UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ewolucyjny

Chronologizacja

1900, SJPWar

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	ewolucyjny	ewolucyjny	ewolucyjny	ewolucyjne	ewolucyjna
D.	ewolucyjnego	ewolucyjnego	ewolucyjnego	ewolucyjnego	ewolucyjnej
C.	ewolucyjnemu	ewolucyjnemu	ewolucyjnemu	ewolucyjnemu	ewolucyjnej
B.	ewolucyjnego	ewolucyjnego	ewolucyjny	ewolucyjne	ewolucyjną
N.	ewolucyjnym	ewolucyjnym	ewolucyjnym	ewolucyjnym	ewolucyjną
Ms.	ewolucyjnym	ewolucyjnym	ewolucyjnym	ewolucyjnym	ewolucyjnej
W.	ewolucyjny	ewolucyjny	ewolucyjny	ewolucyjne	ewolucyjna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	ewolucyjni	ewolucyjni	ewolucyjne	ewolucyjne
D.	ewolucyjnych	ewolucyjnych	ewolucyjnych	ewolucyjnych
C.	ewolucyjnym	ewolucyjnym	ewolucyjnym	ewolucyjnym
B.	ewolucyjnych	ewolucyjnych	ewolucyjnych	ewolucyjne
N.	ewolucyjnymi	ewolucyjnymi	ewolucyjnymi	ewolucyjnymi
Ms.	ewolucyjnych	ewolucyjnych	ewolucyjnych	ewolucyjnych
W.	ewolucyjni	ewolucyjni	ewolucyjne	ewolucyjne

Pochodzenie

Zob. ewolucja

1. związany z ewolucją - w przyrodzie

Definicja

związany z ewolucją - stopniowym i długotrwałym procesem zachodzącym w przyrodzie

Cytaty

1.a rozwój

Definicja

biol.

oparty na ewolucji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

Połączenia

rozwój, proces ewolucyjny; droga ewolucyjna

Cytaty

Według poglądu przeciwstawnego wszystkie organizmy żywe dziś żyjące przebyły równie długą drogę ewolucyjną i są w jednakim stopniu odmienne od pierwowzorów.

źródło: NKJP: Jerzy Dzik: Dzieje życia na ziemi: wprowadzenie do paleobiologii, 1992

Oczywiście książki prof. Kłósaka były dla mnie niedostępne, ale z cytatów, które przytaczał Kuczyński, zrozumiałem, że prof. Kłósak jakoś potrafi pogodzić nowe odkrycia nauk przyrodniczych, ewolucyjną wizję świata z teologią chrześcijańską.

źródło: NKJP: Paweł Wroński: Nie trzeba chrzcić darwinizmu, Gazeta Wyborcza, 1998-01-30

Zwróćmy uwagę, że to ograniczenie, do którego organizm ludzki dostosował się w rozwoju ewolucyjnym, chroni nas przed szkodliwym promieniowaniem ultrafioletowym, którego intensywność rośnie wraz z wysokością ponad poziom morza, gdy grubość warstwy „ochronnej” maleje.

źródło: NKJP: Włodzimierz Kusch: Co o promieniowaniu wiedzieć powinniśmy, 1999

1.b potomek

Definicja

biol.

taki, który występuje jako element procesu ewolucji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

Połączenia

ewolucyjny kuzyn, potomek, przodek

Cytaty

Albo inaczej: być może przetrwali tylko ci ewolucyjni przodkowie człowieka, którzy poszli w tym właśnie kierunku. Po innych pozostały szkielety, czerepy i kości.

