UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

opowiedzieć się

Chronologizacja

1 połowa XVI w., SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	opowiem się	opowiemy się
2 os.	opowiesz się	opowiecie się
3 os.	opowie się	opowiedzą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	opowiedziałem się +(e)m się opowiedział	opowiedziałam się +(e)m się opowiedziała	opowiedziałom się +(e)m się opowiedziało	opowiedzieliśmy się +(e)śmy się opowiedzieli	opowiedziałyśmy się +(e)śmy się opowiedziały
2 os.	opowiedziałeś się +(e)ś się opowiedział	opowiedziałaś się +(e)ś się opowiedziała	opowiedziałoś się +(e)ś się opowiedziało	opowiedzieliście się +(e)ście się opowiedzieli	opowiedziałyście się +(e)ście się opowiedziały
3 os.	opowiedział się	opowiedziała się	opowiedziało się	opowiedzieli się	opowiedziały się

bezosobnik: opowiedziano się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		opowiedzmy się
2 os.	opowiedz się	opowiedzcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	opowiedziałbym się bym się opowiedział	opowiedziałabym się bym się opowiedziała	opowiedziałobym się bym się opowiedziało	opowiedzielibyśmy się byśmy się opowiedzieli	opowiedziałybyśmy się byśmy się opowiedziały
2 os.	opowiedziałbyś się byś się opowiedział	opowiedziałabyś się byś się opowiedziała	opowiedziałobyś się byś się opowiedziało	opowiedzielibyście się byście się opowiedzieli	opowiedziałybyście się byście się opowiedziały
3 os.	opowiedziałby się by się opowiedział	opowiedziałaby się by się opowiedziała	opowiedziałoby się by się opowiedziało	opowiedzieliby się by się opowiedzieli	opowiedziałyby się by się opowiedziały

bezosobnik: opowiedziano by się

bezokolicznik: opowiedzieć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: opowiedziawszy się

gerundium: opowiedzenie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	opowiedzenie się	opowiedzenia się
D.	opowiedzenia się	opowiedzeń się
C.	opowiedzeniu się	opowiedzeniom się
B.	opowiedzenie się	opowiedzenia się
N.	opowiedzeniem się	opowiedzeniami się
Ms.	opowiedzeniu się	opowiedzeniach się
W.	opowiedzenie się	opowiedzenia się

odpowiednik aspektowy: opowiadać się

Pochodzenie

Zob. powiedzieć

1. za lub przeciw

Definicja

wyrazić swoje poparcie dla kogoś lub czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

poprzeć

Połączenia

opowiedzieć się po jakiejś stronie
opowiedzieć się przeciwko jakiejś polityce, przeciwko terroryzmowi
opowiedzieć się za odwołaniem, za przyjęciem, za przyznaniem, za uchwaleniem czegoś; za budową, za integracją, za planem, za projektem, za prywatyzacją, za referendum, za jakimś rozwiązaniem, za traktatem; za kandydatem, za prezydentem

Cytaty

	W 1945 roku władza uznała muzułmańskich mieszkańców Bośni, otrzymali oni status narodu. W 1991 roku podczas referendum mieszkańcy opowiedzieli się za niepodległością. źródło: NKJP: Monika Krężel: Powiew Orientu, Dziennik Zachodni, 2005-10-29
	[...] nigdy mi tego nie wybaczył - uważał, że opowiedziałam się po stronie stalinowców, i wypominał mi to przy lada okazji. źródło: NKJP: Rene Śliwowski, Wiktoria Śliwowska: Rosja-nasza miłość, 2008
	Nikt nie ukrywa, że sytuacja drużyny jest bardzo trudna, a szansa na utrzymanie – niewielka. Piłkarze jednak opowiedzieli się za trenerem. źródło: NKJP: Leszek Sobieraj: Furlepa zostaje, Dziennik Zachodni, 2004-10-14
	W ten sposób młodzież chce uczcić pamięć dzieci i dorosłych, którzy zginęli w Biesłanie, oraz opowiedzieć się przeciwko terroryzmowi. źródło: NKJP: (KWR): Młodzież przeciw terroryzmowi, Dziennik Zachodni, 2004-09-15

Składnia

	+	opowiedzieć się	+	za KIM/CZYM
	+	opowiedzieć się	+	przeciwko KOMU/CZEMU

2. komuś

Definicja

książk.

powiedzieć komuś, co się chce zrobić lub co się zrobiło i dlaczego, aby uzyskać akceptację lub zgodę tej osoby

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Cytaty

- Dlaczego tak się spóźniłaś? Czy nie sądzisz, że należałoby się wytłumaczyć?
- Chodziliśmy na szosę .
- Na szosę? Po co? - Tak sobie, na spacer.
- Umówiliśmy się, że nie będziesz chodziła nigdzie dalej bez opowiedzenia się .

źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten inny, 1961

Po opowiedzeniu się pogranicznikom na przejściu turystycznym, leśnym duktem, a potem krętą asfaltówką (szlak niebieski) schodzimy do wioski [...]

źródło: NKJP: Turystyka, Gazeta Poznańska , 2004-08-02

Data ostatniej modyfikacji: 19.08.2018