UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wryć się

Chronologizacja

1763, Christian Gottlob Eberlein, Entwurf eines polnischen Wörter-Buchs, books.google.pl

Pochodzenie

Zob. ryć

1. w ziemię

Definicja

uderzywszy mocno w miękkie lub sypkie podłoże, zagłębić się w nim

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zaryć, zaryć się

Połączenia

  • wryć się w ziemię

Cytaty

Szybowiec przekoziołkował i wrył się w ziemię.

źródło: NKJP: Nieszczęśliwe lądowanie, Gazeta Poznańska, 2005-06-06

TIR wrył się głęboko w grunt.

źródło: NKJP: Zderzenie ciężarówek, Słowo Polskie. Gazeta Wrocławska, 2004-11-03

Lekarz, nic nie mówiąc, cisnął trzymaną łopatkę tak, że wryła się w trawnik [...].

źródło: NKJP: Stanisław Lem: Fiasko, 1987

Koła wryły się w brukową mozaikę [...].

źródło: NKJP: Dewastacja w kamerze: Dziennik Łódzki, 2006-09-16

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wryję się
wryjemy się
2 os. wryjesz się
wryjecie się
3 os. wryje się
wryją się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wryłem się
+(e)m się wrył
wryłam się
+(e)m się wryła
wryłom się
+(e)m się wryło
wryliśmy się
+(e)śmy się wryli
wryłyśmy się
+(e)śmy się wryły
2 os. wryłeś się
+(e)ś się wrył
wryłaś się
+(e)ś się wryła
wryłoś się
+(e)ś się wryło
wryliście się
+(e)ście się wryli
wryłyście się
+(e)ście się wryły
3 os. wrył się
wryła się
wryło się
wryli się
wryły się

bezosobnik: wryto się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wryjmy się
2 os. wryj się
wryjcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wryłbym się
bym się wrył
wryłabym się
bym się wryła
wryłobym się
bym się wryło
wrylibyśmy się
byśmy się wryli
wryłybyśmy się
byśmy się wryły
2 os. wryłbyś się
byś się wrył
wryłabyś się
byś się wryła
wryłobyś się
byś się wryło
wrylibyście się
byście się wryli
wryłybyście się
byście się wryły
3 os. wryłby się
by się wrył
wryłaby się
by się wryła
wryłoby się
by się wryło
wryliby się
by się wryli
wryłyby się
by się wryły

bezosobnik: wryto by się

bezokolicznik: wryć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wrywszy się

gerundium: wrycie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wrycie się
wrycia się
D. wrycia się
wryć się
C. wryciu się
wryciom się
B. wrycie się
wrycia się
N. wryciem się
wryciami się
Ms. wryciu się
wryciach się
W. wrycie się
wrycia się

odpowiednik aspektowy: ryć się

Składnia

bez ograniczeń + wryć się +
w CO

2. w pamięć

Definicja

bardzo mocno utrwalić się w czyjejś świadomości

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka

Połączenia

  • wryć się do głowy
  • wryć się w pamięć, w serce, w świadomość, we wspomnienia
  • wryć się głęboko, mocno; na zawsze

Cytaty

Wczoraj powiedziała mi coś, co bardzo wryło mi się do głowy.

źródło: Internet: rozmowy.polki.pl

[...] to posępne, olbrzymie drzewo, górujące nad domem i nad całym miasteczkiem niby gigantyczna maczuga, na zawsze wryło jej się w pamięć.

źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Jeżeli ze mną pojedziesz, 1993

,,Kaziuk’’ przetrwał na Litwie wieki i tak głęboko wrył się w serca Polaków, że urządzają go wszędzie tam, gdzie osiedli.

źródło: NKJP: Elżbieta Podolska: Kaziuki 2004, Gazeta Poznańska, 2004-03-06

Uczył się całych fragmentów na pamięć, słowa wryły się w mózg tak głęboko, że słyszał je nawet w snach.

źródło: NKJP: Daniel Odija: Kronika umarłych,2010

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wryję się
wryjemy się
2 os. wryjesz się
wryjecie się
3 os. wryje się
wryją się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wryłem się
+(e)m się wrył
wryłam się
+(e)m się wryła
wryłom się
+(e)m się wryło
wryliśmy się
+(e)śmy się wryli
wryłyśmy się
+(e)śmy się wryły
2 os. wryłeś się
+(e)ś się wrył
wryłaś się
+(e)ś się wryła
wryłoś się
+(e)ś się wryło
wryliście się
+(e)ście się wryli
wryłyście się
+(e)ście się wryły
3 os. wrył się
wryła się
wryło się
wryli się
wryły się

bezosobnik: wryto się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wryjmy się
2 os. wryj się
wryjcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wryłbym się
bym się wrył
wryłabym się
bym się wryła
wryłobym się
bym się wryło
wrylibyśmy się
byśmy się wryli
wryłybyśmy się
byśmy się wryły
2 os. wryłbyś się
byś się wrył
wryłabyś się
byś się wryła
wryłobyś się
byś się wryło
wrylibyście się
byście się wryli
wryłybyście się
byście się wryły
3 os. wryłby się
by się wrył
wryłaby się
by się wryła
wryłoby się
by się wryło
wryliby się
by się wryli
wryłyby się
by się wryły

bezosobnik: wryto by się

bezokolicznik: wryć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wrywszy się

gerundium: wrycie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wrycie się
wrycia się
D. wrycia się
wryć się
C. wryciu się
wryciom się
B. wrycie się
wrycia się
N. wryciem się
wryciami się
Ms. wryciu się
wryciach się
W. wrycie się
wrycia się

odpowiednik aspektowy: wrywać się

Składnia

bez ograniczeń + wryć się +
do CZEGO | w CO + (KOMU)

3. wepchać się

Definicja

pot.  pejorat. 
używane jako ekspresywny odpowiednik czasownika „wepchać się”

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Cytaty

Nowy członek redakcyjnego kolegium [...] wrył się w szacowne gremium cokolwiek nachalnie [...].

źródło: NKJP: Henryka Wach-Malicka: Jubileuszowy przekładaniec, Dziennik Zachodni, 2005-02-11

Facet z Łodzi wrył się na prawy pas przed innych, którzy nie zdążyli ruszyć.

źródło: NKJP: Granica jak ściana, Dziennik Polski, 2000-01-27

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wryję się
wryjemy się
2 os. wryjesz się
wryjecie się
3 os. wryje się
wryją się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wryłem się
+(e)m się wrył
wryłam się
+(e)m się wryła
wryłom się
+(e)m się wryło
wryliśmy się
+(e)śmy się wryli
wryłyśmy się
+(e)śmy się wryły
2 os. wryłeś się
+(e)ś się wrył
wryłaś się
+(e)ś się wryła
wryłoś się
+(e)ś się wryło
wryliście się
+(e)ście się wryli
wryłyście się
+(e)ście się wryły
3 os. wrył się
wryła się
wryło się
wryli się
wryły się

bezosobnik: wryto się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wryjmy się
2 os. wryj się
wryjcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wryłbym się
bym się wrył
wryłabym się
bym się wryła
wryłobym się
bym się wryło
wrylibyśmy się
byśmy się wryli
wryłybyśmy się
byśmy się wryły
2 os. wryłbyś się
byś się wrył
wryłabyś się
byś się wryła
wryłobyś się
byś się wryło
wrylibyście się
byście się wryli
wryłybyście się
byście się wryły
3 os. wryłby się
by się wrył
wryłaby się
by się wryła
wryłoby się
by się wryło
wryliby się
by się wryli
wryłyby się
by się wryły

bezosobnik: wryto by się

bezokolicznik: wryć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wrywszy się

gerundium: wrycie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wrycie się
wrycia się
D. wrycia się
wryć się
C. wryciu się
wryciom się
B. wrycie się
wrycia się
N. wryciem się
wryciami się
Ms. wryciu się
wryciach się
W. wrycie się
wrycia się

odpowiednik aspektowy: ryć się

Składnia

bez ograniczeń + wryć się +
DOKĄD
Data ostatniej modyfikacji: 26.01.2021
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj