UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

spoza

Chronologizacja

1606, Błogosławiony Stanisław Kostka z Rostkowa, books.google.pl

Odmiana

część mowy: przyimek

Pochodzenie

Zob. z
Zob. po
Zob. za

1. spoza grona

Definicja

to, o czym mowa, nie należy do obiektu przywołanego przez nadawcę

Kategoria znaczeniowa

wykładnik wyłączania

Relacje znaczeniowe

antonimy:  z

Cytaty

Dzieci spoza naszej grupy były dosyć energiczne i hałaśliwe i zabawiały się skakaniem na łóżkowych sprężynach.

źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998

Wreszcie Franciszek, Biedak, to margines społeczny: pustelnik i żebrak, więc to już ktoś spoza społeczeństwa.

źródło: NKJP: Jerzy Adamski: Świat jako niespełnienie albo Samobójstwo Don Juana, 2000

Z drugiej strony, mogą występować sytuacje, w których dysponenci środków budżetowych z różnych przyczyn nie regulują zobowiązań wobec podmiotów spoza sektora budżetowego.

źródło: NKJP: Stanisław Owsiak: Finanse publiczne, 1998

Składnia

spoza CZEGO
Rz. - nazwa grupy lub Rz. kolektywny
szyk: stały: antepozycja

2. spoza miasta

Definicja

to, o czym mowa, pochodzi z obszaru, który jest inny niż ten przywołany przez nadawcę

Kategoria znaczeniowa

wykładnik lokalizacji przestrzennej

Relacje znaczeniowe

antonimy:  z

Cytaty

Piotr zapraszał także przyjaciół spoza Piwnicy i niektórych gości spoza Krakowa.

źródło: NKJP: Wojciech Tochman: Dziś - 12 września. Piotr Skrzynecki obchodziłby swoje 67. urodziny, Gazeta Wyborcza, 1997-09-12

Ale duże wpływy mieli ludzie spoza regionu, którzy nie dość, że przeszkadzali, to jeszcze tak mieszali, że więcej przynosili szkody niż pożytku.

źródło: NKJP: Jarosław Józef Szczepański: Górnik polski, 2005

Chile jest pierwszym krajem spoza Europy, które uznało, że nazwy takie jak burgund, szampan, czy koniak pochodzą od nazw geograficznych i nie mogą być bezprawnie używane przez innych producentów.

źródło: NKJP: Daniel Passent: Choroba dyplomatyczna, 2002

W dodatku ten młodzieniec, czyli ty - jest barbarzyńcą, przybyszem spoza mojego świata.

źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Teatr 1, 1986

Składnia

spoza CZEGO
Rz. - nazwa miejsca
szyk: stały: antepozycja

3. wyjrzał spoza szafy

Definicja

książk. 
z miejsca znajdującego się za tym, o czym mowa

Kategoria znaczeniowa

wykładnik lokalizacji przestrzennej

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zza
antonimy:  sprzed, sprzede

Cytaty

Pamiętał wszystko, do najdrobniejszych szczegółów. Owocarnię, gdzie przy wejściu syczał saturator, a sprzedawca wynurzał się spoza kiści winogron, aby powitać klienta.

źródło: NKJP: Andrzej Szczypiorski: Początek, 1986

Skute lodowatym gniewem szczęki zaciskały się na ustniku fajki, a spoza zębów i z nozdrzy wydostawały się strugi dymu.

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003

Tosiek objął plecy matki i spoza jej głowy mrugnął porozumiewawczo do Marty.

źródło: NKJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996

Spoza zniszczonych częściowo witraży, przedstawiających widmowe postaci dawnych rycerzy i królów, przeświecała co pewien czas ogromna błyskawica, zrodzona z nawisłych, ciemnogranatowych chmur.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Dzieci nocy, 2001

Począłem się skradać ku górze, podczas gdy pieśń przycichła i szemrała tylko jakby z dala, spoza jakichś łąk i pól, spoza dalekich lasów, osłoniętych wieczorną mgłą i dymami pastewnych ognisk.

źródło: NKJP: Stanisław Dygat: Jezioro Bodeńskie, 1946

Składnia

spoza KOGO / CZEGO
w Zd. z Cz. ruchu ukierunkowanego lub z Cz. związanymi z percepcją, np. słychać, widać, czuć
szyk: stały: antepozycja
Data ostatniej modyfikacji: 29.03.2019
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj