UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

akolita

Chronologizacja

1900, SJPWar
Od XVI w. akolit.

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. akolita
akolici
ndepr
akolity
depr
D. akolity
akolitów
C. akolicie
akolitom
B. akolitę
akolitów
N. akolitą
akolitami
Ms. akolicie
akolitach
W. akolito
akolici
ndepr
akolity
depr

Pochodzenie

łac. acolythus

z gr. akólouthos 'towarzyszący'

1. towarzyszący komuś

Definicja

książk. 
osoba, która jest czyimś pomocnikiem, zwolennikiem lub wielbicielem i stara się stale przebywać w towarzystwie tego kogoś

Noty o użyciu

W tym znaczeniu wyraz używany raczej ironicznie i z odcieniem negatywnym.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie

Cytaty

Wokół reżysera powoli tworzy się pustka. Odsuwają się od niego dotychczasowi akolici i pochlebcy, teatr do realizacji proponuje mu coraz mniej sztuk i zarazem coraz mniej interesujących [...]

źródło: NKJP: M.W-M.: Klatka, Dziennik Polski, 2008-02-09

[...] od 1873 r. prestiż Bakunina wśród jego młodych akolitów systematycznie malał.

źródło: NKJP: Daniel Grinberg: Ruch anarchistyczny w Europie Zachodniej : 1870-1914, 1994

[...] już po wojnie, Przyboś zdobył sobie pokaźne grono wiernych akolitów i adherentów [...]

źródło: NKJP: Jerzy Święch: Nowoczesność Szkice o literaturze polskiej XX wieku, 2007

W ciągu dwóch ostatnich tygodni tyle razy pisałem i wypowiadałem się o lustracji, teczkach, liście Wildsteina, Wildsteinie, „Gazecie Wyborczej” i jej akolitach, że mam już tego serdecznie dość.

źródło: NKJP: Maciej Radwan Rybiński: Felieton polityczny, Dziennik Polski, 2005-02-11

Składnia

bez ograniczeń + akolita +
KOGO
bez ograniczeń + akolita +
CZYJ

2. w kościele

Definicja

rel. 
w kościele katolickim: mężczyzna (dawniej wyłącznie duchowny mający tzw. święcenia niższe), uprawniony do wykonywania określonych czynności związanych z liturgią i pozaliturgicznych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół osoby związane z religią i kościołem

Połączenia

  • zostać akolitą

Cytaty

Zadaniem akolity jest pomoc kapłanowi i diakonowi w ich sprawowaniu obrzędu. Za zgodą biskupa akolici mogą być nadzwyczajnymi szafarzami w udzielaniu sakramentu, np. chorym.

źródło: NKJP: (AW): Godności dla seminarzystów, Gazeta Krakowska, 2004-03-01

Posoborowy dokument ,,Motu proprio Ministeria quaedam“ z 1972 r. wprowadził posługi lektora i akolity. Do akolity należałoby udzielanie Komunii Świętej, gdyby zabrakło kapłana albo diakona, albo gdyby liczba wiernych przystępujących do Komunii Świętej była tak wielka, że Msza Święta przedłużyłaby się bardzo.

źródło: NKJP: Krzysztof Ulanowski:Po drugiej stronie ołtarza, Gazeta Poznańska, 2005-03-25

Maturę, jako ekstern, zdał w 1952 roku. Później sześć lat studiów seminaryjnych, przerywanych kolejnymi etapami niższych święceń, jeszcze w rycie przedsoborowym: egzorcysta, ostiariusz, akolita, subdiakon, diakon.

źródło: NKJP: Łukasz Winczura: Ciągle młody duchem, Gazeta Krakowska, 2007-05-04

Siedmiu nowych akolitów ma sosnowiecka diecezja, są to klerycy czwartego roku wyższego seminarium duchownego [...]

źródło: NKJP: (wow): Już mogą udzielać komunii, Dziennik Zachodni, 2004-01-02

Data ostatniej modyfikacji: 17.11.2015
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj