UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

antropocentryczny

Chronologizacja

1900, SJPWar

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. antropocentryczny
antropocentryczny
antropocentryczny
antropocentryczne
antropocentryczna
D. antropocentrycznego
antropocentrycznego
antropocentrycznego
antropocentrycznego
antropocentrycznej
C. antropocentrycznemu
antropocentrycznemu
antropocentrycznemu
antropocentrycznemu
antropocentrycznej
B. antropocentrycznego
antropocentrycznego
antropocentryczny
antropocentryczne
antropocentryczną
N. antropocentrycznym
antropocentrycznym
antropocentrycznym
antropocentrycznym
antropocentryczną
Ms. antropocentrycznym
antropocentrycznym
antropocentrycznym
antropocentrycznym
antropocentrycznej
W. antropocentryczny
antropocentryczny
antropocentryczny
antropocentryczne
antropocentryczna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. antropocentryczni
antropocentryczni
antropocentryczne
antropocentryczne
D. antropocentrycznych
antropocentrycznych
antropocentrycznych
antropocentrycznych
C. antropocentrycznym
antropocentrycznym
antropocentrycznym
antropocentrycznym
B. antropocentrycznych
antropocentrycznych
antropocentrycznych
antropocentryczne
N. antropocentrycznymi
antropocentrycznymi
antropocentrycznymi
antropocentrycznymi
Ms. antropocentrycznych
antropocentrycznych
antropocentrycznych
antropocentrycznych
W. antropocentryczni
antropocentryczni
antropocentryczne
antropocentryczne

Pochodzenie

internac.

ang. anthropocentric

fr. anthropocentrique

niem. anthropozentrisch

gr. ánthrōpos 'człowiek' + łac. centrum 'środek'

1. etyka

Definicja

filoz. 
związany z poglądem filozoficznym, według którego człowiek jest centrum i celem świata

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka filozofia

Relacje znaczeniowe

antonimy:  teocentryczny

Połączenia

  • antropocentryczna etyka, koncepcja, religia

Cytaty

Obronę chrześcijaństwa przeprowadza więc Pascal na sposób antropocentryczny, wykazując antynaturalność tego osobliwego zjawiska, jakim jest świadomość.

źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Ziemia Ulro, 1977

W spokojnej i wyważonej argumentacji autor dowodzi, że teologia musi wyrzec się antropocentrycznego dogmatu.

źródło: NKJP: Dariusz Czaja: Lekcje ciemności, 2009

Tradycja antropocentryczna doznała pierwszego wielkiego wstrząsu za sprawą Kopernika, potem Darwina.

źródło: NKJP: Sławomir Zagórski: Czy inteligentna małpa ma duszę?, Gazeta Wyborcza, 1999-02-12

Uznając byt ludzki za jedyną wartość, humanizm ten - po zanegowaniu istnienia bóstwa i zredukowaniu przyrody do instrumentalnie traktowanej przedmiotowości staje się - jak to dziś jesteśmy świadomi - zabójczym dla samego człowieka antropocentrycznym absolutyzmem aksjologicznym.

źródło: NKJP: Ryszard Panasiuk: Filozofia : historia i współczesność: studia, odczyty, eseje, 2001

2. język

Definicja

filoz. 
związany z przedstawianiem i wyjaśnianiem świata z punktu widzenia doświadczenia człowieka

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

antonimy:  teocentryczny

Połączenia

  • antropocentryczny charakter czegoś; antropocentryczna postrzeganie, postawa, wizja świata

Cytaty

Język potoczny jest bowiem antropocentryczny - zawarta w nim interpretacja świata dokonywana jest z punktu widzenia człowieka, który jest składnikiem tego świata i który uważa się za jego składnik najważniejszy, punkt odniesienia.

źródło: NKJP: Katarzyna Mosiołek Kłosińska: Świat widziany z dwóch stron, Wiedza i Życie, nr 9, 1998

Doświadczenia na bezkręgowcach wykazały wprawdzie, że antyoksydanty mogą zwiększać także maksymalną długość życia - ale cóż, nie jesteśmy bezkręgowcami, a na badania dotyczące długości życia mamy w pełni zrozumiałe antropocentryczne spojrzenie.

źródło: NKJP: Grzegorz Bartosz: Druga twarz tlenu, 1995

Przeżywała i opowiadała wciąż od nowa stworzenie świata. Jej punkt widzenia wydawał się zmieniać na coraz bardziej antropocentryczny, a przy tym jej opis dążył do wyrażenia prawie dosłownej codzienności w ironicznym świetle, rozjaśniającym tragizm egzystencji.

źródło: NKJP: Alina Brodzka, Lidia Burska (red.): Sporne sprawy polskiej literatury współczesnej, 1998

Data ostatniej modyfikacji: 01.12.2015
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj