UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

naciąć

Chronologizacja

1588, SPXVI
S.v. nacięcie

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	natnę	natniemy
2 os.	natniesz	natniecie
3 os.	natnie	natną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	naciąłem +(e)m naciął	nacięłam +(e)m nacięła	nacięłom +(e)m nacięło	nacięliśmy +(e)śmy nacięli	nacięłyśmy +(e)śmy nacięły
2 os.	naciąłeś +(e)ś naciął	nacięłaś +(e)ś nacięła	nacięłoś +(e)ś nacięło	nacięliście +(e)ście nacięli	nacięłyście +(e)ście nacięły
3 os.	naciął	nacięła	nacięło	nacięli	nacięły

bezosobnik: nacięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		natnijmy
2 os.	natnij	natnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	naciąłbym bym naciął	nacięłabym bym nacięła	nacięłobym bym nacięło	nacięlibyśmy byśmy nacięli	nacięłybyśmy byśmy nacięły
2 os.	naciąłbyś byś naciął	nacięłabyś byś nacięła	nacięłobyś byś nacięło	nacięlibyście byście nacięli	nacięłybyście byście nacięły
3 os.	naciąłby by naciął	nacięłaby by nacięła	nacięłoby by nacięło	nacięliby by nacięli	nacięłyby by nacięły

bezosobnik: nacięto by

bezokolicznik: naciąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: naciąwszy

gerundium: nacięcie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nacięcie	nacięcia
D.	nacięcia	nacięć
C.	nacięciu	nacięciom
B.	nacięcie	nacięcia
N.	nacięciem	nacięciami
Ms.	nacięciu	nacięciach
W.	nacięcie	nacięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: nacięty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	nacięty	nacięty	nacięty	nacięte	nacięta
D.	naciętego	naciętego	naciętego	naciętego	naciętej
C.	naciętemu	naciętemu	naciętemu	naciętemu	naciętej
B.	naciętego	naciętego	nacięty	nacięte	naciętą
N.	naciętym	naciętym	naciętym	naciętym	naciętą
Ms.	naciętym	naciętym	naciętym	naciętym	naciętej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	nacięci	nacięci	nacięte	nacięte
D.	naciętych	naciętych	naciętych	naciętych
C.	naciętym	naciętym	naciętym	naciętym
B.	naciętych	naciętych	naciętych	nacięte
N.	naciętymi	naciętymi	naciętymi	naciętymi
Ms.	naciętych	naciętych	naciętych	naciętych

odpowiednik aspektowy: nacinać

Pochodzenie

Zob. ciąć

1. skórę

Definicja

ostrym narzędziem częściowo przeciąć coś, żeby to uszkodzić, zacząć dzielić na części albo częściowo oddzielić od całości

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Połączenia

naciąć skórę, błonę, krocze, brzuch, szyję, tchawicę, ranę, ropień, czyrak; kiełbasę, kotlety, filet, polędwicę, mięso, tuszę, krewetki; śliwkę, paprykę, owoce; wstęgę, kabel; liść, korę, drzewo
naciąć nożem, nożyczkami, scyzorykiem, skalpelem, siekierą, toporkiem, żyletką; szkłem
naciąć na krzyż; na końcach
głęboko; pośrodku, wzdłuż; delikatnie, lekko naciąć

Cytaty

	Następnie należy wycisnąć ranę i naciąć ostrym nożem lub żyletką na głębokość 1 cm, aby krew z jadem mogła wypłynąć [...]. źródło: NKJP: Stanisław Godlewski: Vademecum myśliwego, 1955
	[...] W mięsie wrze osocze, które wytryśnie, jeśli zbyt szybko natniemy stek nożem. źródło: NKJP: Juliusz Podolski: Kolacja u gaucho, Gazeta Poznańska, 2005-03-04
	Już widziała dziecko [...]. Uniosła się na łokciach. Jęknęła. Lekarz błyskawicznie naciął skalpelem krocze. źródło: NKJP: Andrzej Zaniewski: Król Tanga, 1997
	Teresa sama nacięła nożyczkami milimetr w rogu plastiku, by móc korzystać z bankomatu. źródło: NKJP: Paweł Walewski: Pod opuszkami, Polityka, 2009-07-11

Składnia

naciąć

CO + (CZYM)

2. trochę kwiatów

Definicja

tnąc, ścinając, zgromadzić pewną ilość czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

naciąć róż, irysów, kwiatów, szparagów, gałęzi, gałązek, trawy, pokrzyw, chrustu, wikliny; choinek, drzew; drewna; kamieni; kabli
naciąć nożycami
naciąć królikom
naciąć dla świń, dla kur
naciąć trochę

Cytaty

	Solniczka [...] lśniła srebrnym blaskiem obok mokrych od rosy, wetkniętych w gliniany dzbanek irysów, których Hanka zdążyła już naciąć wielkimi, krawieckimi nożycami pod brzozą. źródło: NKJP: Stefan Chwin: Hanemann, 1995
	Kobiety nacięły sierpami suchych traw i poszyły nimi rzadką kratę wiązań dachowych. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966
	Muszę się znów zajmować zwierzęciem. Natnę jej jeszcze liści na wieczór [...]. źródło: NKJP: Barbara Ciryt: Zanikające nadzieje, Gazeta Krakowska, 2003-02-12
	Diego naciął świeżej kosodrzewiny, której mnóstwo rosło w pobliżu. źródło: NKJP: Jacek Bocheński: Tabu, 1965
	Stasia, młoda pani Dąbrowska, nacięła słoneczników i powsadzała je w piach na podwórku, żeby stanowiły sympatyczny, ciepły akcent [...]. źródło: NKJP: Sławomir Mizerski: Bush, Bush i już, Polityka, 2001-06-16

Składnia

naciąć

CZEGO + (CZYM)

3. na jakąś sumę

Definicja

pot.

postąpić niezgodnie z przyjętymi zasadami dla odniesienia korzyści

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

orżnąć, oszukać

Połączenia

naciąć klientów, biznesmenów; firmę
naciąć na ileś złotych; na pieniądze; na odsetki; na pożyczki

Cytaty

	Łącznie chciał naciąć sklep na jedyne 25 złotych. źródło: NKJP: (J): Miłośnik taniego kina, Gazeta Krakowska, 2003-03-07
	Wróciło do niej 578 mln, w tym 545 mln to była należność, wyegzekwowana sądownie od producenta, który naciął agencję na miliard złotych. źródło: NKJP: Katarzyna Bielas: Co drugi polski film ma sens, Gazeta Wyborcza, 1994-08-19
	Tymczasem jesienią pojawiła się „krewna”, która trzy osoby z Tarnowa nacięła na duże pieniądze. źródło: NKJP: Wiesław Ziobro: Miliarderzy wśród nas, Dziennik Polski, 2005-01-07
	Dopiero niedawno założono nam licznik elektryczny, bo jeszcze chcieli nas naciąć na prądzie. źródło: NKJP: (HSZ), Gazeta Krakowska, 2003-12-04

Składnia

	+	naciąć	+	KOGO/CO + (na CO)
	+	naciąć	+	KOGO/CO + (na CZYM)

Data ostatniej modyfikacji: 23.02.2016