UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

burżuazyjny

Chronologizacja

1900, SJPWar

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	burżuazyjny	burżuazyjny	burżuazyjny	burżuazyjne	burżuazyjna
D.	burżuazyjnego	burżuazyjnego	burżuazyjnego	burżuazyjnego	burżuazyjnej
C.	burżuazyjnemu	burżuazyjnemu	burżuazyjnemu	burżuazyjnemu	burżuazyjnej
B.	burżuazyjnego	burżuazyjnego	burżuazyjny	burżuazyjne	burżuazyjną
N.	burżuazyjnym	burżuazyjnym	burżuazyjnym	burżuazyjnym	burżuazyjną
Ms.	burżuazyjnym	burżuazyjnym	burżuazyjnym	burżuazyjnym	burżuazyjnej
W.	burżuazyjny	burżuazyjny	burżuazyjny	burżuazyjne	burżuazyjna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	burżuazyjni	burżuazyjni	burżuazyjne	burżuazyjne
D.	burżuazyjnych	burżuazyjnych	burżuazyjnych	burżuazyjnych
C.	burżuazyjnym	burżuazyjnym	burżuazyjnym	burżuazyjnym
B.	burżuazyjnych	burżuazyjnych	burżuazyjnych	burżuazyjne
N.	burżuazyjnymi	burżuazyjnymi	burżuazyjnymi	burżuazyjnymi
Ms.	burżuazyjnych	burżuazyjnych	burżuazyjnych	burżuazyjnych
W.	burżuazyjni	burżuazyjni	burżuazyjne	burżuazyjne

Pochodzenie

Zob. burżuazja

1. związany z burżuazją - mieszczaństwem

Definicja

związany z burżuazją

Cytaty

1.a dom

Definicja

należący do burżuazji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

burżuazyjna rodzina; klasa burżuazyjna; domy burżuazyjne

Cytaty

Guizot utożsamiał pojęcie narodu z mieszczaństwem, z politycznie ukształtowaną klasą burżuazyjną.

źródło: NKJP: Marian Henryk Serejski: Europa a rozbiory Polski, 2009

Zdarzały się [...] małżeństwa ziemian lub arystokratów z pannami z domów burżuazyjnych.

źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce : od średniowiecza do czasów współczesnych : praca zbiorowa, 2005

Gra na pianinie i solfeż - umiejętności cenione kiedyś przez inteligencję burżuazyjną - znów będą w cenie.

źródło: NKJP: Daniel Passent: Inteligencja bliżej ludzi, Polityka, 2006-06-17

1.b system

Definicja

właściwy dla burżuazji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

burżuazyjny liberalizm; burżuazyjna demokracja, system burżuazyjny

Cytaty

Kuhn jako pierwszy zauważył, że to nie system burżuazyjny czy kapitalistyczny zastąpił feudalny, ale handel i przemysł zastąpiły rolnictwo w tworzeniu produktu krajowego.

źródło: NKJP: Grzegorz Kopaczewski: Huta, 2007

[...] inny charakter miał antyklerykalizm we Francji, [...] inny wreszcie w monarchii habsburskiej, gdzie ścierały się ze sobą klerykalizm, józefinizm i burżuazyjny liberalizm [...]

źródło: NKJP: Janusz Pajewski: Historia powszechna 1871-1918, 1967

2. związany z burżuazją - według Marksa

Definicja

w filozofii i propagandzie marksistowskiej: związany z burżuazją - klasą społeczną czerpiącą dochody ze swoich przedsiębiorstw handlowych lub przemysłowych - i dlatego godny potępienia

Cytaty

2.a profesor

Definicja

pejorat.

należący do burżuazji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

burżuazyjny ekonomista, profesor, uczony; burżuazyjni nacjonaliści; burżuazyjne elementy

Cytaty

	W tych czasach nie ufano jednak podręcznikom pisanym przez burżuazyjnych profesorów i wydanym jeszcze przed wojną. źródło: NKJP: Jan Prokop: Stalinowskie dziedzictwo uniwersyteckiej edukacji, Tygodnik Powszechny, 35, 1988
	Krytycy umieścili wówczas Ossowskiego w grupie burżuazyjnych uczonych, nierozumiejących dynamiki przemian społecznych. źródło: NKJP: Andrzej Koraszewski: Spór o socjalizm w Polsce, Kultura, 11, 1976
	Wódz proletariatu w ramach frakcyjnej walki z mienszewikami, miał podobno stwierdzić, że nawet taki burżuazyjny ekonomista jak Leonid Słonimski wykazuje więcej zrozumienia dla nauki Marksa niż ci mienszewicy. źródło: NKJP: Janina Kumaniecka: Saga rodu Słonimskich, 2003
	[...] państwo powinno wszcząć i prowadzić bezlitosną terrorystyczną obronę i wojnę przeciwko burżuazji wiejskiej i innym elementom burżuazyjnym przetrzymującym nadwyżki ziarna. źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006
	Wokół budowy dnieprowskiej elektrowni i kompleksu przemysłowego rozwinęła się ostra walka klasowa. Wrogowie ludu - trockiści, ukraińscy burżuazyjni nacjonaliści i inni usiłowali udaremnić budowę, wiedząc, że w jej rezultacie powstanie mocny punkt socjalistycznej industrializacji ZSRR. źródło: NKJP: Tomasz Poller: Wielkie stalinowskie budowlena Dnieprze, czyli światowy sukces w laniu betonu, Zielone Brygady. Pismo Ekologów, 1998-01-01

