UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przypłynąć

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przypłynę
 przypłyniemy
2 os. przypłyniesz
 przypłyniecie
3 os. przypłynie
 przypłyną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przypłynąłem
+(e)m przypłynął
 przypłynęłam
+(e)m przypłynęła
 przypłynęłom
+(e)m przypłynęło
 przypłynęliśmy
+(e)śmy przypłynęli
 przypłynęłyśmy
+(e)śmy przypłynęły
2 os. przypłynąłeś
+(e)ś przypłynął
 przypłynęłaś
+(e)ś przypłynęła
 przypłynęłoś
+(e)ś przypłynęło
 przypłynęliście
+(e)ście przypłynęli
 przypłynęłyście
+(e)ście przypłynęły
3 os. przypłynął
 przypłynęła
 przypłynęło
 przypłynęli
 przypłynęły

bezosobnik: przypłynięto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przypłyńmy
2 os. przypłyń
 przypłyńcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przypłynąłbym
bym przypłynął
 przypłynęłabym
bym przypłynęła
 przypłynęłobym
bym przypłynęło
 przypłynęlibyśmy
byśmy przypłynęli
 przypłynęłybyśmy
byśmy przypłynęły
2 os. przypłynąłbyś
byś przypłynął
 przypłynęłabyś
byś przypłynęła
 przypłynęłobyś
byś przypłynęło
 przypłynęlibyście
byście przypłynęli
 przypłynęłybyście
byście przypłynęły
3 os. przypłynąłby
by przypłynął
 przypłynęłaby
by przypłynęła
 przypłynęłoby
by przypłynęło
 przypłynęliby
by przypłynęli
 przypłynęłyby
by przypłynęły

bezosobnik: przypłynięto by

bezokolicznik: przypłynąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przypłynąwszy

gerundium: przypłynięcie

odpowiednik aspektowy: przypływać

Pochodzenie

Zob.  płynąć 

1.a o łodzi

Definicja

dotrzeć do jakiegoś miejsca, przemieszczając się po powierzchni wody lub pod nią za pomocą siły mięśni lub jakiegoś napędu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport wodny

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

antonimy:  odpłynąć
hiperonimy:  przybliżyć się, przybyć

Połączenia

  • okręt, prom, statek przypłynął; łódź, motorówka przypłynęła; kaczki, łabędzie przypłynęły
  • przypłynąć do brzegu, do Gdyni, do Polski

Cytaty

[...] ten kuter, na którym miałeś łowić, nie przypłynie.

źródło: NKJP: Edward Redliński: Szczurojorczycy, 1994

Zza oceanu przypłynęły okręty, a na nich wojownicy i magowie.

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka:Tkacz iluzji, 2004

Do pomostu przypłynęła rodzina łabędzi, dwa dostojne białe ptaki i trójka szarych kaczątek.

źródło: NKJP: Leon Pawlik: Ankara, 1998

- Masz tu pilota. Jak wieloryb przypłynie, naciśnij czerwony guzik.

źródło: NKJP: Joanna Rudniańska: Miejsca, 1999

W przyszłym tygodniu mają przypłynąć flisacy.

źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Wilcza wyspa, 2006

Składnia

bez ograniczeń + przypłynąć +
(SKĄD) + (DOKĄD)

1.b łodzią

Definicja

dotrzeć do jakiegoś miejsca, płynąc łodzią, statkiem lub innym przedmiotem poruszającym się po wodzie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport wodny

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

antonimy:  odpłynąć
hiperonimy:  przybliżyć się, przybyć

Połączenia

  • przypłynąć kajakiem, łodzią, motorówką, statkiem
  • przypłynąć do brzegu, do portu

Cytaty

Wyspa Mori jest co prawda prawie niedostępna, ale wiedziałem, że zawsze znajdą się śmiałkowie, którzy pewnego dnia i tutaj będą próbowali przypłynąć.

źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Zamach na wyspę, 2001

Do Ameryki przypłynął razem z bratem, miał wówczas siedemnaście lat, brat dwadzieścia.

źródło: NKJP: Monika Piątkowska: Nikczemne historie, 2009

Składnia

bez ograniczeń + przypłynąć +
(SKĄD) + (DOKĄD)

2. o obłokach

Definicja

przemieszczając się jednostajnie i wolno, dotrzeć gdzieś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  dotrzeć

Połączenia

  • chłód, dźwięk, okrzyk, szept, zapach przypłynął; obłoki przypłynęły

Cytaty

Z ochrypłego radia przypłynęły do uszu kapitana słowa piosenki: Żołnierz dziewczynie nie skłamie, Chociaż nie wszystko jej powie...

źródło: NKJP: Robert Urbański; Jacek Kondracki: Operacja „Dunaj”, 2009

Magwer nie odtworzyłby w myślach najwyraźniejszych zapachów z tamtej mieszaniny, którą przed nim otworzył zwierzęcy umysł. Co tu więc mówić o woni nawet psim nosem ledwie postrzeganej. Co oznaczała? Skąd przypłynęła?

źródło: NKJP: Tomasz Kołodziejczak: Krew i kamień, 2003

- Otworzyłeś mnie - głos Andrei przypłynął falą. - To dzięki temu, co się wydarzyło między nami...

źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Nielegalne związki, 2011

Znad morza przypłynął lekki obłok, stanął nad górami.

źródło: NKJP: Ewa Nowacka: Może nie, może tak, 1976

Składnia

bez ograniczeń + przypłynąć +
(SKĄD)

3. o uczuciach

Definicja

zacząć być odczuwanym lub doświadczanym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

antonimy:  odpłynąć
hiperonimy:  dotrzeć

Połączenia

  • ból, strach przypłynął; tęsknota przypłynęła

Cytaty

Mock przestał odczuwać ból w policzku i przypłynęła doń nadzieja.

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Festung Breslau, 2006

Czułem ból rozrywający mi czaszkę. Skądś przypłynął obezwładniający, paraliżujący strach.

źródło: NKJP: Jacek Głębski: Droga do Ite, 2006

Ze szczególną wyrazistością przypłynęło do niego wspomnienie pewnej dusznej, wiosennej nocy, gdy chorował na ciężkie zapalenie gardła.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006

Pojawią się bezwzględne fakty, przypłyną myśli o końcu niedzieli i konieczności wczesnego wstania w poniedziałek.

źródło: NKJP: Karol Maliszewski: Faramucha, 2001

Znów uczucie przerażenia i grozy przypłynęło ku niej nową falą.

źródło: NKJP: Andrzej Sarwa: Strzyga, 2006

Składnia

bez ograniczeń + przypłynąć +
(SKĄD) + (do KOGO)
Data ostatniej modyfikacji: 21.09.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN