UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wspaniałomyślność

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wspaniałomyślność
 wspaniałomyślności
D. wspaniałomyślności
 wspaniałomyślności
C. wspaniałomyślności
 wspaniałomyślnościom
B. wspaniałomyślność
 wspaniałomyślności
N. wspaniałomyślnością
 wspaniałomyślnościami
Ms. wspaniałomyślności
 wspaniałomyślnościach
W. wspaniałomyślności
 wspaniałomyślności

Inne uwagi

Zwykle lp

Pochodzenie

Od: wspaniałomyślny

1. cecha kogoś

Definicja

książk. 
cecha kogoś, kto jest skłonny do wybaczania przewinień i do bezinteresownej pomocy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wielkie serce

Połączenia

  • czysta, wielka, wyjątkowa wspaniałomyślność
  • wspaniałomyślność czytelników, darczyńców, ministra, prezesa, sponsorów, szefa, władz
  • wspaniałomyślność w stosunku do drugich (innych)
  • wspaniałomyślność i wielkoduszność, wspaniałomyślność i życzliwość

Cytaty

Sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych [...] podkreślił, że resort zazwyczaj przekazuje muzeom odzyskane dzieła sztuki. - Dzisiaj przekazujemy dzieła ze zbiorów prywatnych. Mamy więc do czynienia z ludzką wspaniałomyślnością [...].

źródło: NKJP: (PAP): Z Francji do Krakowa, Dziennik Polski, 2006-11-18

Batory zezwolił Moskalom opuścić twierdzę z rodzinami, czeladzią i dobytkiem. Wspaniałomyślność dla pokonanego wroga wzbudziła w wojsku oburzenie [...].

źródło: NKJP: Urszula Augustyniak: Historia Polski 1572-1795, 2008

[...] wciąż bogaty jak Krezus [...] mógł sobie pozwolić na wspaniałomyślność wobec ludzi, którzy zagnieździli się pod jego dachem.

źródło: NKJP: Krystyna Uniechowska-Dembińska: Był pałac, 2008

[...] dołączono atrakcyjne nagrody, było to możliwe dzięki wspaniałomyślności sponsorów, którzy wykazali się wielkim sercem i zrozumieniem dla naszych wspaniałych wychowanków.

źródło: NKJP: (kis): Warto wiedzieć, Dziennik Polski, 2008-03-25

– Nie było łatwo znaleźć chłopca uosabiającego zdolności i charakter Harry’ego Pottera – wyjaśnia Heyman. – Szukaliśmy kogoś, kto byłby w stanie pokazać i wyrazić wszystkie emocje tak charakterystyczne dla Harry’ego: otwartość, wspaniałomyślność w stosunku do innych, mądrość i poczucie zdrowego rozsądku.

źródło: NKJP: Elżbieta Podolska: Harry Potter ożywił krainę magii Ziemia staje się królestwem Magii Przypadkowe, Gazeta Poznańska, 2002-01-18

Składnia

bez ograniczeń + wspaniałomyślność +
(dla KOGO | wobec KOGO | w stosunku do KOGO)

2. cecha czegoś

Definicja

książk. 
cecha czegoś, co świadczy o tym, że ktoś jest skłonny do wybaczania przewinień i do bezinteresownej pomocy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Cytaty

[...] kiedy spotykamy się z czyjąś wspaniałomyślnością działania na rzecz innego człowieka, piszemy o tym, mając nadzieję, że inni podejmą podobny trud, albo przynajmniej docenią.

źródło: NKJP: Zofia Migdał: Róbmy swoje, Gazeta Krakowska, 2004-12-09

Artyści korzystają ze wspaniałomyślności kodeksu pracy, gwarantującego im ekwiwalenty za niedziele i dni ustawowo wolne od zajęć.

źródło: NKJP: Zdzisław Pietrasik: Ogórki, ale nie mizeria, Polityka, nr 2254, 2000-07-15

W miejsce prawa - które, choćby surowe, jest odbiciem moralności, w której mieści się i konieczność karania, i zrozumienie, i wspaniałomyślność wybaczenia - chciałby wprowadzić prawo oparte na represji, odwecie i populistycznym widowisku.

źródło: NKJP: Ludwik Stomma: Niech gniją, Polityka, nr 2573, 2006-09-30

[...] informację, że przedsiębiorstwo zza wschodniej granicy chce zainwestować w Polsce, przyjęto by z bezdyskusyjnym entuzjazmem [...]. Politycznie ryzykowałby ten, kto próbowałby podważać wspaniałomyślność takiego gestu.

źródło: NKJP: Tydzien na skróty, Dziennik Polski, 2002-08-12

Data ostatniej modyfikacji: 06.06.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN