Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
okryję się |
okryjemy się |
|||
2 os. |
okryjesz się |
okryjecie się |
|||
3 os. |
okryje się |
okryją się |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
okryłem się +(e)m się okrył |
okryłam się +(e)m się okryła |
okryłom się +(e)m się okryło |
okryliśmy się +(e)śmy się okryli |
okryłyśmy się +(e)śmy się okryły |
2 os. |
okryłeś się +(e)ś się okrył |
okryłaś się +(e)ś się okryła |
okryłoś się +(e)ś się okryło |
okryliście się +(e)ście się okryli |
okryłyście się +(e)ście się okryły |
3 os. |
okrył się |
okryła się |
okryło się |
okryli się |
okryły się |
bezosobnik: okryto się
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
okryjmy się |
|
2 os. |
okryj się |
okryjcie się |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
okryłbym się bym się okrył |
okryłabym się bym się okryła |
okryłobym się bym się okryło |
okrylibyśmy się byśmy się okryli |
okryłybyśmy się byśmy się okryły |
2 os. |
okryłbyś się byś się okrył |
okryłabyś się byś się okryła |
okryłobyś się byś się okryło |
okrylibyście się byście się okryli |
okryłybyście się byście się okryły |
3 os. |
okryłby się by się okrył |
okryłaby się by się okryła |
okryłoby się by się okryło |
okryliby się by się okryli |
okryłyby się by się okryły |
bezosobnik: okryto by się
bezokolicznik: okryć się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
okrywszy się
gerundium: okrycie się
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | okrycie się |
okrycia się |
D. | okrycia się |
okryć się |
C. | okryciu się |
okryciom się |
B. | okrycie się |
okrycia się |
N. | okryciem się |
okryciami się |
Ms. | okryciu się |
okryciach się |
W. | okrycie się |
okrycia się |
odpowiednik aspektowy: okrywać się
Pochodzenie
Zob. kryć
1. kocem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu
Relacje znaczeniowe
synonimy: | nakryć się, przykryć się, zakryć się |
Cytaty
[...] mężczyźni zostali przewiezieni do Komendy Powiatowej Policji w Oświęcimiu, gdzie mogli zrzucić mokre ubrania i okryć się ciepłymi kocami. źródło: NKJP: (wod): Peugeot wpadł do rzeki, Gazeta Krakowska, 2002-12-20 |
|
Najlepiej zawrócić ze szlaku, gdy zaczną gromadzić się ciemne chmury. Gdy jest już za późno opuścić eksponowane miejsce i przeczekać w dobrze wybranym zakamarku. Siąść na czymś suchym, np. na plecaku, odrzucić metalowe przedmioty, okryć się od deszczu i nie opierać się o mokrą skałę. źródło: NKJP: (mk): Przylądek burz, gazeta Krakowska, 2003-07-18 |
|
[...] trzebaż wiele, żeby utrzymać w ruchu lub spoczynku nasze-nienasze ciało? Nakarmić się [...], żeby zaspokoić pragnienie i głód; okryć się przed chłodem [...]. źródło: NKJP: Edward Stachura: Fabula rasa, 2006 |
|
[...] podczas wędrówek po górach doskonała jest folia NRC, czyli tzw. „koc ratunkowy”, którym w razie wypadku, możemy okryć się w celu izolacji termicznej. źródło: NKJP: (mim): Apteczka pod ręką, Dziennik Zachodni, 2006-12-16 |
|
[...] wyszła z samochodu. Szczelnie okryła się płaszczem i podeszła do miejsca wskazanego przez dziecko. źródło: NKJP: Marta Cisak: Konkurs literacki, Mazowieckie To i Owo, 2005-07-16 |
Składnia
![]() |
+ | okryć się | + |
CZYM +
(od CZEGO | przed CZYM)
|
2. kwiatami
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin
Połączenia
- okryć się kwiatami
Cytaty
Malowniczo prezentują się wczesnowiosenne odmiany pierwiosnków [...]. Prawidłowo pielęgnowane kwietniowe odmiany mogą okryć się kwiatami ponownie jesienią, gdy wiele ozdobnych roślin bezpowrotnie przekwita i zasycha. źródło: NKJP: Jadwiga Różycka: Zwiastuny wiosny, Dziennik Zachodni, 2004-03-16 |
|
Białymi kwiatami okryło się kilka kasztanowców, rosnących przy cmentarzu na Wałbrzyskiej. źródło: NKJP: Internet |
|
Nawet ogromne topole [...] miały w większości uschnięte potężne konary, na tych zaś, co jeszcze żyły i okryły się liśćmi, widniały wielkie wronie gniazda podobne do potwornych narośli. źródło: NKJP: Zbigniew Nienacki: Księga strachów, 1967 |
|
Spodnie kawały kamienia [...] wparły się w grunt ziemi głęboko i umościły w nim, zaś ich zwietrzałe i nadkruszone krawędzie okryły się szarym mchem i różowymi porostami. źródło: NKJP: Marian Pilot: Na odchodnym, 2002 |
Składnia
![]() |
+ | okryć się | + |
CZYM
|
3. chmurami
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie
Relacje znaczeniowe
synonimy: | przykryć się, zakryć się |
Cytaty
Jerozolima przykryta jest 40-centymetrową warstwą śniegu. Białym puchem okryła się także pustynia [...], gdzie od 50 lat nie padał śnieg. źródło: NKJP: XX: Narkotyki ukryte w samochodzie, Wieczór Wybrzeża, 2000-01-29 |
|
Ostatnie intensywne opady śniegu spowodowały, że kościerskie chodniki okryły się grubą warstwą śniegu. źródło: NKJP: (jard): Mandaty za śnieg, Dziennik Bałtycki, 2000-03-14 |
|
Bagna okryły się niską mgłą, opalizującą i rzadką, która podpływała nam do samych stóp. źródło: NKJP: Jan Józef Szczepański: Polska jesień, 1955 |
|
I wszystko byłoby cudownie, gdyby nie fakt, że najwyższe partie Gorganów okryły się chmurami. źródło: Internet: podrozniczeretrospekcje.blogspot.com/2012 |
|
W ciszy i skupieniu przeniesiono urnę z prochami pisarza do grobowca, który szybko okrył się wieńcami i bukietami kwiatów od oficjalnych delegacji władz Krakowa i Małopolski. źródło: NKJP: (EKOZ): Nikt tego nie może zatrzymać…, Gazeta Krakowska, 2006-04-05 |
Składnia
![]() |
+ | okryć się | + |
CZYM
|
4. sławą
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
ATEMATYCZNY
Połączenia
- okryć się chwałą, sławą; hańbą, niesławą
Cytaty
Nieśmiertelną chwałą okrył się gen. Jarosław Dąbrowski, który został na krótko wodzem naczelnym Komuny, jednak ciężko ranny zmarł 24 maja. źródło: NKJP: Andrzej Chwalba: Historia Powszechna. Wiek XIX, 2008 |
|
[...] był dowódcą 15. Pułku Ułanów Wielkopolskich, który okrył się sławą na froncie bolszewickim. źródło: NKJP: 9. posiedzenie Senatu RP, stenogram, wersja robocza |
|
To lewica w Polsce okryła się hańbą zdrady narodowej na rzecz Moskwy. źródło: NKJP: Internet |
|
Wprawdzie sejmowa komisja śledcza za sprawą wypowiedzi i zachowania niektórych jej członków zdążyła już okryć się niesławą, ale naszej miejskiej komisji to nie grozi. źródło: NKJP: sk: Na wzór komisji sejmowej, Co Tydzień Jaworzno, 2003-05-28 |
Składnia
![]() |
+ | okryć się | + |
CZYM
|