UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

bryja

breja

Chronologizacja

1588, Bańk

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. bryja
bryje
D. bryi
bryi
neut
bryj
char
C. bryi
bryjom
B. bryję
bryje
N. bryją
bryjami
Ms. bryi
bryjach
W. bryjo
bryje

Pochodzenie

niem. Brei 'przecier, papka'

1. błota

Definicja

pot. 
gęsta, półpłynna masa o nieprzyjemnym wyglądzie, powstała z czegoś rozmokłego lub rozgotowanego

Warianty

  • breja

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda zjawiska atmosferyczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ciapa, ciapka, pacia

Połączenia

  • brązowa, ciemna, czarna, zielona; ciekła, gęsta, lepka, mazista, płynna; rozgotowana, ugotowana; śnieżna, śnieżno-lodowa bryja
  • bryja błota, śniegu; grochu
  • bryja ze szpinaku
  • bryja klei się, oblepiała
  • zalane bryją
  • czołgać się przez bryję
  • tonąć w bryi

Cytaty

Bryja klei się do warg.

źródło: NKJP: Roman Bratny: Kolumbowie — rocznik 20, 1957

PKP w Krakowie, pokryta jest jedną wielką mazistą bryją śniegu.

źródło: NKJP: (AW): Nieodśnieżone przejście, Gazeta Krakowska, 2005-01-31

Spod kół chlupnęła mu na nogi czarna, ciekła bryja.

źródło: NKJP: Bogdan Wojdowski: Chleb rzucony umarłym, 1971

Z racji mojej niskiej szarży, a jestem tylko szeregowcem, zamówiłem grochówkę generalską z grzankami za 5 zł. Otrzymałem niewielkie naczynie z gęstą bryją niełuskanego grochu, tak gorącą, jak świeża lawa z wulkanu Etna.

źródło: NKJP: Wasz Sybaryta: Klub srebrnego widelca, Tygodnik Podhalański nr 44,1999

Pierwszy gorący posiłek wydano w noclegowni we środę. - Przywieziono nam w termosach bryję - zupę grochową - mówi jeden z bezdomnych z noclegowni.

źródło: NKJP: Zróżnicowane smaki u bezdomnych, Dziennik Polski, 2003-11-07

2. z bakaliami

Definicja

kulin. 
regionalna potrawa przyrządzona z ugotowanych owoców i mąki, podawana na ciepło lub na zimno z ziemniakami, kluskami lub pieczywem

Warianty

  • breja

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  potrawa

Połączenia

  • brunatna bryja
  • bryja z mąki
  • bryja z bakaliami
  • gotować bryję

Cytaty

W wielu regionach gotowano bryję; na wrzącą wodę sypano grubo zmieloną mąkę (owsianą, żytnią, jęczmienną). Gdy straciła posmak surowizny i osiągnęła odpowiednią gęstość, wylewano na misę, polewano mlekiem słodkim lub kwaśnym, albo kraszono skwarkami i zjadano z apetytem.

źródło: NKJP: Jolanta Antecka: W wiejskiej kuchni, Dziennik Polski, 2006-01-07

- Najszybciej robi się bryję z ciemnej mąki - mówi Julia Wojtaszek. - Na gorącą wodę daje się mąkę, tylko mąka musi być ciemna i grubo zmielona, a woda posolona.

źródło: NKJP: (TEZ): To, co niegdyś warzono..., Dziennik Polski, 2005-02-04

Wśród wigilijnych potraw są: bryja – zupa ze świeżych owoców, grzybula – zupa grzybowa, słodka kapusta, groch z kapustą i gotowany grysik.

źródło: NKJP: Agata Wolna: Jezus w Beskidach się rodzi, Trybuna Śląska, 2001-12-24

W Istebnej, Koniakowie czy Jaworzynce na wigilijnych stołach króluje bryja . To nic innego jak zupa z suszonych owoców – śliwek, gruszek i jabłek. Wszystkie muszą być dokładnie przetarte. W Wiśle niekiedy dodaje się jeszcze świeże owoce, a niektóre gospodynie wszystko jeszcze solą. Bryję jada się z całymi ziemniakami.

źródło: NKJP: mokr: Magiczna Wigilia, Trybuna Śląska, 2003-12-23

Data ostatniej modyfikacji: 27.01.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj