UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

flegma

Chronologizacja

1 połowa XVI w., Bańk

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. flegma
flegmy
D. flegmy
flegm
C. flegmie
flegmom
B. flegmę
flegmy
N. flegmą
flegmami
Ms. flegmie
flegmach
W. flegmo
flegmy

Pochodzenie

łac. phlegma

z gr. phlégma 'śluz'

1. wydzielina z krtani

Definicja

gęsta wydzielina, która jest odkrztuszana przy kaszlu z gardła, krtani lub oskrzeli

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  wydzielina

Połączenia

  • gęsta; biała, zielona flegma
  • flegma w gardle, w płucach
  • flegma i żółć
  • odkrztuszać, wykrztuszać, wypluć flegmę
  • pluć, splunąć flegmą
  • kaszleć z flegmą

Cytaty

Kiedy nasz organizm nie produkuje wystarczająco dużo śluzu i nie odkrztuszamy flegmy, męczy nas kaszel suchy.

źródło: NKJP: (jog): Pułapki na wirusy, Dziennik Bałtycki, 2001-11-17

Donia spluwała raz po raz, charkając z głębi gardła gęstą flegmą.

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Wióry, 1980

Alm zaczyna kaszleć z flegmą zabarwioną krwią. Badania wykazały prątkującą gruźlicę.

źródło: NKJP: Aniela Kowalska: Niczego nie żałuję, 2009

Eukaliptus rozrzedza flegmę i działa wykrztuśnie, łagodzi ból gardła i kaszel oraz pomaga zwalczyć infekcję.

źródło: NKJP: (kak): Pachnące inhalacje, Gazeta Krakowska, 2005-08-18

2. spokój

Definicja

spokojne zachowanie połączone z brakiem emocji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  spokój I

Połączenia

  • flegma w głosie
  • mówić z flegmą

Cytaty

Pawełek awanturował się. - Widzisz, że wszystko w porządku - mówił z flegmą Henio [...]

źródło: NKJP: Andrzej Szczypiorski: Początek, 1986

- Dziękuję - sapnął Grodzicki. - Kto jest... kto jest prze... Nerwy zwyciężyły wrodzoną flegmę i głos marszałka począł drżeć na myśl o tym najstraszniejszym słowie.

źródło: NKJP: Grzegorz Mathea: IV Rzeczpospolita, 2005

Anglicy nie podają sobie rąk na powitanie. Jak na dzień dobry wyciągałem dłoń, to patrzyli na mnie dziwnie. Denerwuje mnie ich flegma i niepunktualność.

źródło: NKJP: Jarosław Śliżewski: Chłopak z Liverpoolu, Gazeta Wyborcza, 1992-08-21

3. osoba

Definicja

pot. 
osoba spokojna i opanowana, nieujawniająca emocji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka określenia człowieka ze względu na jego usposobienie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  flegmatyk

Połączenia

  • być flegmą

Cytaty

Pan chyba w ogóle jest za spokojny, szczególnie jak na polityka... – Aha, czyli ja jestem taka flegma, tak? Jeśli człowiek nie jest wybuchowy i barwny, to znaczy, że jest bezpłciowy politycznie?

źródło: NKJP: Sławomir Sowa: Jarosław, syn Lecha, Dziennik Łódzki, 2005-10-08

4. ciecz

Definicja

chem. 
ciecz gromadząca się w specjalnym zbiorniku, powstała w procesie rozdzielania wieloskładnikowych mieszanin ciekłych, polegającym na wielokrotnej destylacji

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  ciecz

Cytaty

Deflegmator jest rodzajem wstępnej chłodnicy, w której następuje częściowe skroplenie par opuszczających aparat destylacyjny. Powstała w ten sposób flegma (kondensat o większym, w stosunku do par, stężeniu składnika mniej lotnego) jest zawracana do naczynia z wrzącą cieczą (w przypadku destylacji prostej) lub na najwyższą półkę kolumny rektyfikacyjnej.

źródło: NKJP: Internet

Frazeologizmy

angielska flegma
brytyjska flegma
Data ostatniej modyfikacji: 19.03.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj