Chronologizacja
Pochodzenie
Dawny imiesłów czynny od st.pol. czasownika doskonać 'wypełnić, dokonać'; pierwotne znaczenie 'całkowicie doprowadzony do końca, skończony'; zob. konać
1. humor
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Relacje znaczeniowe
synonimy: | idealny, pierwszorzędny, świetny |
Połączenia
- doskonały fachowiec, kucharz, pisarz, zawodnik, znawca; słuch, węch, zmysł, wzrok; argument, interes, kontakt, pomysł, portret, pretekst, prezent, sposób, tekst, twór; humor, nastrój, żart; materiał, moment, przykład, smak, widok, wybór, wygląd; doskonała kuchnia, organizacja, orientacja, pamięć, znajomość; atmosfera, zabawa; alternatywa, harmonia, jakość, książka, lokalizacja, metoda, możliwość, oferta, okazja, płyta, pogoda, powieść, praca, szansa, wiadomość, widoczność, współpraca; doskonałe samopoczucie, zdrowie; brzmienie, podanie, przygotowanie, rozeznanie, tempo, wyczucie; połączenie, rozwiązanie, uzupełnienie, zabezpieczenie; jedzenie, miejsce, narzędzie, położenie; doskonałe efekty, recenzje, wyniki; warunki
Cytaty
W takich warunkach ciężko pokonuje się drogę. Na szczęście trochę rekompensowało to wypogodzone niebo i księżyc. Widoczność była doskonała. źródło: NKJP: Alfons Filar: Śladami tatrzańskich kurierów, 1995 |
|
Ni stąd, ni zowąd zdumienie Marty wprowadziło ją w doskonały humor. źródło: NKJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996 |
|
Wszyscy trzej siedzieliśmy w przestronnych fotelach obitych doskonałą imitacją skóry. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1974-1979, 1995 |
|
Wody przybrzeżne jeziora porośnięte trzciną i szuwarami stanowią doskonałe miejsce lęgowe licznych gatunków ptactwa wodnego. źródło: NKJP: Jan Bałdowski: Warmia, Mazury, Suwalszczyzna, 1997 |
|
Przekonałem się, że byle zarzynany wół robi większe wrażenie na publiczności niż najdoskonalszy wirtuoz. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Teatr 4, 1997 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | doskonały |
doskonały |
doskonały |
doskonałe |
doskonała |
D. | doskonałego |
doskonałego |
doskonałego |
doskonałego |
doskonałej |
C. | doskonałemu |
doskonałemu |
doskonałemu |
doskonałemu |
doskonałej |
B. | doskonałego |
doskonałego |
doskonały |
doskonałe |
doskonałą |
N. | doskonałym |
doskonałym |
doskonałym |
doskonałym |
doskonałą |
Ms. | doskonałym |
doskonałym |
doskonałym |
doskonałym |
doskonałej |
W. | doskonały |
doskonały |
doskonały |
doskonałe |
doskonała |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | doskonali |
doskonali |
doskonałe |
doskonałe |
D. | doskonałych |
doskonałych |
doskonałych |
doskonałych |
C. | doskonałym |
doskonałym |
doskonałym |
doskonałym |
B. | doskonałych |
doskonałych |
doskonałych |
doskonałe |
N. | doskonałymi |
doskonałymi |
doskonałymi |
doskonałymi |
Ms. | doskonałych |
doskonałych |
doskonałych |
doskonałych |
W. | doskonali |
doskonali |
doskonałe |
doskonałe |
Stopień wyższy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | doskonalszy |
doskonalszy |
doskonalszy |
doskonalsze |
doskonalsza |
D. | doskonalszego |
doskonalszego |
doskonalszego |
doskonalszego |
doskonalszej |
C. | doskonalszemu |
doskonalszemu |
doskonalszemu |
doskonalszemu |
doskonalszej |
B. | doskonalszego |
doskonalszego |
doskonalszy |
doskonalsze |
doskonalszą |
N. | doskonalszym |
doskonalszym |
doskonalszym |
doskonalszym |
doskonalszą |
Ms. | doskonalszym |
doskonalszym |
doskonalszym |
doskonalszym |
