UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nakryć się

Chronologizacja

1572, SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nakryję się
nakryjemy się
2 os. nakryjesz się
nakryjecie się
3 os. nakryje się
nakryją się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nakryłem się
+(e)m się nakrył
nakryłam się
+(e)m się nakryła
nakryłom się
+(e)m się nakryło
nakryliśmy się
+(e)śmy się nakryli
nakryłyśmy się
+(e)śmy się nakryły
2 os. nakryłeś się
+(e)ś się nakrył
nakryłaś się
+(e)ś się nakryła
nakryłoś się
+(e)ś się nakryło
nakryliście się
+(e)ście się nakryli
nakryłyście się
+(e)ście się nakryły
3 os. nakrył się
nakryła się
nakryło się
nakryli się
nakryły się

bezosobnik: nakryto się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nakryjmy się
2 os. nakryj się
nakryjcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nakryłbym się
bym się nakrył
nakryłabym się
bym się nakryła
nakryłobym się
bym się nakryło
nakrylibyśmy się
byśmy się nakryli
nakryłybyśmy się
byśmy się nakryły
2 os. nakryłbyś się
byś się nakrył
nakryłabyś się
byś się nakryła
nakryłobyś się
byś się nakryło
nakrylibyście się
byście się nakryli
nakryłybyście się
byście się nakryły
3 os. nakryłby się
by się nakrył
nakryłaby się
by się nakryła
nakryłoby się
by się nakryło
nakryliby się
by się nakryli
nakryłyby się
by się nakryły

bezosobnik: nakryto by się

bezokolicznik: nakryć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: nakrywszy się

gerundium: nakrycie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. nakrycie się
nakrycia się
D. nakrycia się
nakryć się
C. nakryciu się
nakryciom się
B. nakrycie się
nakrycia się
N. nakryciem się
nakryciami się
Ms. nakryciu się
nakryciach się
W. nakrycie się
nakrycia się

odpowiednik aspektowy: nakrywać się

Pochodzenie

Zob. kryć

1. samemu

Definicja

położyć coś na sobie, aby się osłonić lub ochronić przed chłodem

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  okryć się, przykryć się, zakryć się

Połączenia

  • nakryć się kocem, kołdrą, pierzyną, płachtą, płaszczem, prześcieradłem

Cytaty

Nakrył się kołdrą i nic nie widział.

źródło: NKJP: Leszek K. Talko: Straszliwy latynoski wysysacz kóz jedzie do Polski, Gazeta Wyborcza, 1998-12-11

Szulc nakrył się kocem po same uszy.

źródło: NKJP: Edmund Niziurski: Księga urwisów, 1954

- Leż, leż, nakryj się dobrze, to płachta się ogrzeje i do rana wyschnie.

źródło: NKJP: Internet

Zawsze możecie nakryć się gazetą na kanapie i pójść spać.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + nakryć się +
(CZYM)

2. nawzajem

Definicja

nawzajem zastać się w momencie, gdy robi się coś złego lub zabronionego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Cytaty

To było tak, jakbyśmy się nakryły nawzajem na jakimś grzesznym postępku, obie zawstydzone tym, co się stało.

źródło: NKJP: Marek Soból: Mojry, 2005

Wiemy nawzajem, że to robimy, nakryliśmy się kiedyś wzajemnie, mamy wspólny pokój.

źródło: Internet: beztabu.com

Z głównymi kolporterami „Feniksa” i innych wydawnictw podziemnych w Gorzowie - Anną Kotkowską i Henrykiem Kokocińskim - nakryliśmy się kiedyś wzajemnie w mieszkaniu przy ul. Reja.

źródło: Roman Rutkowski: „Sito” w Gorzowie, Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny, 1997 (bazhum.muzhp.pl)

Składnia

Rzpl + nakryć się +
(na CZYM)

3. o stole

Definicja

zostać nakrytym obrusem i naczyniami

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

Cytaty

U Pieśninów, jak zwykle, stół nakrył się w okamgnieniu - jak pieśń. Bliny ruskie i karelskie, do wyboru, farsze, jakich oko nie widziało [...].

źródło: NKJP: Mariusz Wilk: Dom nad Oniego, 2006

Zapachniało pysznymi ciastami, sałatkami, owocami. Jak za dotknięciem różdżki stoliczki nakryły się smakowitościami.

źródło: Ewa Bukowiecka: Święto Szkoły, 2007-06-02 (sp12.miasto.zgierz.pl)

Stoliki w szkole w Zawadzie znów nakryły się na 160 osób.

źródło: W najnowszym „Obserwatorze Lokalnym”, 2012-10-17 (ol.com.pl)

Składnia

bez ograniczeń + nakryć się +
(CZYM)

Frazeologizmy

ktoś nakrył się nogami
Data ostatniej modyfikacji: 14.08.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj