Chronologizacja
1. grzejnik
Definicja
Pochodzenie
może fr. calorifère
łac. calor 'ciepło' + łac. ferre 'nieść'
W j. fr. wyraz calorifère był bardziej rozpowszechniony w XIX w.; we współczesnej francuszczyźnie używa się częściej jego synonimu radiateur.
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka sprzęty domowe i przedmioty codziennego użytku
CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny rodzaje urządzeń i maszyn
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | grzejnik |
Połączenia
- elektryczny; zapowietrzony kaloryfer; ciepłe, gorące, zimne; żeliwne kaloryfery
- kaloryfery i rury
- żeberka; ciepło; wymiana kaloryferów
- zawory; woda w kaloryferach
- kaloryfery grzeją; pękły
- dotknąć kaloryfera
- odkręcić, zakręcić kaloryfer; wymontować, zamontować kaloryfery
Cytaty
|
Teraz kaloryfery grzeją praktycznie wszędzie. Jak dowiedzieliśmy się w Jeleniogórskiej Spółdzielni Mieszkaniowej, w ostatnim tygodniu rozpoczęto „sezon grzewczy” we wszystkich większych osiedlach. źródło: NKJP: Beata Maly: W tym roku „sezon grzewczy” nie rozpoczął się dla wszystkich w tym samym czasie. Zimne żeberka, Gazeta Wrocławska, 1999 |
|
|
- Ale niechże pani futro zdejmie i boty, bo się pani przegrzeje [...]. źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Miazga, 1979 |
|
|
Na kaloryferze dowódca suszy zamoczone w akcji powodziowej skarpetki. źródło: NKJP: Cezary Łazarewicz: Łódź jak żona, Gazeta Wyborcza, 1995-11-13 |
|
|
- A nie zakręciłaś kaloryferów? źródło: NKJP: Rozmowa bezpośrednia |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | kaloryfer |
kaloryfery |
|
| D. | kaloryfera |
kaloryferów |
|
| C. | kaloryferowi |
kaloryferom |
|
| B. | kaloryfer |
kaloryfery |
|
| N. | kaloryferem |
kaloryferami |
|
| Ms. | kaloryferze |
kaloryferach |
|
| W. | kaloryferze |
kaloryfery |
2. na brzuchu
Definicja
Pochodzenie
Określenie metaforyczne wynikające z podobieństwa układu wyrzeźbionych mięśni brzucha do żeberek kaloryfera.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | kratka, ośmiopak, sześciopak |
Połączenia
- kaloryfer na brzuchu
- wyrzeźbić kaloryfer
Cytaty
|
Tylko żeby ten kaloryfer na brzuchu zrobić, to musisz mieć mięśnie, które wyrzeźbisz. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Chciałbym się dowiedzieć, czy ktoś z was wie, jak ze zwykłego brzuszka wyrzeźbić ładny kaloryfer? źródło: Internet: e-mlodzi.com |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | kaloryfer |
kaloryfery |
|
| D. | kaloryfera |
kaloryferów |
|
| C. | kaloryferowi |
kaloryferom |
|
| B. | kaloryfer |
kaloryfery |
|
| N. | kaloryferem |
kaloryferami |
|
| Ms. | kaloryferze |
kaloryferach |
|
| W. | kaloryferze |
kaloryfery |
3. w wojsku
Definicja
Pochodzenie
Określenie metaforyczne prawdopodobnie wynikające z faktu, że równoległe paski w oznaczeniu stopnia plutonowego przypominają swoim układem żeberka kaloryfera.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna osoby związane z wojskiem i wojną
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | plutonowy II | |
| hiperonimy: | podoficer |
Cytaty
|
[...] dzielny kaloryfer (plutonowy) - szkoda, że zapomniałem nazwiska - zabiera kałacha Szwejowi i chce się popisać - strzela w tarczę [...]. źródło: Internet: odkrywca.pl |
|
|
Wieczorem „Bocian” wysłał szefa kompanii, fajtłapowatego „kaloryfera” po wódkę (plutonowy miał na pagonach cztery belki, stąd nazwa). źródło: Internet: http://www.rp.pl |
|
|
Ten numer z kaloryferem każącym odśnieżać to normalnie z życia wzięty. Sam byłem świadkiem czegoś podobnego (tzn. odśnieżania w czasie obfitych opadów), ale okoliczności były inne - chodziło o uprzykrzenie życia aresztantom (a nasz komendant garnizonu był znany z ciężkiej ręki do aresztowanych). źródło: Internet: http://forum.legionisci.com |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | kaloryfer |
kaloryferowie kaloryferzy |
ndepr |
| kaloryfery |
depr | ||
| D. | kaloryfera |
kaloryferów |
|
| C. | kaloryferowi |
kaloryferom |
|
| B. | kaloryfera |
kaloryferów |
|
| N. | kaloryferem |
kaloryferami |
|
| Ms. | kaloryferze |
kaloryferach |
|
| W. | kaloryferze |
kaloryferowie kaloryferzy |
ndepr |
| kaloryfery |
depr |