Chronologizacja
S.v. opasować. Datacja przybliżona.
Pochodzenie
Zob. pas (część ciała)
1. paskiem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | okręcać się | |
| hiperonimy: | owijać się |
Cytaty
|
Mierząc się w biuście, opasujemy się miarką dość luźno – tak, by nie wpijała się w ciało, lecz jedynie do niego przylegała. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Elekt wkłada białe skarpetki i czerwone pantofle, opasuje się białym, jedwabnym pasem. źródło: NKJP: Zdzisław Morawski: Watykan bez tajemnic, 1997 |
|
|
W noc świętojańską dziewczęta opasywały się zielem bylicy, by zapewnić sobie szybkie zamążpójście oraz płodność. źródło: NKJP: Kolorowy kącik, EKO-U Nas, nr 6 (17), 2000 |
|
|
Chwali mnie, że mam pracę i zarabiam, a na niego strasznie nadaje - powiedziała, opasując się fartuchem. źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Pudełko ze szpilkami, 2002 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
opasuję się |
opasujemy się |
|||
| 2 os. |
opasujesz się |
opasujecie się |
|||
| 3 os. |
opasuje się |
opasują się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
opasywałem się +(e)m się opasywał |
opasywałam się +(e)m się opasywała |
opasywałom się +(e)m się opasywało |
opasywaliśmy się +(e)śmy się opasywali |
opasywałyśmy się +(e)śmy się opasywały |
| 2 os. |
opasywałeś się +(e)ś się opasywał |
opasywałaś się +(e)ś się opasywała |
opasywałoś się +(e)ś się opasywało |
opasywaliście się +(e)ście się opasywali |
opasywałyście się +(e)ście się opasywały |
| 3 os. |
opasywał się |
opasywała się |
opasywało się |
opasywali się |
opasywały się |
bezosobnik: opasywano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się opasywał będę się opasywać |
będę się opasywała będę się opasywać |
będę się opasywało będę się opasywać |
będziemy się opasywali będziemy się opasywać |
będziemy się opasywały będziemy się opasywać |
| 2 os. |
będziesz się opasywał będziesz się opasywać |
będziesz się opasywała będziesz się opasywać |
będziesz się opasywało będziesz się opasywać |
będziecie się opasywali będziecie się opasywać |
będziecie się opasywały będziecie się opasywać |
| 3 os. |
będzie się opasywał będzie się opasywać |
będzie się opasywała będzie się opasywać |
będzie się opasywało będzie się opasywać |
będą się opasywali będą się opasywać |
będą się opasywały będą się opasywać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
opasujmy się |
|
| 2 os. |
opasuj się |
opasujcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
opasywałbym się bym się opasywał |
opasywałabym się bym się opasywała |
opasywałobym się bym się opasywało |
opasywalibyśmy się byśmy się opasywali |
opasywałybyśmy się byśmy się opasywały |
| 2 os. |
opasywałbyś się byś się opasywał |
opasywałabyś się byś się opasywała |
opasywałobyś się byś się opasywało |
opasywalibyście się byście się opasywali |
opasywałybyście się byście się opasywały |
| 3 os. |
opasywałby się by się opasywał |
opasywałaby się by się opasywała |
opasywałoby się by się opasywało |
opasywaliby się by się opasywali |
opasywałyby się by się opasywały |
bezosobnik: opasywano by się
bezokolicznik: opasywać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
opasując się
gerundium: opasywanie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | opasywanie się |
opasywania się |
| D. | opasywania się |
opasywań się |
| C. | opasywaniu się |
opasywaniom się |
| B. | opasywanie się |
opasywania się |
| N. | opasywaniem się |
opasywaniami się |
| Ms. | opasywaniu się |
opasywaniach się |
| W. | opasywanie się |
opasywania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: opasujący się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | opasujący się |
opasujący się |
opasujący się |
opasujące się |
opasująca się |
| D. | opasującego się |
opasującego się |
opasującego się |
opasującego się |
opasującej się |
| C. | opasującemu się |
opasującemu się |
opasującemu się |
opasującemu się |
opasującej się |
| B. | opasującego się |
opasującego się |
opasujący się |
opasujące się |
opasującą się |
| N. | opasującym się |
opasującym się |
opasującym się |
opasującym się |
opasującą się |
| Ms. | opasującym się |
opasującym się |
opasującym się |
opasującym się |
opasującej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | opasujący się |
opasujący się |
opasujące się |
opasujące się |
| D. | opasujących się |
opasujących się |
opasujących się |
opasujących się |
| C. | opasującym się |
opasującym się |
opasującym się |
opasującym się |
| B. | opasujących się |
opasujących się |
opasujących się |
opasujące się |
| N. | opasującymi się |
opasującymi się |
opasującymi się |
opasującymi się |
| Ms. | opasujących się |
opasujących się |
opasujących się |
opasujących się |
odpowiednik aspektowy: opasać się
Składnia
|
+ | opasywać się | + |
CZYM
|
2. murami obronnymi
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie
Cytaty
|
Każde z zakładanych przez ludność kresową miasteczek opasywało się wałem, sypało sobie kopce strażnicze [...]. źródło: Internet: linia-polnocna.internetdsl.pl |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
opasuję się |
opasujemy się |
|||
| 2 os. |
opasujesz się |
opasujecie się |
|||
| 3 os. |
opasuje się |
opasują się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
opasywałem się +(e)m się opasywał |
opasywałam się +(e)m się opasywała |
opasywałom się +(e)m się opasywało |
opasywaliśmy się +(e)śmy się opasywali |
opasywałyśmy się +(e)śmy się opasywały |
| 2 os. |
opasywałeś się +(e)ś się opasywał |
opasywałaś się +(e)ś się opasywała |
opasywałoś się +(e)ś się opasywało |
opasywaliście się +(e)ście się opasywali |
opasywałyście się +(e)ście się opasywały |
| 3 os. |
opasywał się |
opasywała się |
opasywało się |
opasywali się |
opasywały się |
bezosobnik: opasywano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się opasywał będę się opasywać |
będę się opasywała będę się opasywać |
będę się opasywało będę się opasywać |
będziemy się opasywali będziemy się opasywać |
będziemy się opasywały będziemy się opasywać |
| 2 os. |
będziesz się opasywał będziesz się opasywać |
będziesz się opasywała będziesz się opasywać |
będziesz się opasywało będziesz się opasywać |
będziecie się opasywali będziecie się opasywać |
będziecie się opasywały będziecie się opasywać |
| 3 os. |
będzie się opasywał będzie się opasywać |
będzie się opasywała będzie się opasywać |
będzie się opasywało będzie się opasywać |
będą się opasywali będą się opasywać |
będą się opasywały będą się opasywać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
opasujmy się |
|
| 2 os. |
opasuj się |
opasujcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
opasywałbym się bym się opasywał |
opasywałabym się bym się opasywała |
opasywałobym się bym się opasywało |
opasywalibyśmy się byśmy się opasywali |
opasywałybyśmy się byśmy się opasywały |
| 2 os. |
opasywałbyś się byś się opasywał |
opasywałabyś się byś się opasywała |
opasywałobyś się byś się opasywało |
opasywalibyście się byście się opasywali |
opasywałybyście się byście się opasywały |
| 3 os. |
opasywałby się by się opasywał |
opasywałaby się by się opasywała |
opasywałoby się by się opasywało |
opasywaliby się by się opasywali |
opasywałyby się by się opasywały |
bezosobnik: opasywano by się
bezokolicznik: opasywać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
opasując się
gerundium: opasywanie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | opasywanie się |
opasywania się |
| D. | opasywania się |
opasywań się |
| C. | opasywaniu się |
opasywaniom się |
| B. | opasywanie się |
opasywania się |
| N. | opasywaniem się |
opasywaniami się |
| Ms. | opasywaniu się |
opasywaniach się |
| W. | opasywanie się |
opasywania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: opasujący się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | opasujący się |
opasujący się |
opasujący się |
opasujące się |
opasująca się |
| D. | opasującego się |
opasującego się |
opasującego się |
opasującego się |
opasującej się |
| C. | opasującemu się |
opasującemu się |
opasującemu się |
opasującemu się |
opasującej się |
| B. | opasującego się |
opasującego się |
opasujący się |
opasujące się |
opasującą się |
| N. | opasującym się |
opasującym się |
opasującym się |
opasującym się |
opasującą się |
| Ms. | opasującym się |
opasującym się |
opasującym się |
opasującym się |
opasującej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | opasujący się |
opasujący się |
opasujące się |
opasujące się |
| D. | opasujących się |
opasujących się |
opasujących się |
opasujących się |
| C. | opasującym się |
opasującym się |
opasującym się |
opasującym się |
| B. | opasujących się |
opasujących się |
opasujących się |
opasujące się |
| N. | opasującymi się |
opasującymi się |
opasującymi się |
opasującymi się |
| Ms. | opasujących się |
opasujących się |
opasujących się |
opasujących się |
odpowiednik aspektowy: opasać się
Składnia
|
|
+ | opasywać się | + |
CZYM
|