UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przerywać

Chronologizacja

1 połowa XVI w., SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	przerywam	przerywamy
2 os.	przerywasz	przerywacie
3 os.	przerywa	przerywają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przerywałem +(e)m przerywał	przerywałam +(e)m przerywała	przerywałom +(e)m przerywało	przerywaliśmy +(e)śmy przerywali	przerywałyśmy +(e)śmy przerywały
2 os.	przerywałeś +(e)ś przerywał	przerywałaś +(e)ś przerywała	przerywałoś +(e)ś przerywało	przerywaliście +(e)ście przerywali	przerywałyście +(e)ście przerywały
3 os.	przerywał	przerywała	przerywało	przerywali	przerywały

bezosobnik: przerywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę przerywał będę przerywać	będę przerywała będę przerywać	będę przerywało będę przerywać	będziemy przerywali będziemy przerywać	będziemy przerywały będziemy przerywać
2 os.	będziesz przerywał będziesz przerywać	będziesz przerywała będziesz przerywać	będziesz przerywało będziesz przerywać	będziecie przerywali będziecie przerywać	będziecie przerywały będziecie przerywać
3 os.	będzie przerywał będzie przerywać	będzie przerywała będzie przerywać	będzie przerywało będzie przerywać	będą przerywali będą przerywać	będą przerywały będą przerywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przerywajmy
2 os.	przerywaj	przerywajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przerywałbym bym przerywał	przerywałabym bym przerywała	przerywałobym bym przerywało	przerywalibyśmy byśmy przerywali	przerywałybyśmy byśmy przerywały
2 os.	przerywałbyś byś przerywał	przerywałabyś byś przerywała	przerywałobyś byś przerywało	przerywalibyście byście przerywali	przerywałybyście byście przerywały
3 os.	przerywałby by przerywał	przerywałaby by przerywała	przerywałoby by przerywało	przerywaliby by przerywali	przerywałyby by przerywały

bezosobnik: przerywano by

bezokolicznik: przerywać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

przerywając

gerundium: przerywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przerywanie	przerywania
D.	przerywania	przerywań
C.	przerywaniu	przerywaniom
B.	przerywanie	przerywania
N.	przerywaniem	przerywaniami
Ms.	przerywaniu	przerywaniach
W.	przerywanie	przerywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: przerywający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przerywający	przerywający	przerywający	przerywające	przerywająca
D.	przerywającego	przerywającego	przerywającego	przerywającego	przerywającej
C.	przerywającemu	przerywającemu	przerywającemu	przerywającemu	przerywającej
B.	przerywającego	przerywającego	przerywający	przerywające	przerywającą
N.	przerywającym	przerywającym	przerywającym	przerywającym	przerywającą
Ms.	przerywającym	przerywającym	przerywającym	przerywającym	przerywającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przerywający	przerywający	przerywające	przerywające
D.	przerywających	przerywających	przerywających	przerywających
C.	przerywającym	przerywającym	przerywającym	przerywającym
B.	przerywających	przerywających	przerywających	przerywające
N.	przerywającymi	przerywającymi	przerywającymi	przerywającymi
Ms.	przerywających	przerywających	przerywających	przerywających

imiesłów przymiotnikowy bierny: przerywany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przerywany	przerywany	przerywany	przerywane	przerywana
D.	przerywanego	przerywanego	przerywanego	przerywanego	przerywanej
C.	przerywanemu	przerywanemu	przerywanemu	przerywanemu	przerywanej
B.	przerywanego	przerywanego	przerywany	przerywane	przerywaną
N.	przerywanym	przerywanym	przerywanym	przerywanym	przerywaną
Ms.	przerywanym	przerywanym	przerywanym	przerywanym	przerywanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przerywani	przerywani	przerywane	przerywane
D.	przerywanych	przerywanych	przerywanych	przerywanych
C.	przerywanym	przerywanym	przerywanym	przerywanym
B.	przerywanych	przerywanych	przerywanych	przerywane
N.	przerywanymi	przerywanymi	przerywanymi	przerywanymi
Ms.	przerywanych	przerywanych	przerywanych	przerywanych

odpowiednik aspektowy: przerwać

Pochodzenie

Zob. rwać

1. sznurek

Definicja

gwałtownie działając siłą, powodować, że jakiś obiekt dzieli się na dwie części

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Cytaty

Zwykle to właśnie wichura łamie konary drzew, które spadając, przerywają linie elektryczne lub blokują drogi.

źródło: NKJP: Piorun w stodołę, Dziennik Polski, 2000-08-08

[...] nadal uważam, że kable od telewizji i internetu przerywają w naszym bloku robotnicy, którzy naprzeciwko stawiają nowy budynek.

źródło: NKJP: Opinie dnia, Gazeta Poznańska, 2001-11-29

Składnia

przerywać

2. front

Definicja

pokonując w jakiejś walce lub rywalizacji osoby uniemożliwiające dostęp dokądś lub wydostanie się skądś, przedostawać się na ich drugą stronę

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Cytaty

Wojska francuskie w pochodzie od Neapolu przerywają okrążenie wojsk sprzymierzonych i cofają się.

źródło: NKJP: Marek Karpiński: Najstarszy zawód świata. Historia prostytucji, 2010

Niemcy przerywają front w Ardenach [...].

źródło: NKJP: Internet

Maciej podał do Marcina, a ten ściągnął na siebie obrońcę i zwrócił piłkę bratu, który wpadł na pole punktowe. Był to doskonały fragment gry „Smoków”, którzy wielokrotnie przerywali obronę łodzian [...].

źródło: NKJP: (PAN): Sensacja z „jajem”, Dziennik Polski, 2008-09-08

Składnia

przerywać

3. pracę

Definicja

przestawać wykonywać jakąś czynność, zanim została ukończona

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

przerywać akcję, grę, kurację, leczenie, lekcję, naukę, obrady, pisanie, pracę, rozmowę, sen, taniec, występ, zabawę

Cytaty

	Ślub wzięli w maju, a w październiku była już w ciąży. Nie chciała przerywać studiów, ale doktor poprosił, żeby zrobiła to dla dobra dziecka. źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Dziewczyny z Portofino, 2005
	Naszą rozmowę przerywa ciekawa akcja na boisku. źródło: NKJP: Marta Sipa: Przyjaciółki jajowatej piłki, Dziennik Łódzki, 2003-10-10
	Ratownicy mimo pogarszającej się pogody nie przerywali poszukiwań. źródło: NKJP: (rom): Ma szansę przeżyć, Gazeta Krakowska, 2003-02-07
	[...] okazało się, że Kuratorium Oświaty nie otrzymało pieniędzy na tę oraz wiele rozpoczętych w Polce inwestycji i gminy albo kontynuowały je z własnych środków budżetowych lub też, jak było to w przypadku Mogilan, przerywały budowę szkół. źródło: NKJP: Inwestycja z konieczności, Dziennik Polski, 2003-08-06

Składnia

przerywać

4. komuś karierę

Definicja

powodować ustanie czyichś działań, jakiegoś procesu lub jakiegoś stanu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

deszcz; wybuch wojny przerywał coś
przerywać ciążę, mecz, karierę, życie

Cytaty

Nasz świat – taki rzeczywisty i stabilny –staje się bańką mydlaną, złudą, która rozpływa się w momencie śmierci. Refleksje takie mogą się rodzić wówczas, kiedy nagła śmierć przerywa życie człowieka młodego, będącego dopiero u progu życia [...].

źródło: NKJP: Jolanta Tęcza-Ćwierz: Samobójstwo – ingerencja we własne życie, Wychowawca, 2005-03

- Wiesz, w jakim jest stanie psychicznym? Na skraju załamania nerwowego. A ty, rzecz jasna, chcesz, żeby sobie poczytał, jak Wokulski z powodu nieszczęśliwej miłości rzuca się pod pociąg! Co jeszcze? [...] Daj mu od razu „Granicę”! Niech przeczyta, jak to dziewczyna przerywa ciążę i wariuje, a jej kochanek w łeb sobie strzela! Będzie miał pełen instruktaż!

źródło: NKJP: Mirosława Sędzikowska: Eus, deus, kosmateus, 2008

[...] co zasnąłem na nowo, to znowu śmiech przerywał mi sen.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

przerywać

CO + (KOMU)

5. wypowiedź

Definicja

przeszkadzać komuś w mówieniu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

Połączenia

przerywać monolog, wypowiedź

Cytaty

Sam się później dziwił, że był w stanie tyle słów naraz powiedzieć, wszyscy oniemieli jakby ich zatkało, nikt nie próbował mu przerywać, choć przecież ich obrażał, świadomie i głośno [...].

źródło: NKJP: Wiesław Paweł Szymański: Niedźwiedź w katedrze, 1981

Proszę nie przerywać mi wypowiedzi.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 22.06.1995

- Przecież ci mówię, nie wiem. Pewno dała ten dysk swojemu bratu, może Franzowi, Maćkowi czy Rafałowi...
- Do jutra rana muszę go mieć - przerywa mi gwałtownie.

źródło: NKJP: Marek Bukowski: Wysłannik szatana, 1999

Składnia

+	przerywać	+	KOMU
+	przerywać	+	CO + (KOMU)
+	przerywać	+	MOWA WPROST + (KOMU)

6. rośliny

Definicja

ogrod.

przerzedzać zbyt gęsto rosnące rośliny, usuwając niektóre z nich

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin ogrodnictwo i dbałość o rośliny

Cytaty

Przerywamy pietruszkę, marchew i inne warzywa rosnące zbyt gęsto.

źródło: NKJP: Grażyna Zubrzycka: Po wielkich deszczach, Wieczór Wybrzeża, 2001-07-21

Nasiona wysiewamy rzadko, na głębokość 1-3 cm, a po wschodach (3-4 liście właściwe) przerywamy rośliny tak, aby były od siebie oddalone o około 5-10 cm.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

przerywać

Data ostatniej modyfikacji: 18.09.2018