Chronologizacja
XV w., Bor
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | nabiał |
nabiały |
|
D. | nabiału |
nabiałów |
|
C. | nabiałowi |
nabiałom |
|
B. | nabiał |
nabiały |
|
N. | nabiałem |
nabiałami |
|
Ms. | nabiale |
nabiałach |
|
W. | nabiale |
nabiały |
Inne uwagi
Zwykle lp
Pochodzenie
Od nabielić, poświadczonego w przeszłości jednak w innych znaczeniach: 'wybielić wiele' i 'po wierzchu pobielić, dosyć wybielić'; zob. biały
1. pożywienie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy
Połączenia
- świeży; chudy nabiał
- mięso i nabiał, pieczywo i nabiał, wędliny i nabiał
- cena nabiału
- hurtownia, sklep, stoisko; półka z nabiałem
- nabiał podrożał
- sprzedawać; spożywać nabiał
Cytaty
Do Lęborka zawitała akcja „Stawiam na mleko i produkty mleczne”. Dwudziestu pięciu ubranych na biało młodych ludzi w ubiegły piątek [...] rozdawało mieszkańcom Lęborka mleko i przeróżne gadżety, zachęcając ich tym samym do spożywania nabiału w każdej formie. źródło: NKJP: Paweł Janusiewicz: Wraca moda na mleko, Dziennik Bałtycki, 2008-09-19 |
|
Najważniejsze były potrawy mączne i kasze, jedzono też dużo warzyw, zwłaszcza kapustę, marchew, groch, brukiew, rzepę, bób i buraki. Dużą rolę odgrywał nabiał, głównie mleko, a także sery, masło i jaja, w mniejszym stopniu maślanka i serwatka. źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce: od średniowiecza do czasów współczesnych: praca zbiorowa, 2004 |
|
Zaś ocena dietetyczna nabiału brzmi następująco: jaja są pokarmem najbardziej skoncentrowanym, jaki istnieje w naturze, ale aby były łatwo strawne, powinny być świeże i gotowane na miękko. źródło: NKJP: Stanisława Olko: Makrobiotyka w polskiej kuchni, czyli powrót do dawnego naturalnego sposobu odżywiania, 1993 |
|
Włosi jedzą o wiele więcej nabiału niż my. A produkują znacznie mniej. Dlatego ratunku szukają w Polsce - dodaje Pilich. Południowcy hurtowo zamawiają też ser Edam, którego używają do swojej słynnej pizzy i makaronów. źródło: NKJP: Monika Tutak: Tylko z polskim serem!, Super Express, 2006 |
2. jądra
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka płeć
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność
Cytaty
Kiedy mnie uszczypnął z tym swoim anielskim uśmiechem, kopnąłem go. Tam, gdzie chłopaków boli najbardziej. Tomek mnie nauczył: „Jak będą cię chcieli skrzywdzić, wal w nabiał. Wystarczy, że trafisz raz, i nie musisz poprawiać”. źródło: Maciej Pieprzyca: Chce się żyć!, 2013 (books.google.pl) |
|
[...] chłop dal sobie obciąć nabiał, więc został eunuchem [...]. źródło: Internet: niepoprawni.pl |