Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
rozkruszę się |
rozkruszymy się |
|||
2 os. |
rozkruszysz się |
rozkruszycie się |
|||
3 os. |
rozkruszy się |
rozkruszą się |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
rozkruszyłem się +(e)m się rozkruszył |
rozkruszyłam się +(e)m się rozkruszyła |
rozkruszyłom się +(e)m się rozkruszyło |
rozkruszyliśmy się +(e)śmy się rozkruszyli |
rozkruszyłyśmy się +(e)śmy się rozkruszyły |
2 os. |
rozkruszyłeś się +(e)ś się rozkruszył |
rozkruszyłaś się +(e)ś się rozkruszyła |
rozkruszyłoś się +(e)ś się rozkruszyło |
rozkruszyliście się +(e)ście się rozkruszyli |
rozkruszyłyście się +(e)ście się rozkruszyły |
3 os. |
rozkruszył się |
rozkruszyła się |
rozkruszyło się |
rozkruszyli się |
rozkruszyły się |
bezosobnik: rozkruszono się
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
rozkruszmy się |
|
2 os. |
rozkrusz się |
rozkruszcie się |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
rozkruszyłbym się bym się rozkruszył |
rozkruszyłabym się bym się rozkruszyła |
rozkruszyłobym się bym się rozkruszyło |
rozkruszylibyśmy się byśmy się rozkruszyli |
rozkruszyłybyśmy się byśmy się rozkruszyły |
2 os. |
rozkruszyłbyś się byś się rozkruszył |
rozkruszyłabyś się byś się rozkruszyła |
rozkruszyłobyś się byś się rozkruszyło |
rozkruszylibyście się byście się rozkruszyli |
rozkruszyłybyście się byście się rozkruszyły |
3 os. |
rozkruszyłby się by się rozkruszył |
rozkruszyłaby się by się rozkruszyła |
rozkruszyłoby się by się rozkruszyło |
rozkruszyliby się by się rozkruszyli |
rozkruszyłyby się by się rozkruszyły |
bezosobnik: rozkruszono by się
bezokolicznik: rozkruszyć się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
rozkruszywszy się
gerundium: rozkruszenie się
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | rozkruszenie się |
rozkruszenia się |
D. | rozkruszenia się |
rozkruszeń się |
C. | rozkruszeniu się |
rozkruszeniom się |
B. | rozkruszenie się |
rozkruszenia się |
N. | rozkruszeniem się |
rozkruszeniami się |
Ms. | rozkruszeniu się |
rozkruszeniach się |
W. | rozkruszenie się |
rozkruszenia się |
odpowiednik aspektowy: rozkruszać się
Pochodzenie
Zob. kruszyć
1. o kamieniu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii
Relacje znaczeniowe
synonimy: | pokruszyć się, skruszyć się |
Cytaty
Rozkruszył się kamień, rozpadł się atom, gwiazda przemieniła się w głąb. źródło: NKJP: Piotr Wierzbicki: Zapis świata. Traktat metafizyczny, 2009 |
|
Znów zanurzył dłonie w wodzie i zaczął rozgniatać glinę. Cienka, czerwona warstwa ziemi rozkruszyła się teraz. źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek w krainie kangurów, 1957 |
|
Kiedyś w miejscu chodnika były płytki chodnikowe z zeszłego wieku, ale dawno rozkruszyły się i zarosły trawą. źródło: NKJP: (ANA): Przechadzka nowym chodnikiem, Gazeta Krakowska, 2007-06-09 |
2. o imperium
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Relacje znaczeniowe
synonimy: | rozpaść się |
Cytaty
[...] jeśli pozwoli się zwolennikom Ariusza dalej nauczać, to Kościół, który powinien być Kościołem Boga Jedynego, rozkruszy się na setki religii. źródło: NKJP: Max Gallo: Konstantyn Wielki Imperium Chrystusa, 2009 |
|
Na Zachodzie więc były kadry robotnicze, robotniczy proletariat, którego brakowało już w Rosji, bo część rozkruszyła się w wojnie domowej, reszta poszła do aparatu państwowego i partyjnego, a do fabryk wpłynęła masa chłopska i drobnomieszczańska. źródło: NKJP: Teresa Torańska: Oni, 1985 |