doskonalszej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | doskonalsi |
doskonalsi |
doskonalsze |
doskonalsze |
D. | doskonalszych |
doskonalszych |
doskonalszych |
doskonalszych |
C. | doskonalszym |
doskonalszym |
doskonalszym |
doskonalszym |
B. | doskonalszych |
doskonalszych |
doskonalszych |
doskonalsze |
N. | doskonalszymi |
doskonalszymi |
doskonalszymi |
doskonalszymi |
Ms. | doskonalszych |
doskonalszych |
doskonalszych |
doskonalszych |
2. cisza
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Relacje znaczeniowe
synonimy: | idealny |
Połączenia
- cisza; istota; miłość; próżnia doskonała; małżeństwo; piękno; społeczeństwo doskonałe
- w pełni doskonały
Cytaty
Poniżej rolety, która nie chciała opuścić się do parapetu, zobaczyłam ogród ośnieżony. Gałęzie jabłoni tuż pod oknem. Cisza doskonała, dźwięcząca w uszach. źródło: NKJP: Anna Kowalska: Dzienniki 1927-1969, 2008 |
|
Człowiek nie jest istotą doskonałą i jest złudzeniem mniemać, iż kiedykolwiek będzie istotą doskonałą. źródło: NKJP: Wiktor Osiatyński: Zrozumieć świat. Rozmowy z uczonymi 25 lat później, 2009 |
|
Był odbiciem optymistycznej wiary w potęgę rozumu władną zbudować społeczeństwo doskonałe. źródło: NKJP: Zbigniew Brzeziński: Archiwum polityczne, Kultura, 1989 |
|
[...] wystarczyło pamiętać schemat jego natury, żeby wytwarzać piękno doskonałe, oczyszczone z błędów estetycznych, czy korygować własną percepcję. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1974-1979, 1995 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | doskonały |
doskonały |
doskonały |
doskonałe |
doskonała |
D. | doskonałego |
doskonałego |
doskonałego |
doskonałego |
doskonałej |
C. | doskonałemu |
doskonałemu |
doskonałemu |
doskonałemu |
doskonałej |
B. | doskonałego |
doskonałego |
doskonały |
doskonałe |
doskonałą |
N. | doskonałym |
doskonałym |
doskonałym |
doskonałym |
doskonałą |
Ms. | doskonałym |
doskonałym |
doskonałym |
doskonałym |
doskonałej |
W. | doskonały |
doskonały |
doskonały |
doskonałe |
doskonała |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | doskonali |
doskonali |
doskonałe |
doskonałe |
D. | doskonałych |
doskonałych |
doskonałych |
doskonałych |
C. | doskonałym |
doskonałym |
doskonałym |
doskonałym |
B. | doskonałych |
doskonałych |
doskonałych |
doskonałe |
N. | doskonałymi |
doskonałymi |
doskonałymi |
doskonałymi |
Ms. | doskonałych |
doskonałych |
doskonałych |
doskonałych |
W. | doskonali |
doskonali |
doskonałe |
doskonałe |
Stopień wyższy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | doskonalszy |
doskonalszy |
doskonalszy |
doskonalsze |
doskonalsza |
D. | doskonalszego |
doskonalszego |
doskonalszego |
doskonalszego |
doskonalszej |
C. | doskonalszemu |
doskonalszemu |
doskonalszemu |
doskonalszemu |
doskonalszej |
B. | doskonalszego |
doskonalszego |
doskonalszy |
doskonalsze |
doskonalszą |
N. | doskonalszym |
doskonalszym |
doskonalszym |
doskonalszym |
doskonalszą |
Ms. | doskonalszym |
doskonalszym |
doskonalszym |
doskonalszym |
doskonalszej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | doskonalsi |
doskonalsi |
doskonalsze |
doskonalsze |
D. | doskonalszych |
doskonalszych |
doskonalszych |
doskonalszych |
C. | doskonalszym |
doskonalszym |
doskonalszym |
doskonalszym |
B. | doskonalszych |
doskonalszych |
doskonalszych |
doskonalsze |
N. | doskonalszymi |
doskonalszymi |
doskonalszymi |
doskonalszymi |
Ms. | doskonalszych |
doskonalszych |
doskonalszych |
doskonalszych |