źródło: NKJP: Wiktor Osiatyński: Zrozumieć świat: rozmowy z uczonymi 25 lat później, 2009

. Pierwsze jadowite węże pojawiły się setki milionów lat temu. Ich niektórzy ewolucyjni następcy odziedziczyli tę cechę i choć dziś wiele z nich uważa się za niejadowite, to szczegółowe badania potwierdzają, że ich ślina zawiera toksyczne składniki

źródło: NKJP: Groźne, choć nie jadowite, Polityka, 2003-09-06

1.c teoria

Definicja

biol.

taki, który tłumaczy pewne zjawiska istnieniem ewolucji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

Połączenia

biologia, paleontologia, psychologia; nauka, teoria ewolucyjna

Cytaty

	W perspektywie teorii ewolucyjnych bliskie związki, wpływ społeczny i manipulacja mają adaptacyjny, umożliwiający przetrwanie gatunku charakter. źródło: NKJP: Eugenia Mandal: Miłość, władza i manipulacja w bliskich związkach, 2008
	Lubi sam przyglądać się rzeczywistości i komentować ją przez pryzmat swojej ulubionej psychologii ewolucyjnej , której zasady wyjaśnia studentom w formie ilustrowanych przez siebie bajeczek. źródło: NKJP: Adam Willma: Kategoria: Nauka, Gazeta Pomorska, 2009-11-05
	Podjęte w ostatnim dwudziestoleciu próby interdyscyplinarnej syntezy - w postaci socjobiologii, a następnie psychologii czy antropologii ewolucyjnej - natrafiły na znaczny opór wśród przedstawicieli tradycyjnych nauk społeczno-behawiorystycznych. źródło: NKJP: Krzysztof Szymborski: Obserwacje, Gazeta Wyborcza, 1998-05-08
	Współczesna sensowna teologia nie może ignorować faktu, iż nauki ewolucyjne ogromnie poszerzają skalę zagadnienia niepojętego, niezawinionego cierpienia. źródło: NKJP: Marcin Rotkiewicz: Wirus wiary, Polityka, 2007-06-09

1.d biolog

Definicja

biol.

taki, który zajmuje się ewolucją

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

Połączenia

antropolog, biolog, paleontolog, psycholog ewolucyjny

Cytaty

Denys de Catanzarro, psycholog ewolucyjny zajmujący się przyczynami, dla których ludzie popełniają samobójstwa, przytacza zatrważające dane, z których wynika, że odsetek mężczyzn popełniających samobójstwa na świecie jest przynajmniej sześciokrotnie wyższy niż analogiczny odsetek kobiet.

źródło: NKJP: Tomasz Szlendak: Leniwe maskotki rekiny na smyczy, 2005

Jeszcze mniej entuzjazmu dla wizji Wolframa spodziewać się można od biologów ewolucyjnych, którzy - już uwikłani w zasadniczy konflikt z kreacjonistami - uparcie obstają przy darwinowskiej teorii doboru naturalnego jako generatora wszelkich form życia.

źródło: NKJP: Krzysztof Szymborski: Boski kod z automatu, Polityka, 2002-08-31

Poszukiwania jakiegokolwiek dowodu na istnienie owych form trwają już ponad 140 lat i jak na razie nie udało się znaleźć żadnego organizmu, który mógłby być uważany za formę przejściową. Przyznaje to ewolucyjny paleontolog, Gerald T. Todd, w swoim artykule [...].

źródło: NKJP: Internet

2. związany z ewolucją - procesem społecznym

Definicja

książk.

związany z ewolucją - procesem, którego wynikiem jest stopniowy rozwój społeczeństwa

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

ewolucyjny postęp, proces, rozwój; ewolucyjna przemiana, zmiana

Cytaty

Psycholingwiści lat 60-tych proponując ewolucyjne wyjaśnienie rozwoju języka szczególny nacisk kładli na struktury wrodzone oraz biologiczne mechanizmy nabywania języka (Braine 1963; Chomsky 1965).

źródło: NKJP: Teresa Rostowska: Konflikt międzypokoleniowy w rodzinie: analiza psychologiczna, 2001

- Zamiast ewolucyjnych zmian cywilizujących obrót gospodarczy zafundowano nam rewolucję i bałagan prawny - narzeka prawnik.

źródło: NKJP: Joanna Solska: Stan nieważności, Polityka, 2001-06-23

Słyszałem tutaj wielokrotnie zarzuty przeciw ˝okrągłemu stołowi˝, przeciw całej ewolucyjnej drodze przemian w państwie.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 05.09.1992

Data ostatniej modyfikacji: 11.04.2017