UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

patologiczny

Chronologizacja

1861, SJPWil

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. patologiczny
patologiczny
patologiczny
patologiczne
patologiczna
D. patologicznego
patologicznego
patologicznego
patologicznego
patologicznej
C. patologicznemu
patologicznemu
patologicznemu
patologicznemu
patologicznej
B. patologicznego
patologicznego
patologiczny
patologiczne
patologiczną
N. patologicznym
patologicznym
patologicznym
patologicznym
patologiczną
Ms. patologicznym
patologicznym
patologicznym
patologicznym
patologicznej
W. patologiczny
patologiczny
patologiczny
patologiczne
patologiczna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. patologiczni
patologiczni
patologiczne
patologiczne
D. patologicznych
patologicznych
patologicznych
patologicznych
C. patologicznym
patologicznym
patologicznym
patologicznym
B. patologicznych
patologicznych
patologicznych
patologiczne
N. patologicznymi
patologicznymi
patologicznymi
patologicznymi
Ms. patologicznych
patologicznych
patologicznych
patologicznych
W. patologiczni
patologiczni
patologiczne
patologiczne

Pochodzenie

Od: patologia

1. związany z patologią - nauką medyczną

Definicja

związany z patologią - nauką medyczną

Noty o użyciu

Używane w nazwach własnych, np. Zakład Anatomii Patologicznej.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka działalność naukowa

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  medyczny

Połączenia

  • anatomia patologiczna; badanie patologiczne

Cytaty

Podwyższony marker z równoczesnym guzem w przydatkach wymagają natychmiastowej interwencji chirurgicznej, aby pobrać materiał do badania patologicznego [...].

źródło: NKJP: Paweł Walewski: Hańba polskiej medycyny, Polityka, 2006-05-20

Wiele odpowiedzi uzyskamy dzięki szczegółowym badaniom patologicznym - mówi policjant. - Wciąż czekamy na wyniki.

źródło: NKJP: Anita Czupryn: Jej mordercy są wolni, Super Express, 2006

2. związany z patologią - stanem chorobowym

Definicja

związany z patologią - stanem chorobowym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  chorobowy
antonimy:  fizjologiczny

Połączenia

  • objaw, poród, stan patologiczny; cecha, ciąża, osobowość, przyczyna, struktura patologiczna; reakcje, skłonności, zmiany patologiczne
  • fizjologiczny i patologiczny

Cytaty

Sadza tytoniowa zawiera dodatkowo promieniotwórczy pierwiastek polon Po 210 i promieniotwórczy węgiel C 14, który promieniowaniem beta wywołuje patologiczny wzrost tkanek, a nadto ma zdolności absorbowania substancji promieniotwórczych z powietrza.

źródło: NKJP: Sprawozdanie z 53. posiedzenia Senatu RP w dniu 14 września 1995 r., 3. kadencja

Aż co drugi przebadany mieszkaniec z pięciu gmin w pow. białostockim ma patologiczne zmiany w płucach.

źródło: NKJP: Kwitnie choroba nędzy, Trybuna, 2006

Badanie to wykonuje się specjalnym aparatem rentgenowskim, zwanym mammografem. Badanie pozwala na odróżnienie poszczególnych struktur oraz zmian patologicznych sutka.

źródło: NKJP: EMKA: Nie każdy guz jest groźny, Tygodnik Regionalny „Gazeta Częstochowska”, numer 35 (616), 2003-08-29

W swej następnej pracy [...] Freud wysuwa tezę, że jego teorie odnoszą się nie tylko do stanów patologicznych, ale również do normalnego życia psychicznego.

źródło: NKJP: Jerzy Prokopiuk: Dusza ludzka - oś świata, 2007

3. związany z patologią - odstępstwem od norm

Definicja

związany z patologią - odstępstwem od norm

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  nieprawidłowy

Cytaty

3.a proces

Definicja

będący przejawem patologii społecznej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

  • hazard, lobbing, mechanizm, proces, przypadek, układ patologiczny; sytuacja patologiczna, działanie, zachowanie, zjawisko patologiczne
  • patologiczny i przestępczy

Cytaty

Co było w tym tajemniczym raporcie? Dokumenty, które pokazywały mechanizm patologicznego obrotu węglem.

