UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

srogi

Chronologizacja

SStp, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

psł. *storgъ 'surowy, ostry, groźny'

Większość słowiańskich kontynuantów i zbieżna semantyka skłaniają do przyjęcia powyższej postaci za najbardziej prawdopodobną (wówczas dla polszczyzny należałoby przyjąć uproszczenie grupy spółgłoskowej *str > *sr). Jednakże takie postaci jak: cs.-rus. sragъ ‘straszny’ i ros. dial. soróga oraz pol. srogi dają podstawę do rekonstrukcji prapostaci *sorgъ.

1.a surowy

Definicja

taki, który postępuje wobec innych bezwzględnie, nie biorąc przy tym pod uwagę żadnych okoliczności, które mogłyby powstrzymać jego działania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	bezwzględny, ostry, surowy
	antonimy:	łagodny, pobłażliwy

Połączenia

srogi nauczyciel, ojciec, pan, władca; lud; los; sroga pani
bardzo srogi

Cytaty

[...] pewna służąca, idąc po wodę, dzban stłukła i z lęku przed swą panią, okrutnie srogą dla czeladzi, płakała [...].

źródło: NKJP: Zbigniew Mikołejko: Żywoty świętych poprawione, 2004

W białej długiej koszuli, skulony, przerażony, w niczym nie przypominał objawiającego się ludowi srogiego władcy.

źródło: NKJP: Tomasz Kołodziejczak: Krew i kamień, 2003

Plany UE wobec Polski to osłabianie naszej pozycji, odebranie nam niepodległości [...]. Dlaczego tak srogi los ma dotknąć właśnie Polskę [...]?

źródło: NKJP: Nic nie jest takie, jak się wydaje, Gazeta Wyborcza, 1998-10-12

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	srogi	srogi	srogi	srogie	sroga
D.	srogiego	srogiego	srogiego	srogiego	srogiej
C.	srogiemu	srogiemu	srogiemu	srogiemu	srogiej
B.	srogiego	srogiego	srogi	srogie	srogą
N.	srogim	srogim	srogim	srogim	srogą
Ms.	srogim	srogim	srogim	srogim	srogiej
W.	srogi	srogi	srogi	srogie	sroga

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	srodzy	srodzy	srogie	srogie
D.	srogich	srogich	srogich	srogich
C.	srogim	srogim	srogim	srogim
B.	srogich	srogich	srogich	srogie
N.	srogimi	srogimi	srogimi	srogimi
Ms.	srogich	srogich	srogich	srogich
W.	srodzy	srodzy	srogie	srogie

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	sroższy	sroższy	sroższy	sroższe	sroższa
D.	sroższego	sroższego	sroższego	sroższego	sroższej
C.	sroższemu	sroższemu	sroższemu	sroższemu	sroższej
B.	sroższego	sroższego	sroższy	sroższe	sroższą
N.	sroższym	sroższym	sroższym	sroższym	sroższą
Ms.	sroższym	sroższym	sroższym	sroższym	sroższej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	srożsi	srożsi	sroższe	sroższe
D.	sroższych	sroższych	sroższych	sroższych
C.	sroższym	sroższym	sroższym	sroższym
B.	sroższych	sroższych	sroższych	sroższe
N.	sroższymi	sroższymi	sroższymi	sroższymi
Ms.	sroższych	sroższych	sroższych	sroższych

Składnia

	+	srogi	+	(dla KOGO)
szyk: neutralny

1.b nacechowany surowością

Definicja

taki, który świadczy o okrucieństwie i przy którym nie są brane pod uwagę żadne okoliczności, mogące wpłynąć na jego zmianę lub zniesienie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	bezwzględny, surowy
	antonimy:	pobłażliwy

Połączenia

srogi wyrok; odwet, rewanż; reżim; sroga mina; kara, reprymenda; zemsta; lekcja, nauczka; srogie oblicze, spojrzenie; lanie; srogie cięgi; konsekwencje, represje
bardzo, szczególnie srogi

Cytaty

	Srogi rewanż wziął za to Bolesław Chrobry, który nie tylko odebrał Grody Czerwieńskie, ale [...] zgwałcił Włodzimierzową córkę, siostrę ruskiego księcia Jarosława. źródło: NKJP: Rocznica, Dziennik Polski, 2003-07-11
	[...] srogie represje Rzymian w stosunku do narodu żydowskiego przyczyniły się znacznie do zmniejszenia propagandy judeochrześcijańskiej. źródło: NKJP: Daniel Olszewski: Dzieje chrześcijaństwa w zarysie, 1996
	Ma może około 40 lat i, jak na generała przystało, srogie spojrzenie. źródło: NKJP: Renata Gluza: Z glejtem gospodina, Gazeta Wyborcza, 1993-08-13
	[...] między sąsiadami szerzyła się nienawiść, wybuchały jeszcze sroższe niż przed wiekami rzezie, które nie ustały też w latach powojennych w Bieszczadach. źródło: NKJP: Tadeusz Drewnowski: Próba scalenia: obiegi, wzorce, style: literatura polska 1944-1989, 1997