2.b rząd

Definicja

pejorat.

składający się z burżuazji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

burżuazyjny rząd; partie burżuazyjne

Cytaty

Drugi kongres paryski w 1900 r. zajął się kwestią możliwości i celowości udziału socjalistów w rządach burżuazyjnych.

źródło: NKJP: Janusz Pajewski: Historia powszechna 1871-1918, 1967

[...] socjaldemokracja jest jedyną partią, która szczerze, odważnie i bezkompromisowo walczy o sprawę uciskanych Żydów i która tym samym zmusza partie burżuazyjne do ujawnienia swojego stanowiska.

źródło: NKJP: Stefan Leder, Witold Leder: Czerwona nić: ze wspomnień i prac rodziny Lederów, 2005

2.c kraj

Definicja

pejorat.

rządzony przez burżuazję

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

burżuazyjny świat, Zachód; burżuazyjna Europa, Francja, Polska; państwo burżuazyjne; kraje burżuazyjne

Cytaty

	[...] rodzinę było stać na wykształcenie gimnazjalne wszystkich pięciorga dzieci, jak również na przyzwoite mieszkanie w burżuazyjnej dzielnicy Warszawy. źródło: NKJP: Stefan Leder, Witold Leder: Czerwona nić: ze wspomnień i prac rodziny Lederów, 2005
	Z pomocą chwiejnemu caratowi przyszła wreszcie burżuazyjna Europa. Miliardowe pożyczki zagraniczne pozwoliły rządowi Mikołaja II wybrnąć z kryzysu. źródło: NKJP: Janusz Pajewski: Historia powszechna 1871-1918, 1967
	„Nie należy zwalniać [publikować -M.J.] żadnych informacji i wzmianek o niżej wymienionych odznaczeniach, ustanowionych i przyznawanych w przeszłości przez władze burżuazyjnej Polski, [...] źródło: NKJP: Marek Jarosz: Poznawanie świata, 2003
	Celem ustroju bolszewickiego była rewolucja światowa, a wszystkie traktaty z państwami burżuazyjnymi były dla nich tyle warte co papier, na którym zostały zapisane. źródło: NKJP: Andrzej Ajnenkiel: Między Hitlerem a Stalinem, Gazeta Wyborcza, 1998-11-06

2.d nacjonalizm

Definicja

pejorat.

właściwy dla burżuazji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

burżuazyjny formalizm, nacjonalizm; styl; przesąd, przeżytek; burżuazyjna ideologia, kultura, nauka, teoria; prasa burżuazyjna

Cytaty

	Związek Radziecki przełamał amerykański monopol na broń jądrową, w krajach Europy Wschodniej rozgromiono już w zasadzie siły burżuazyjnego nacjonalizmu, prawicowego oportunizmu i trockizmu, [...] źródło: NKJP: Michał Komar: Bestiariusz codzienny, 2003
	Znać tu spuściznę „polityki kulturalnej” PRL, zakładającej, że burżuazyjną kulturę elitarną zastąpią festyny ludowe, świetlicowe koncerty dla przodowników pracy i zespoły folklorystyczne w remizach strażackich, [...] źródło: NKJP: Jerzy Sławomir Mac; Krzysztof Trębski: Średni dystans. Ile Polskę dzieli od roku 2000, Wprost, 1999-12-26
	Ponieważ ZSRR nie uznawał konwencji genewskiej o traktowaniu jeńców wojennych, uznając ją za burżuazyjny przeżytek, 230 tys. polskich żołnierzy i oficerów, którzy wpadli w ręce Armii Czerwonej zesłano do obozów pracy [...] źródło: NKJP: Jerzy Surdykowski: Duch Rzeczypospolitej, 1989
	[...] na lekcjach biologii Łapa wiele razy bezpiecznie przesiedział do dzwonka, gdy myśmy wyśmiewali idealistyczne, burżuazyjne teorie powstawania życia na Ziemi, [...] źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998
	Paweł słuchał nudnego referatu o proletariackim bohaterze we współczesnej prozie. [...] skrzekliwy głos docierał wszędzie, ostrzegając przed zasadzkami subiektywizmu, psychologizmu, naturalizmu, ekspresjonizmu, w ogóle przed różnej maści burżuazyjnym formalizmem. źródło: NKJP: Witold Zalewski: Zakładnicy, 2001

Data ostatniej modyfikacji: 23.02.2015