UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wygrzebać się

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł. W postaci: wygrześć się

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wygrzebię się	wygrzebiemy się
2 os.	wygrzebiesz się	wygrzebiecie się
3 os.	wygrzebie się	wygrzebią się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wygrzebałem się +(e)m się wygrzebał	wygrzebałam się +(e)m się wygrzebała	wygrzebałom się +(e)m się wygrzebało	wygrzebaliśmy się +(e)śmy się wygrzebali	wygrzebałyśmy się +(e)śmy się wygrzebały
2 os.	wygrzebałeś się +(e)ś się wygrzebał	wygrzebałaś się +(e)ś się wygrzebała	wygrzebałoś się +(e)ś się wygrzebało	wygrzebaliście się +(e)ście się wygrzebali	wygrzebałyście się +(e)ście się wygrzebały
3 os.	wygrzebał się	wygrzebała się	wygrzebało się	wygrzebali się	wygrzebały się

bezosobnik: wygrzebano się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wygrzebmy się
2 os.	wygrzeb się	wygrzebcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wygrzebałbym się bym się wygrzebał	wygrzebałabym się bym się wygrzebała	wygrzebałobym się bym się wygrzebało	wygrzebalibyśmy się byśmy się wygrzebali	wygrzebałybyśmy się byśmy się wygrzebały
2 os.	wygrzebałbyś się byś się wygrzebał	wygrzebałabyś się byś się wygrzebała	wygrzebałobyś się byś się wygrzebało	wygrzebalibyście się byście się wygrzebali	wygrzebałybyście się byście się wygrzebały
3 os.	wygrzebałby się by się wygrzebał	wygrzebałaby się by się wygrzebała	wygrzebałoby się by się wygrzebało	wygrzebaliby się by się wygrzebali	wygrzebałyby się by się wygrzebały

bezosobnik: wygrzebano by się

bezokolicznik: wygrzebać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

wygrzebawszy się

gerundium: wygrzebanie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wygrzebanie się	wygrzebania się
D.	wygrzebania się	wygrzebań się
C.	wygrzebaniu się	wygrzebaniom się
B.	wygrzebanie się	wygrzebania się
N.	wygrzebaniem się	wygrzebaniami się
Ms.	wygrzebaniu się	wygrzebaniach się
W.	wygrzebanie się	wygrzebania się

odpowiednik aspektowy: wygrzebywać się

Pochodzenie

Zob. grzebać

1. z pościeli

Definicja

z trudem i powoli wydostać się skądś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

antonimy:

zagrzebać się

Połączenia

wygrzebać się spod gruzów, spod pierzyny, spod śniegu
wygrzebać się z pościeli, z siana

Cytaty

	W końcu wygrzebała się spod kołdry i podeszła do jednego z okien, które miały formę szczelin biegnących od podłogi do sufitu. źródło: NKJP: Zbigniew Górniak: Siostra i byk, 2009
	Nie mogła wygrzebać się z gruzowiska. Pomogłem jej, trwało to długo, bo było ciasno. Uwolniłem ją, skierowaliśmy się w stronę ludzkich krzyków, niestety, nagle wybuchł pożar, który poparzył mi trzydzieści procent ciała. źródło: NKJP: Wojciech Tochman: Córeńka, 2005
	To zbudzone z zimowego snu świstaki wygrzebały się nareszcie z legowisk. źródło: NKJP: Stanisław Zieliński: W stronę Pysznej, 2008
	Wygrzebali się z przydrożnego rowu. źródło: NKJP: Adam Bahdaj: Wakacje z duchami, 1962
	Wtedy ostrożnie i powoli, jak tylko było można najciszej, wygrzebał się spod siana, narzucił plecak na ramię i wstał. źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Noc i inne opowiadania, 2001

Składnia

wygrzebać się

SKĄD

2. z kłopotów

Definicja

z trudem i wysiłkiem uwolnić się od czegoś niekorzystnego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Relacje znaczeniowe

synonimy:

wybabrać się, wydobyć się, wydostać się, wykaraskać się

Połączenia

wygrzebać się z choroby, z długów

Cytaty

Ostatnio wciąż choruje, co wygrzebie się z jednej choroby, wpada w kolejną.

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Fausta, 2010

By wygrzebać się z tarapatów, w które popadnie, będzie musiał korzystać z wiedzy, jaką zdobył podczas czekistowskich kursów.

źródło: NKJP: Sebastian Chosiński: Gdy Bóg miesza się do polityki…, Esensja, 2009-07-02

Nabrałem otuchy, że może jednak wygrzebiemy się z tej opresji.

źródło: NKJP: Mariusz Ziomecki: Lato nieśmiertelnych, 2002

Składnia

wygrzebać się

z CZEGO

3. z domu

Definicja

pot.

znaleźć się w stanie gotowości do wyjścia, po długich i powolnych przygotowaniach

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

wyszykować się

Cytaty

Gdy pięć po siódmej wygrzebał się wreszcie z domu, niebo i powietrze robiły jeszcze co nieco, aby go zmylić.

źródło: NKJP: Piotr Zaremba: Plama na suficie, 2004

Jakoś nie potrafił wygrzebać się z domu. Może ząb go bolał?

źródło: NKJP: Temida i wakacje, Dziennik Polski, 2001-06-29

Składnia

wygrzebać się

(SKĄD)

Data ostatniej modyfikacji: 28.09.2017