UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przerwać

Chronologizacja

2 połowa XV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	przerwę	przerwiemy
2 os.	przerwiesz	przerwiecie
3 os.	przerwie	przerwą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przerwałem +(e)m przerwał	przerwałam +(e)m przerwała	przerwałom +(e)m przerwało	przerwaliśmy +(e)śmy przerwali	przerwałyśmy +(e)śmy przerwały
2 os.	przerwałeś +(e)ś przerwał	przerwałaś +(e)ś przerwała	przerwałoś +(e)ś przerwało	przerwaliście +(e)ście przerwali	przerwałyście +(e)ście przerwały
3 os.	przerwał	przerwała	przerwało	przerwali	przerwały

bezosobnik: przerwano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przerwijmy
2 os.	przerwij	przerwijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przerwałbym bym przerwał	przerwałabym bym przerwała	przerwałobym bym przerwało	przerwalibyśmy byśmy przerwali	przerwałybyśmy byśmy przerwały
2 os.	przerwałbyś byś przerwał	przerwałabyś byś przerwała	przerwałobyś byś przerwało	przerwalibyście byście przerwali	przerwałybyście byście przerwały
3 os.	przerwałby by przerwał	przerwałaby by przerwała	przerwałoby by przerwało	przerwaliby by przerwali	przerwałyby by przerwały

bezosobnik: przerwano by

bezokolicznik: przerwać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przerwawszy

gerundium: przerwanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przerwanie	przerwania
D.	przerwania	przerwań
C.	przerwaniu	przerwaniom
B.	przerwanie	przerwania
N.	przerwaniem	przerwaniami
Ms.	przerwaniu	przerwaniach
W.	przerwanie	przerwania

imiesłów przymiotnikowy bierny: przerwany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przerwany	przerwany	przerwany	przerwane	przerwana
D.	przerwanego	przerwanego	przerwanego	przerwanego	przerwanej
C.	przerwanemu	przerwanemu	przerwanemu	przerwanemu	przerwanej
B.	przerwanego	przerwanego	przerwany	przerwane	przerwaną
N.	przerwanym	przerwanym	przerwanym	przerwanym	przerwaną
Ms.	przerwanym	przerwanym	przerwanym	przerwanym	przerwanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przerwani	przerwani	przerwane	przerwane
D.	przerwanych	przerwanych	przerwanych	przerwanych
C.	przerwanym	przerwanym	przerwanym	przerwanym
B.	przerwanych	przerwanych	przerwanych	przerwane
N.	przerwanymi	przerwanymi	przerwanymi	przerwanymi
Ms.	przerwanych	przerwanych	przerwanych	przerwanych

odpowiednik aspektowy: przerywać

Pochodzenie

Zob. rwać

1. sznurek

Definicja

gwałtownie działając siłą, spowodować, że jakiś obiekt podzielił się na dwie części

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Cytaty

	[...] wbiegając w stroju sportowym na salę gimnastyczną, przerwał szarfę, symbolicznie otwierając nowo wybudowaną salę gimnastyczną w Gardei. źródło: NKJP: (fox): Trzecia w gminie, Kurier Powiatu Kwidzyńskiego, 1999-10-22
	Wyrwane podczas wichury drzewa przerwały linie energetyczne m.in. w Ostrówku [...]. źródło: NKJP: (ed): Huragan przeszedł nad powiatem, Dziennik Łódzki, 2007-01-20
	Przyczyną zalania terenu było połączenie się dwóch cieków wodnych. Jeden z nich, płynący wyżej, przerwał groblę. źródło: NKJP: Jacek Kluczkowski: Była powódź i wyciek oleju, Dziennik Bałtycki, 2004-08-27
	Reszty dokona przednie koło parowozu. Ono zgniecie razem odstające blaszki klucza i połączy przerwany kabel. źródło: NKJP: Bohdan Czeszko: Pokolenie, 1951

Składnia

przerwać

2. front

Definicja

pokonując w jakiejś walce lub rywalizacji osoby uniemożliwiające dostęp dokądś lub wydostanie się skądś, przedostać się na ich drugą stronę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

przerwać atak, blokadę front, obronę, okrążenie, pierścień (obławy, okrążenia...)

Cytaty

W marcu 1945 r. Dywizja Horst Wessel znalazła się w kotle w okolicach Głogówka, ale po ciężkich walkach udało jej się przerwać okrążenie i dotrzeć do oddalonych o 22 km linii niemieckich.

źródło: NKJP: Jarosław Gdański: Na progu kolaboracji, Polityka, 2007-08-25

Wisła [...] jeszcze raz przerwała obronę Widzewa, a Paweł Brożek płaskim strzałem w długi róg ustalił wynik meczu.

źródło: NKJP: Dariusz Kuczmera: Słono zapłacili za błędy, Dziennik Łódzki, 2007-08-20

Wojska sowieckie na Ukrainie przeszły do kontrofensywy i przerwały front.

źródło: NKJP: Waldemar Michowicz: Historia dyplomacji polskiej, 1995

Składnia

przerwać

3. pracę

Definicja

przestać wykonywać jakąś czynność, zanim została ukończona

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

przerwać akcję, bieg, budowę, ćwiczenia, jazdę, leczenie, naukę, pracę, robotę, rozmowy, studia, walkę

Cytaty

	Przed planowanym badaniem czynności nerek należy przerwać podawanie leku na co najmniej 24 h. źródło: NKJP: Maria Zawała: 100 leków bez recepty, Dziennik Zachodni, 2004-12-17
	Wykonawca przerwał budowę sali sportowej cztery miesiące temu. źródło: NKJP: Stanisław Kośmider: Plomby na budowie, Gazeta Poznańska, 2002-05-18
	Policja przerwała poszukiwania 10-letniego Adasia ze Swarzędza. źródło: NKJP: Agnieszka Smogulecka: Chłopiec był u ojca, Polska Głos Wielkopolski, 2006-12-28
	Stypendium może utracić osoba, która przerwała naukę lub utraciła status osoby bezrobotnej. źródło: NKJP: Anna Owczarz: Jak wykorzystać internet w poszukiwaniu pracy?, 2005

Składnia

przerwać

4. komuś karierę

Definicja

spowodować ustanie czyichś działań, jakiegoś procesu lub jakiegoś stanu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

deszcz; wybuch wojny przerwał coś; burza, choroba, kontuzja, wojna przerwała; opady; wydarzenia przerwały coś
przerwać ciążę, mecz, karierę, życie
brutalnie, gwałtownie przerwać

Cytaty

	[...] udaliśmy się na spoczynek, który zresztą już o piątej rano brutalnie przerwały mi odgłosy budzącego się do życia miasta. źródło: NKJP: Adrian Czarnota: Gorzka prawda, Tygodnik Rybnicki, 2007-07-03
	Mecz ten krótko po rozpoczęciu przerwał deszcz. źródło: NKJP: (mj): Deszcz, maniak i pakunek, Dziennik Zachodni, 2002-09-03
	Wieczorem festyn przerwała burza. źródło: NKJP: MAY, ES ŻYR: CZARNKÓW - TRZCIANKA, Gazeta Poznańska, 2002-05-07
	Pasmo sukcesów przerwała choroba matki. źródło: NKJP: Natalia Wellmann: Słodko - gorzki smak sławy, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2004-08-13

Składnia

przerwać

CO + (KOMU)

5. wypowiedź

Definicja

przeszkodzić komuś w mówieniu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

Cytaty

[...] chciała mu przerwać, powiedzieć o swoim odkryciu, lecz nie dopuścił jej do słowa.

źródło: NKJP: Ariadna Lewańska: Sonata dla Natalii, 1965

Nie, jakieś uwagi, które miały mi przerwać wypowiedź, nie zbiły mnie z tropu.

źródło: NKJP: 67. posiedzenie Senatu RP

Darujmy sobie archeologię - przerwał siwowłosemu majorowi generał Zagroda.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Drzymalski przeciw Rzeczpospolitej, 2004

Składnia

+	przerwać	+	KOMU
+	przerwać	+	CO + (KOMU)
+	przerwać	+	MOWA WPROST + (KOMU)

6. rośliny

Definicja

ogrod.

przerzedzić zbyt gęsto rosnące rośliny, usuwając niektóre z nich

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin ogrodnictwo i dbałość o rośliny

Cytaty

	Po dwóch lub trzech tygodniach od wschodów młode siewki warzyw należy przepikować do docelowych pojemników (doniczek, skrzynek lub wielodoniczek) lub przerwać (usunąć zbędne rośliny, aby nie rosły zbyt gęsto). źródło: Internet: zielonyogrodek.pl
	Jeśli nasiona wzejdą gęsto, a chcemy otrzymać dorodne warzywa, należy marchew przerwać, aby zapewnić roślinom swobodne miejsce do rozrastania się. źródło: Internet: abc-ogrodnictwa.pl
	Przerwałem buraki, które za gęsto rosły, i popikowałem na dodatkowej grządce [...]. źródło: Internet: dzialkowcy.info
	A moje buraki rosną byle jak [...], choć je przerwałam, [...] w rządku jedne są duże, a drugie ledwo mają 15 cm. źródło: Internet: forumogrodniczeoaza.pl

Składnia

przerwać

Data ostatniej modyfikacji: 18.09.2018