UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

chomąto

Chronologizacja

XV w., Bor
1 połowa XV w., Bańk

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	chomąto	chomąta
D.	chomąta	chomąt
C.	chomątu	chomątom
B.	chomąto	chomąta
N.	chomątem	chomątami
Ms.	chomącie	chomątach
W.	chomąto	chomąta

Pochodzenie

psł. *chomǫtъ

1. konia

Definicja

drewniana owalna obręcz będąca jednym z elementów uprzęży, zakładana na szyję konia ciągnącego wóz

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Połączenia

końskie chomąto

Cytaty

Ale co się zbliżał, to on dęba i z kopytami na ojca. Aż zaciągnęliśmy wóz. Wzięliśmy chomąto, reptuch z obrokiem. I dopiero dał się zaprząc do wozu.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Kamień na kamieniu, 2008

Jednym z nich jest emerytowany wyścigowy rumak. Na stare lata opuścił parcour, a właściciel sprzedał go wtedy do lasu, gdzie włożono mu ciężkie chomąto i kazano wozić ścięte pnie drzew [...].

źródło: NKJP: Danuta Pawlicka: Święty Franciszek w spódnicy, Gazeta Poznańska, 2003-02-28

Blaszki na końskiej uprzęży były wyczyszczone do połysku popiołem, drewniane części chomąt politurowane, a skóra natarta sadłem.

źródło: NKJP: Tadeusz Nowak: A jak królem, a jak katem będziesz, 1968

2. cenzury

Definicja

coś, co ogranicza swobodę czyichś działań i umożliwia sterowanie nimi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Cytaty

Myśmy sami sobie nałożyli to olbrzymie chomąto związane z tym świętym prawem własności!

źródło: NKJP: 9. posiedzenie Senatu RP, stenogram, wersja robocza

Ślązacy od dawien dawna oddawali się władaniu trwania, bo zamykanie się w staropolskiej swojskości stało się sprawdzonym sposobem na przetrwanie. W wielkoprzemysłowym chomącie uczyli się pracowitości, nowych zawodów i nowych technologii.

źródło: NKJP: Kazimierz Kutz: Polska - Śląsk, Gazeta Wyborcza, 1997-03-15

Po prostu ludzie w Polsce już dawno wyrośli z takich szantażowych utożsamień. Owi komuniści [...] też już dawno temu wyzwolili się z tego typu ideologicznego chomąta.

źródło: NKJP: Jerzy Urban: Klątwa Urbana, 1995

Data ostatniej modyfikacji: 10.04.2015