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	srogi	srogi	srogi	srogie	sroga
D.	srogiego	srogiego	srogiego	srogiego	srogiej
C.	srogiemu	srogiemu	srogiemu	srogiemu	srogiej
B.	srogiego	srogiego	srogi	srogie	srogą
N.	srogim	srogim	srogim	srogim	srogą
Ms.	srogim	srogim	srogim	srogim	srogiej
W.	srogi	srogi	srogi	srogie	sroga

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	srodzy	srodzy	srogie	srogie
D.	srogich	srogich	srogich	srogich
C.	srogim	srogim	srogim	srogim
B.	srogich	srogich	srogich	srogie
N.	srogimi	srogimi	srogimi	srogimi
Ms.	srogich	srogich	srogich	srogich
W.	srodzy	srodzy	srogie	srogie

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	sroższy	sroższy	sroższy	sroższe	sroższa
D.	sroższego	sroższego	sroższego	sroższego	sroższej
C.	sroższemu	sroższemu	sroższemu	sroższemu	sroższej
B.	sroższego	sroższego	sroższy	sroższe	sroższą
N.	sroższym	sroższym	sroższym	sroższym	sroższą
Ms.	sroższym	sroższym	sroższym	sroższym	sroższej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	srożsi	srożsi	sroższe	sroższe
D.	sroższych	sroższych	sroższych	sroższych
C.	sroższym	sroższym	sroższym	sroższym
B.	sroższych	sroższych	sroższych	sroższe
N.	sroższymi	sroższymi	sroższymi	sroższymi
Ms.	sroższych	sroższych	sroższych	sroższych

2. silny

Definicja

taki, którego duża siła jest przyczyną nieprzyjemnych odczuć

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

silny, wielki

Połączenia

srogi mróz; zawód; sroga zima; porażka; srogie rozczarowanie
długi i srogi
wyjątkowo srogi

Cytaty

Najgrubszy lód powstaje tam, gdzie zimy są długie i srogie, a opady śniegu niewielkie.

źródło: NKJP: Jacek Jania: Zrozumieć lodowce, 1996

Srogi zawód spotkał kibiców pierwszoligowej drużyny koszykarzy tarnobrzeskiej Siarki. W derbach Podkarpacia tarnobrzeżanie przegrali z Resovią Rzeszów 84:87.

źródło: NKJP: /PISZ/: Koszykarze Siarki Tarnobrzeg zawiedli, Echo Dnia, 2007-02-25

W czasie najsroższych mrozów pożywienie w karmniku może uratować im życie, ale tylko pod warunkiem, że jest dostarczane regularnie.

źródło: NKJP: (HEL): Sikora bogatka, Dziennik Polski, 2002-12-05

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	srogi	srogi	srogi	srogie	sroga
D.	srogiego	srogiego	srogiego	srogiego	srogiej
C.	srogiemu	srogiemu	srogiemu	srogiemu	srogiej
B.	srogiego	srogiego	srogi	srogie	srogą
N.	srogim	srogim	srogim	srogim	srogą
Ms.	srogim	srogim	srogim	srogim	srogiej
W.	srogi	srogi	srogi	srogie	sroga

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	srodzy	srodzy	srogie	srogie
D.	srogich	srogich	srogich	srogich
C.	srogim	srogim	srogim	srogim
B.	srogich	srogich	srogich	srogie
N.	srogimi	srogimi	srogimi	srogimi
Ms.	srogich	srogich	srogich	srogich
W.	srodzy	srodzy	srogie	srogie

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	sroższy	sroższy	sroższy	sroższe	sroższa
D.	sroższego	sroższego	sroższego	sroższego	sroższej
C.	sroższemu	sroższemu	sroższemu	sroższemu	sroższej
B.	sroższego	sroższego	sroższy	sroższe	sroższą
N.	sroższym	sroższym	sroższym	sroższym	sroższą
Ms.	sroższym	sroższym	sroższym	sroższym	sroższej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	srożsi	srożsi	sroższe	sroższe
D.	sroższych	sroższych	sroższych	sroższych
C.	sroższym	sroższym	sroższym	sroższym
B.	sroższych	sroższych	sroższych	sroższe
N.	sroższymi	sroższymi	sroższymi	sroższymi
Ms.	sroższych	sroższych	sroższych	sroższych

Frazeologizmy

srogie grzyby
srogie grzyby, milordzie

Data ostatniej modyfikacji: 30.01.2014