źródło: NKJP: Aldona Minorczyk-Cichy, Maciej Wąsowicz, Witold Ppustułka: Barbara Blida nie żyje, Dziennik Zachodni, 2007-04-26

Chodziło nam o nadanie nowoczesnej organizacji i uporządkowanie procesu budowlanego, o zminimalizowanie lub wręcz zlikwidowanie patologicznego zjawiska samowoli budowlanej.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 04.06.1997

Podważanie chrześcijańskich wartości, głoszonych przez Kościół od 2000 lat, spowodowało wiele patologicznych zachowań wśród młodzieży.

źródło: NKJP: Wychowawca, numer 121, 2003-01

3.b związek

Definicja

taki, który uległ odchyleniu od norm przewidzianych dla danego typu zjawisk

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zdemoralizowany

Połączenia

  • dom, związek patologiczny; relacja, rodzina patologiczna
  • biedny i patologiczny; patologiczny i dysfunkcyjny

Cytaty

A co z rodzicami patologicznymi – złodziejami, maniakami seksualnymi, alkoholikami i co tam jeszcze ? Co z rodzicami, którzy wprost żyją ze swoich dzieci?

źródło: NKJP: Wychowawca, numer 120, 2002-12

Są rozwody, są rodziny patologiczne, które swoim przykładem uczą czegoś złego.

źródło: NKJP: Sprawozdanie z 5. posiedzenia Senatu RP część 2, wersja robocza, 4. kadencja

W gdyńskim domu dziecka nie ma sierot. Wszystkie dzieci mają rodziców. Niestety, są to albo rodziny patologiczne, albo zupełnie nieporadne życiowo.

źródło: NKJP: Dziennik Gdyński, 1998-12-12

Mężczyzna współżył ze swoją 14-letnią córką. Z patologicznego związku narodziło się dziecko.

źródło: NKJP: Z ziemi leszczyńskiej, Gazeta Poznańska, 2006-12-02

3.c antysemita

Definicja

prezentujący skrajne poglądy lub zachowania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Cytaty

Patologiczny despota. Tak nazywa Pana jeden z ważnych polityków [...].

źródło: NKJP: Marek Bartosik: Nie idę na zgniłe kompromisy, Gazeta Krakowska, 2008-02-22

Od dziecka dużo podróżował po świecie, był wykształcony, znał języki, miał obycie. Niestety, lubił fantazjować, niektórzy twierdzą nawet, że był patologicznym kłamcą.

źródło: NKJP: Elżbieta Borek, (STRZ): Podróże, kłamstwa i zbrodnia, Dziennik Polski, 2008-05-27

Patologicznych kloszardów z wyboru jest w Gdyni dziesięciu.

źródło: NKJP: (JAGA): Bezdomni z wyboru, Dziennik Bałtycki, 2011

3.d lęk

Definicja

książk. 
będący objawem czyjejś dysfunkcji emocjonalnej czy społecznej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  chorobliwy, przesadny

Połączenia

  • patologiczny lęk

Cytaty

Patologiczne opalanie się może być wynikiem niskiej samooceny, zaburzeń postrzegania siebie, które wyrażają się w lęku przed byciem nie opalonym.

źródło: NKJP: Cosmopolitan, numer 08, 2000

W „Wieczorze kuglarzy” ukazał inferno patologicznej zazdrości, która niszczyła jego związki z kobietami.

źródło: NKJP: Tadeusz Szczepański: Bergman: rozmowy z duchami, Polityka, 2007-08-11

Bo nieufność od dawna zacementowała się w samym jądrze polskiej tożsamości. Czyli taka jest nasza polska natura. Patologiczny indywidualizm!

źródło: NKJP: Jacek Żakowski: Polska smuta, Polityka, numer 2009-04-18

Data ostatniej modyfikacji: 29.09.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj