Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | supeł |
supły |
|
D. | supła |
supłów |
|
C. | supłowi |
supłom |
|
B. | supeł |
supły |
|
N. | supłem |
supłami |
|
Ms. | suple |
supłach |
|
W. | suple |
supły |
Pochodzenie
Wyraz przejęty z gwar w postaci z mazurzeniem, gdzie występują także inne jego warianty: szupeł oraz szypuł / sypuł, szypełek / sypełek 'węzeł, węzełek, zawiniątko'. Postaci z rdzennym -y- sugerują związek z szypułka (zob.), ale niejasny jest ewentualny związek znaczeń; może ogniwem pośrednim było ‘zalążek, zawiązek (kwiatu, owocu) mający kształt zwiniętej kulki, zawiniątka’ (Bor).
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań
CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową
Połączenia
- zawiązać, związać; rozplątać, rozwiązać supeł
- zawiązać coś na supeł; zawiązać coś w supeł
Cytaty
Marek z napięciem spojrzał na sznurek. – Tego już nie rozplączę. Supeł się zrobił. źródło: NKJP: Paulina Grych: Schiza, 2008 |
|
My jako opiekunowie podczas zawodów nie łowimy. Biegamy od jednego do drugiego ucznia, czuwamy nad ich bezpieczeństwem, doradzamy, podpowiadamy, jak zawiązać na przykład supeł na żyłce. źródło: NKJP: Halina Czarnecka: Młodzieżowa Szkółka Wędkarska, Mazowieckie To i Owo, 2008-04-21 |
|
I to właśnie na jego wrzask, a nie moje ciche skamlenie, wpadła do pokoju Wanda, starsza siostra Mirka, która zapaliła światło i zobaczywszy mnie związanego, zaczęła wrzeszczeć na Sławka, jednocześnie nerwowo rozplątując supły. źródło: NKJP: Maciej Pinkwart: Dziewczyna z Ipanemy, 2003 |
|
Łączący siatkę stalowych prętów cienkim drutem [...] zbrojarz nie wykonuje przesadnie widowiskowej pracy. Posługując się najczęściej zagiętym pod kątem prostym trzycalowym gwoździem, robi dziennie setki stalowych supłów. źródło: NKJP: (wow): Żmudne wiązanie konstrukcji, Dziennik Zachodni, 2003-03-05 |