Chronologizacja
Za wcześniejsze obarzanek (1394).
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2, m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | obwarzanek |
obwarzanki |
|
| D. | obwarzanka |
obwarzanków |
|
| C. | obwarzankowi |
obwarzankom |
|
| B. | obwarzanka obwarzanek |
obwarzanki |
|
| N. | obwarzankiem |
obwarzankami |
|
| Ms. | obwarzanku |
obwarzankach |
|
| W. | obwarzanku |
obwarzanki |
Pochodzenie
Od imiesłowu biernego obwarzany / obarzany 'obgotowywany' od przedrostkowego czasownika obwarzyć / obarzyć 'obgotować', kontynuującego psł. *obvariti 'obgotować'; nazwa od sposobu przygotowywania wyrobu; zob. warzyć
1. słodki
Definicja
Warianty
- rzadziej obarzanek
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | ciastko |
Połączenia
- sznurek, wianek obwarzanków
Cytaty
|
W dniu święta patrona parafii (19 III) odbywa się tu odpust, na który zjeżdżają wierni z całej okolicy. Wtedy przy głównej ulicy pojawiają się kramy z kolorowym towarem. Można na nich kupić zabawki, tombakową biżuterię, dewocjonalia, kasety z nagraniami współczesnej muzyki religijnej, a nawet święte obrazy. Jest też cukrowa wata, obwarzanki na sznurku i kolorowe cukierki. źródło: NKJP: Muszyński „klucz”, Dziennik Polski, 2003-08-30 |
|
|
Wielkanocne palmy, słodkie obwarzanki i wypieki w kształcie serc dominowały na straganach podczas wczorajszego Jarmarku Kaziukowego, który został zorganizowany przez Towarzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej. źródło: NKJP: (maj): Kaziukowe cudeńka, Dziennik Bałtycki, 2006-02-27 |
|
|
Kupowaliśmy też cukierki w papierkach zwane raczkami, kogutki gliniane, które były też piszczałkami, i wianki obwarzanków. źródło: NKJP: Zdzisław Morawski: Gdzie ten dom, gdzie ten świat, 1994 |
|
|
Odpustom towarzyszyły jarmarki. Wzdłuż ulicy ciągnęły się kramy i kramiki oferujące nie tylko dewocjonalia, ale i słynne obwarzanki, bez których do dzisiaj mało kto wraca z kalwaryjskiej pielgrzymki. źródło: NKJP: Janusz Młynarski: Dróżkami Matki Boskiej, Gazeta Wyborcza, 1997-09-19 |
|
|
W Łodzi w zasadzie bazarowego nastroju przy cmentarzach nie ma. A balony i obarzanki na sznurku były zawsze, odkąd pamiętam. źródło: Internet: psiakosc.com |
2. z solą
Definicja
Warianty
- rzadziej obarzanek
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | pieczywo |
Połączenia
- obwarzanek z makiem, z sezamem, z solą
- sprzedawca obwarzanków
- wózek na obwarzanki
- stoisko z obwarzankami
Cytaty
|
Są z makiem, solą lub sezamem. – Z solą najbardziej lubią panowie, dziewczyny kupują najchętniej z sezamem, a tak naprawdę wszystko zależy od pogody. Jak jest zimno, to ludzie najczęściej wybierają solone – dopowiada sprzedawczyni. – Miło jest, gdy klient kupuje jednego obwarzanka, ale zaraz wraca i dokupuje jeszcze jednego albo dwa. Wtedy wiem, że naprawdę są dobre. źródło: NKJP: (ij): Obwarzanki pieczone nocami, Trybuna Śląska, 2001-03-12 |
|
|
Uczciwy piekarz, nie dopuści jednak do wypieku obwarzanka, dopóki nie wykąpie go we wrzątku lub parze. Po zaparzeniu ciasto osusza na specjalnych siatkach. Jeszcze raz przywraca kształt, podrzucając bajgla do góry. źródło: NKJP: (AMusz): Tradycyjnych - nie kupisz, Gazeta Krakowska, 2002-04-23 |
|
|
Sprzedawca obwarzanków z placu Szczepańskiego trzyma je jeszcze w starym wózku. Ale już teraz martwi się, skąd weźmie 1500 zł na przeróbkę i przemalowanie sprzętu. źródło: NKJP: Marian Satała: Niebieskie z beżem u góry, Gazeta Krakowska, 2004-10-28 |
|
|
Panie polubiły obwarzanki z sezamem i z makiem, bo świetnie smakują na słodko z marmoladą. Wiem, że niektórzy lubią zagryzać obwarzanek z kiełbasą, podobno wędlina smakuje dużo lepiej niż z chlebem [...] - Od kiedy podpowiadam jak ulepszyć obwarzanka, dziennie sprzedaję ich nawet po 100 sztuk - podsumowuje sprzedawczyni. - Jeszcze niedawno „schodziło” ich o połowę mniej. źródło: NKJP: (aga): Podgrzany w mikrofalówce, wkruszony do zupy..., Express Ilustrowany, 2002-10-24 |
|
|
Gdzie są najdroższe obwarzanki? Nie, wcale nie na Rynku Głównym, bo tam jest duża konkurencja. Tam kosztowały po 1,3 zł. Pod Bagatelą też, bo w zasięgu wzroku były jeszcze trzy inne budki. Ale w pobliżu Błoń, obok hotelu Cracovia, gdzie stał samotny wózek z obarzankami, kosztowały 1,5 zł. źródło: Internet: horacy67.blogspot.com |
3. z włosów
Definicja
Warianty
- rzadziej obarzanek
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury
Cytaty
|
[...] wokół uszu widniały skręcone z warkoczy obwarzanki, podobne do tych, którymi raz do roku czarują nas lukrowe wielkanocne baranki, w warkoczach świeciły wstążki - jasnożółte motyle. źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Zamach na wyspę, 2001 |
|
|
Stoi w papuciach z szarego filcu, na patykowatych nogach ma obwarzanki z szarych bawełnianych pończoch, i wszystko za złe. źródło: NKJP: Krystyna Uniechowska-Dembińska: Był pałac, 2008 |
|
|
Postać ta była odziana w wyszarzałą kurtkę kolejarską i mocno sfatygowane bryczesy, nie zasznurowane i dość niechlujnie w obarzankach spadające na bose stopy. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1959 |