UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

świetlica

Chronologizacja

1 połowa XVII w., Kart XVII-XVIII
W znaczeniu współcześnie używanym datowane od lat 20. XX wieku.

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. świetlica
świetlice
D. świetlicy
świetlic
C. świetlicy
świetlicom
B. świetlicę
świetlice
N. świetlicą
świetlicami
Ms. świetlicy
świetlicach
W. świetlico
świetlice

Pochodzenie

Rzeczownik z przyrostkiem -ica (z pierwotnym znaczeniem 'jasne pomieszczenie; główne miejsce spotkań') od psł. *světъlъ ‘emanujący światło, świecący, jasny’.
Por. światły

1.a placówka

Definicja

placówka, która odpowiada za organizację wolnego czasu, na przykład zostającego po zajęciach szkolnych lub pracy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata organizacje/placówki opiekuńcze i kulturalne

Połączenia

  • duża; dworcowa, strażacka, szkolna; gminna, miejska, wiejska; ogólnodostępna; była, dawna, nowa świetlica; świetlica środowiskowa; socjoterapeutyczna, parafialna
  • świetlica domu dziecka, ośrodka, spółdzielni, szkoły, towarzystwa, zakładu, zespołu szkół
  • świetlica dla dzieci, dla młodzieży
  • świetlica przy ulicy jakiejś; świetlica w szkole
  • świetlica i biblioteka, świetlica i stołówka; przedszkole i świetlica; świetlice i kluby
  • działalność; kierownik, opiekunowie, podopieczni, pracownicy, wychowawcy świetlicy; zespół świetlic
  • dzieci, młodzież ze świetlic
  • budynek, pomieszczenie na świetlicę
  • godziny, lekcje w świetlicy
  • świetlica działa, funkcjonuje; organizuje, prowadzi coś
  • odwiedzać; otworzyć; prowadzić; zorganizować świetlicę; doposażenie; funkcjonowanie; utrzymanie; utworzenie świetlic
  • przychodzić, uczęszczać do świetlicy; korzystać ze świetlicy
  • przeznaczyć (budynek, salę...) na świetlicę
  • bawić się; pracować; przebywać, siedzieć; zbierać się w świetlicy; zajęcia odbywają się w świetlicy

Cytaty

Czytałam gdzieś, że w Turku znajduje się świetlica dla dzieci , w której dokonują się cuda. Dzieci wstydliwe ożywiają się stają się ufne i radośniejsze, te z problemami w szkole, nagle stają się pilniejsze

źródło: NKJP: AS AK OLER JS DOSZ: Z życia Konina Gazeta Poznańska, 2005-07-07

Jak podała, obecnie z zajęć w gminnych świetlicach socjoterapeutycznych korzysta ponad 200 dzieci.

źródło: NKJP: (pk): Radny torpeduje, Gazeta Krakowska, 2003-12-24

Dla 100 dzieci ze świetlic środowiskowych, domów dziecka, placówek opiekuńczo-wychowawczych, stowarzyszeń zajmujących się „dziećmi ulicy” w woj. śląskim mamy nie lada atrakcję – darmowe dwutygodniowe kolonie.

źródło: NKJP: (MOKR): Wyjedź z nami na wakacje!, Dziennik Zachodni, 2005-07-16

Mogą korzystać ze świetlic terapeutycznych, gdzie proponuje się im różne formy aktywności.

źródło: NKJP: Człowiek łączy wszystkich, Dziennik Polski, 2000-10-21

Dzięki przychylności dyrekcji szkoły podstawowej i gimnazjum można było zorganizować świetlicę w szkole [...].

źródło: NKJP: S. Szmatuła: Świetlica środowiskowa w Siedlikowie, Czas Ostrzeszowski, 2004

Składnia

bez ograniczeń + świetlica +
(JAKA)

1.b budynek

Definicja

pomieszczenie, w którym ma siedzibę świetlica - placówka

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata organizacje/placówki opiekuńcze i kulturalne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  budynek

Połączenia

  • świetlica z telewizorem
  • budowa, remont świetlicy
  • rozbudować, wybudować, wyremontować świetlicę
  • mieścić się w świetlicy

Cytaty

Do dyspozycji pensjonariuszy jest świetlica z telewizorem i ogród z ławeczkami, który niebawem się powiększy.

źródło: NKJP: (HSZ): Cienka granica, Gazeta Krakowska, 2003-09-17

Pieniądze będą przeznaczone na remont świetlic w Moraczewie i Kaczkowie oraz budowę nowej sali wiejskiej w Kłodzie.

źródło: NKJP: X: Unia Europejska inwestuje, Polska Głos Wielkopolski, 2007-07-03

[...] Udano się do ciasnej świetlicy szkolnej na dalszy ciąg uroczystości. Dzieci przygotowały krótki program artystyczny i wręczyły gościom oprawne w ramki rysunki [...].

źródło: NKJP: Bohdan Dmochowski: Express Ilustrowany, 2002-02-22

Do dyspozycji uczniów będą pracownia komputerowa, nowoczesna sala gimnastyczna, sklepik, świetlica i aula, a nawet patio.

źródło: NKJP: Mirosława Książek: Szkoła, czyli plac budowy, Dziennik Zachodni, 2004-09-06

2. dawniej

Definicja

izba w dawnym domu lub chacie wiejskiej, w której przyjmowało się gości

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka dom/inne miejsca zamieszkania i ich otoczenie

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo rodzaje budowli i ich cechy

Relacje znaczeniowe

synonimy:  izba

Cytaty

W wariancie centralnym z jednego boku sieni, mieściła się izba wielka, komnata lub sklep, a po drugiej stronie izba mniejsza (izdebka), w głębi zaś kuchnia, browar i komórki. Piętro wypełniała świetlica i komórki.

źródło: Jerzy Motylewicz: Społeczeństwo Przemyśla w XVI i XVII wieku, 2005

Miejscowość jest piękna, akurat w połowie drogi między Krynicą a Grybowem. Kupił tam Forycki ćwierć hektara, postawił starą odremontowaną chałupę [...]. W dolnej części chałupy urządził ze starych sprzętów tradycyjne
wnętrza — czarną izbę, świetlicę, alkierz i sień.

źródło: Polska Sztuka Ludowa. Konteksty XXIX, z. 1-2 (cyfrowaetnografia.pl)

Data ostatniej modyfikacji: 27.07.2019
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj