Chronologizacja
Pierwotna pisownia nie uwzględniała litery g ; współczesna postać pojawia się sporadycznie od końca XVII w.
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | logiczny |
logiczny |
logiczny |
logiczne |
logiczna |
D. | logicznego |
logicznego |
logicznego |
logicznego |
logicznej |
C. | logicznemu |
logicznemu |
logicznemu |
logicznemu |
logicznej |
B. | logicznego |
logicznego |
logiczny |
logiczne |
logiczną |
N. | logicznym |
logicznym |
logicznym |
logicznym |
logiczną |
Ms. | logicznym |
logicznym |
logicznym |
logicznym |
logicznej |
W. | logiczny |
logiczny |
logiczny |
logiczne |
logiczna |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | logiczni |
logiczni |
logiczne |
logiczne |
D. | logicznych |
logicznych |
logicznych |
logicznych |
C. | logicznym |
logicznym |
logicznym |
logicznym |
B. | logicznych |
logicznych |
logicznych |
logiczne |
N. | logicznymi |
logicznymi |
logicznymi |
logicznymi |
Ms. | logicznych |
logicznych |
logicznych |
logicznych |
W. | logiczni |
logiczni |
logiczne |
logiczne |
Stopień wyższy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | logiczniejszy |
logiczniejszy |
logiczniejszy |
logiczniejsze |
logiczniejsza |
D. | logiczniejszego |
logiczniejszego |
logiczniejszego |
logiczniejszego |
logiczniejszej |
C. | logiczniejszemu |
logiczniejszemu |
logiczniejszemu |
logiczniejszemu |
logiczniejszej |
B. | logiczniejszego |
logiczniejszego |
logiczniejszy |
logiczniejsze |
logiczniejszą |
N. | logiczniejszym |
logiczniejszym |
logiczniejszym |
logiczniejszym |
logiczniejszą |
Ms. | logiczniejszym |
logiczniejszym |
logiczniejszym |
logiczniejszym |
logiczniejszej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | logiczniejsi |
logiczniejsi |
logiczniejsze |
logiczniejsze |
D. | logiczniejszych |
logiczniejszych |
logiczniejszych |
logiczniejszych |
C. | logiczniejszym |
logiczniejszym |
logiczniejszym |
logiczniejszym |
B. | logiczniejszych |
logiczniejszych |
logiczniejszych |
logiczniejsze |
N. | logiczniejszymi |
logiczniejszymi |
logiczniejszymi |
logiczniejszymi |
Ms. | logiczniejszych |
logiczniejszych |
logiczniejszych |
logiczniejszych |
Pochodzenie
łac. logicus
z gr. logikós 'dotyczący mowy; rozumny, logiczny'
1. związany z logiką - nauką
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka działalność naukowa
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | naukowy |
Połączenia
- operator, rachunek, układ logiczny; analiza, funkcja, łamigłówka, operacja logiczna; przesłanka, wykładnia; poprawność, zależność logiczna; działanie, pojęcie, twierdzenie, wyrażenie, zadanie logiczne; logiczne rozważania
- arytmetyczny i logiczny, gramatyczny i logiczny; matematyczny i logiczny; logiczny i językowy
Cytaty
Soren Kierkegaard był zapewne najważniejszym myślicielem, który rozpacz uczynił terminem filozoficznym w znaczeniu ścisłym, choć dalekim od precyzji logicznej czy matematycznej. źródło: NKJP: Jan Tomkowski: Ciemne skrzydła Ikara. Eseje o rozpaczy, 2009 |
|
Nie trzeba chyba dodawać, że dla umysłów wytrenowanych w szkołach pozytywizmu logicznego czy na katedrach filozofii analitycznej rozważania Nowosielskiego to całkowity bełkot. źródło: NKJP: Dariusz Czaja: Lekcje ciemności, 2009 |
|
Jest to dokument z jednej strony pełen sprzeczności logicznych, z drugiej strony pełen zwykłych, normalnych, bałamutnych sprzeczności, w którym w jednym zdaniu mówi się coś, a dwa zdania dalej mówi się dokładnie odwrotnie. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 08.09.1999 |
Skróty
2. związany z logiką - tokiem rozumowania
Definicja
Cytaty
2.a człowiek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
Połączenia
- logiczny umysł
Cytaty
Panowie, bądźmy logiczni w tej sprawie! źródło: NKJP: Sprawozdanie z 35. posiedzenia Senatu RP w dniu 5 marca 1993 r. |
|
Stwierdzenia typu: „Mężczyźni są logiczni, a kobiety nie” są bliższe herezji niż nauki. źródło: NKJP: Monika Duda, Monika Kazimierczyk: Nagość twarzy, Cosmopolitan, numer 05, 2000 |
2.b wniosek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka
Połączenia
- logiczny argument, logiczna konkluzja, myśl, odpowiedź, wypowiedź; logiczne tłumaczenie, wnioskowanie
- logiczny i merytoryczny, logiczny i poprawny, logiczny i rozumny, logiczny i sensowny
Cytaty
Wydaje się też, że kryterium, które proponuje pani poseł Banach, kryterium pomocy społecznej, jest kryterium logicznym. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 21.07.2000 |
|
Czy rzeczą logiczną i mądrą jest usytuowanie domów dziecka jako placówek pomocy społecznej? źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 15.12.2000 |
|
Jego sposób komunikowania był tak obrazowy i prosty, że rozumieli Go nawet analfabeci, a jednocześnie tak logiczny i precyzyjny, że niczego nie mogli Mu zarzucić uczeni w Piśmie i faryzeusze. źródło: NKJP: Marek Dziewiecki: Jezus – wychowawca człowieka, Wychowawca, numer 168, 2006-12 |
3. związany z logiką - regułami działania czegoś
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- logiczny krok, przykład; logiczna konieczność, konsekwencja, kontynuacja; logiczne dopełnienie
- logiczny i konsekwentny, logiczny i oczywisty, logiczny i sprawiedliwy; zrozumiały i logiczny
Cytaty
Jak pogodzić śmierć krzyżową ze wskrzeszeniem? Żydzi, którzy uwierzyli w Jezusa, starali się znaleźć logiczne wytłumaczenie tych dwóch wydarzeń. źródło: NKJP: Mieczysław Maliński: Czy Jezus to powiedział? Zagadki ewangeliczne, 2002 |
|
Już w trakcie kampanii wyborczej 1988 roku zaczęły krążyć pogłoski, że Clinton rozważa możliwość wysunięcia swojej kandydatury. Logiczne byłoby, gdyby właśnie wtedy odbyła się wspomniana rozmowa Billa z żoną. źródło: NKJP: Stanisław Głąbiński: Polityka po amerykańsku, 1996 |
|
Program odżywiania pranicznego, które ma być wstępem do życia wiecznego, to logiczna konsekwencja kultu zdrowia i nieśmiertelności w naszej kulturze. źródło: NKJP: Anna Sobolewska: Mapy duchowe współczesności: co nam zostało z Nowej Ery?, 2009 |