UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nalewka

Chronologizacja

1437, SStp
Inne znaczenie: 'naczynie metalowe do nalewania płynów'

Pochodzenie

Zob. lać

1.a napój

Definicja

napój alkoholowy, który sporządza się przez zalewanie spirytusem owoców, ziół lub innych naturalnych składników

Noty o użyciu

Wyraz współcześnie jest również używany jako nazwa handlowa tanich napojów alkoholowych produkowanych przemysłowo, przypominających wino owocowe, ale mających większą zawartość alkoholu.

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	naleweczka
	hiperonimy:	alkohol, trunek

Połączenia

alkoholowa, spirytusowa; aromatyczna; domowa; tradycyjna; gorzka, słodka; wiśniowa nalewka
nalewka babuni
nalewka na spirytusie; na miodzie
butelka, kieliszek nalewki; produkcja nalewek
skosztować nalewki
pić, popijać; robić nalewkę
częstować nalewką

Cytaty

	Po chwili przyniosła na tacce trzy spore kieliszki z wiśniową nalewką. źródło: NKJP: Irena Matuszkiewicz: Nie zabijać pająków: 2007
	Po zakończonych pomyślnie łowach, zostali zaproszeni na prawdziwą ucztę. Po kolacji, przy dobrej nalewce na miodzie myśliwi zostali sami w pokoju. źródło: NKJP: Eugenia Jakubowska: Zwiastunka śmierci!, Czas Ostrzeszowski, 2005
	Czy dżem pani Józefy i nalewka z aronii mogą zostać regionalnymi przysmakami? źródło: NKJP: (PIEL): Inwentaryzują lokalne produkty, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2004-11-24
	Dyrektor stadniny, Marian Dudzik częstował gości nalewką jagodowo-miętową. źródło: NKJP: STK: Hubertus turystyczny, Gazeta Poznańska, 2003-11-10
	Do kołdunów, których wniesiono trzy półmiski, dobrodziej wyjął z piwniczki swojej roboty nalewkę ziołową, ze starych recept jeszcze z pogańskich czasów. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Bohiń, 1987

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nalewka	nalewki
D.	nalewki	nalewek

C.	nalewce	nalewkom
B.	nalewkę	nalewki
N.	nalewką	nalewkami
Ms.	nalewce	nalewkach
W.	nalewko	nalewki

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

	+	nalewka	+	na CZYM
	+	nalewka	+	z CZEGO

1.b porcja

Definicja

porcja nalewki - napoju

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki

Relacje znaczeniowe

synonimy:

naleweczka

Połączenia

wypić nalewkę

Cytaty

31 stycznia pił już od rana; do domu wrócił po trzech nalewkach.

źródło: NKJP: TR: Chciał zabić ojca, Gazeta Poznańska, 2003-02-15

We wtorek to chlapnęliśmy kilka nalewek i win.

źródło: NKJP: Dariusz Dutkiewicz: Zabili dla... 20 groszy!, Gazeta Lubuska, 2005

Pamiętała tylko, że z koleżanką wypiła kilka nalewek.

źródło: NKJP: X: Odkręciła kurek z gazem i po prostu zasnęła, Polska Głos Wielkopolski, 2007-09-11

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nalewka	nalewki
D.	nalewki	nalewek

C.	nalewce	nalewkom
B.	nalewkę	nalewki
N.	nalewką	nalewkami
Ms.	nalewce	nalewkach
W.	nalewko	nalewki

2. lecznicza

Definicja

lekarstwo sporządzone z ziół lub innych naturalnych składników zalanych spirytusem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	naleweczka, tynktura
	hiperonimy:	lekarstwo

Połączenia

lecznicza; bursztynowa nalewka; nalewka ziołowa
nalewka na bursztynie
bursztyn na nalewkę
nacierać (plecy) nalewką

Cytaty

Ojciec Czesław Klimuszko, znawca medycyny naturalnej, zapewnia, że nalewka na bursztynie skutecznie chroni przed przeziębieniami i grypą.

źródło: NKJP: Bądź sobą - wybierz Bałtyk, Gazeta Wyborcza, 1994-07-19

Zestawy witamin w kolorowych opakowaniach, modne środki na zgagę i kaca, leki homeopatyczne, ziołowe nalewki o szerokim spektrum działania - za to wszystko trzeba słono płacić - W naszych aptekach obowiązują stałe marże, zatwierdzone przez Urząd Skarbowy [...].

źródło: NKJP: (ag): Lekarstwa jak dolary, Express Ilustrowany, 2001-10-03

Eksperci odradzają [...] zbieranie ziół na własną rękę i sporządzanie z nich domowych leczniczych nalewek.

źródło: NKJP: Paweł Walewski: Ziołowa apteka, Polityka, 2009-04-04

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nalewka	nalewki
D.	nalewki	nalewek

C.	nalewce	nalewkom
B.	nalewkę	nalewki
N.	nalewką	nalewkami
Ms.	nalewce	nalewkach
W.	nalewko	nalewki

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

nalewka

na CZYM

Data ostatniej modyfikacji: 28.02.2020