UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pasztet

Chronologizacja

1564, Mącz
W postaci: pastet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pasztet
pasztety
D. pasztetu
pasztetów
C. pasztetowi
pasztetom
B. pasztet
pasztety
N. pasztetem
pasztetami
Ms. pasztecie
pasztetach
W. pasztecie
pasztety

Pochodzenie

niem. Pastete

z st.fr. pasté

1.a potrawa

Definicja

pieczona potrawa ze zmielonego duszonego lub gotowanego mięsa i podrobów z dodatkiem przypraw

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

Połączenia

  • domowy pasztet; pasztet drobiowy, gęsi; mieszany
  • pasztet z dziczyzny, z gęsi, z królika, z wątróbek, z zająca
  • pasztet i galareta, pasztet i gulasz, pasztet i kaszanka, pasztet i kiełbasa, pasztet i kotlet, pasztet i szynka; pasztet i ser; pasztety i mięsa, pasztety i podroby, pasztety i ryby, pasztety i wędliny; konserwy i pasztety
  • kawałek, porcja, puszka pasztetu
  • chleb, kanapka z pasztetem
  • piec, przygotować, zrobić; produkować; lubić pasztet

Cytaty

Dobry pasztet robimy przynajmniej dwa dni. Jednego smażymy mięso, dajemy mu czas na wystygnięcie i ściągnięcie, a drugiego dnia zabieramy się za jego zmielenie. Musimy to zrobić przynajmniej 3 razy, chociaż dawne książki kucharskie zalecały nawet siedmiokrotne zmielenie mięsa z dodatkami.

źródło: NKJP: MAZ, BEZ, AD, JOD: Magazyn towarzyski, Gazeta Poznańska, 2004-01-14

Gęsi z tych ferm trafiają głównie na niemieckie stoły. Ale tylko tusze. Reszta jest przerabiana między innymi na pasztety, które w większości są sprzedawane na krajowym rynku.

źródło: NKJP: (bbs): Obrodziło fermami, Dziennik Łódzki, 2006-11-09

Panie z Koła Gospodyń Wiejskich przygotowały pasztet z królika.

źródło: NKJP: (JK): Pasztet w wiejskim kole, Dziennik Bałtycki, 2003-01-23

Prawie połowa tłuszczu, który jemy, znajduje się w mięsie wołowym i wieprzowym. Dlatego należy usuwać z mięsa kawałki tłuste, a najlepiej zastępować je rybami i drobiem. Powinien Pan unikać kiełbas, pasztetów, podrobów, a chleb zamiast masłem smarować margaryną.

źródło: NKJP: Danuta Rogowska: Liczenie kalorii, Gazeta Wrocławska, 2003-03-25

Składnia

bez ograniczeń + pasztet +
(JAKI)
bez ograniczeń + pasztet +
(z CZEGO)

1.b porcja

Definicja

porcja pasztetu - potrawy

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  porcja

Połączenia

  • zjeść/jeść pasztet

Cytaty

GOPS otrzymał 800 kilogramów konserw, w tym: pasztety, mielonki i wołowinę w sosie własnym.

źródło: NKJP: Katarzyna Skrzypek: Pasztet i mielonka, Dziennik Zachodni, 2004-03-08

Najpierw włamali się na strych, a stamtąd przeszli do części mieszkalnej. [...] Łupy nie były wielkie – złodzieje zabrali 20 kilogramów cukru, 10 pasztetów i aparat do mierzenia ciśnienia.

źródło: NKJP: (ANS): Młodzi i brutalni, Gazeta Krakowska, 2006-12-09

Małopolska Kasa Chorych zamierza na drodze sądowej domagać się od właściciela sklepu w Radgoszczy (pow. dąbrowski) zapłaty za leczenie osób, które zatruły się salmonellą po zjedzeniu pasztetu kupionego w tym sklepie.

źródło: NKJP: Zapłaci za leczenie? Dziennik Polski, 2000-08-01

Jako przystawkę warto zamówić pasztet z mięsa wieprzowego, kaczych wątróbek i borówek z sosem z buraków [...].

źródło: Internet: czechtourism.com

2. trudna sytuacja

Definicja

pot.  pejorat. 
trudna sytuacja, której zmiana będzie wymagała sporo wysiłku

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  kłopot

Połączenia

  • niezły pasztet

Cytaty

Ciekawe, jak radni i prezydent wybrną z tego pasztetu. Wszak rok temu można było kupić stadion za milion, a teraz za trzy razy tyle, więc może to być uznane za niegospodarność.

źródło: NKJP: Andrzej Młynarski: Koncert życzeń, czyli każdemu po trochu, Dziennik Łódzki, 2006-06-16

Słowacy dają zbyt wielką władzę urzędnikom i od ich widzimisię będzie zależało, czy przejdziemy przez granicę skontrolowani, czy nie.
— Kolejny pasztet — mówi żywiecki urzędnik.

źródło: NKJP: (wot): Kolejny pasztet?, Dziennik Zachodni, 2002-03-28

Jedyną sporną kwestią jest niechlujstwo urzędników, którzy (ponoć) przez pomyłkę sprzedali kawałek stadionu. Cały czas mam dziwne podejrzenie, że takie pomyłki nie zdarzają ot tak, po prostu. Ktoś na tej pomyłce zarobił i chce zarobić jeszcze więcej. Ciekawe, jak miasto poradzi sobie z tym pasztetem, oj, przepraszam – problemem.

źródło: NKJP: Kamilla Placko - Wozińska, Jarosław Gojtowski: Ona wie inaczej, Gazeta Poznańska, 2003-06-21

Czy konsultacje rzeczywiście coś zmienią? Pewnie nie. Zwłaszcza, że wójt gminy Brzeźnica, Józef Momot nie zgadza się na odłączenie przysiółków. Szykuje się więc niezły pasztet.

źródło: NKJP: (JOK): Chodzi o żwirownie, Gazeta Krakowska, 2004-09-01

3. o kobiecie

Definicja

pot.  pogard. 
kobieta brzydka i nieatrakcyjna seksualnie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka płeć

Cytaty

Wyobraźmy sobie zwykłego przeciętnego mężczyznę, który spotyka na swojej drodze życia brzydką kobietę. Pierwsza myśl wydaje się przychodzić automatycznie: o rany, ale pasztet.

źródło: NKJP: Ewok: Wrzuć na luz, pinezka.pl, 2004-04

Evo, ja już jestem starym, zgorzkniałym człowiekiem i z perspektywy swego życia stwierdzam - faceci [...] myślą o kobietach... A nad każdą nowo poznaną zastanawiają się, jaka byłaby w łóżku.. Chyba że mamy do czynienia z wyjątkowym pasztetem.

źródło: NKJP: Internet

Data ostatniej modyfikacji: 10.09.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj