Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | materializm |
materializmy |
|
D. | materializmu |
materializmów |
|
C. | materializmowi |
materializmom |
|
B. | materializm |
materializmy |
|
N. | materializmem |
materializmami |
|
Ms. | materializmie |
materializmach |
|
W. | materializmie |
materializmy |
Inne uwagi
Zwykle lp
Pochodzenie
internac.
ang. materialism
fr. matérialisme
niem. Materialismus
z łac. māteriālis 'materialny, substancjalny'
Wyraz prawdopodobnie zapożyczony z języka francuskiego
1. filozoficzny
Definicja
Noty o użyciu
Ms. lp wymawiany: [materjaliźmie] lub [materjalizmie].
Wymowa
[materjalism] lub [materjalizm]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka filozofia
Relacje znaczeniowe
antonimy: | idealizm |
Połączenia
- naukowy materializm; materializm dialektyczny, dziejowy, historyczny, praktyczny
Cytaty
Mimo heroicznych wysiłków „Tygodnika Powszechnego” materializm ma znacznie większe szanse zawładnięcia tym światem niż fideizm. źródło: NKJP: Teodor Krzysztof Toeplitz: Mój wybór: rzeczy mniejsze, 1998 |
|
Chrześcijaństwo nie ma więc nic wspólnego nie tylko z materializmem, lecz także z odcieleśnionym spirytyzmem. źródło: NKJP: Grzegorz Górny: Ciało nie jest rzeczą, Ozon, nr 23, 2005 |
|
Materializm dialektyczny ujmuje świat w nieustannym ruchu, nieustannym rozwoju. źródło: NKJP: Janusz Pajewski: Historia powszechna 1871-1918, 1967 |
|
Jak już mówiliśmy, w materializmie historycznym chodziło nade wszystko o wyjaśnienie rozwoju i sposobu funkcjonowania formacji kapitalistycznej. źródło: NKJP: Jerzy Szacki: Historia myśli socjologicznej, 2002 |
2. życiowy
Definicja
Noty o użyciu
Ms. lp wymawiany: [materjaliźmie] lub [materjalizmie].
Wymowa
[materjalism] lub [materjalizm]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse własność
Połączenia
- skrajny materializm
Cytaty
Ci sądzą, że potężna Ameryka pozbawia nas naszej osobowości, zalewa płodami swojej kultury masowej, swoim materializmem, cynizmem, wyrachowaniem. źródło: NKJP: Stanisław Głąbiński: Polityka po amerykańsku, 1996 |
|
Trudno się temu dziwić, ponieważ klasa „właścicieli Polski Ludowej” — w poziomie i smaku kulturalnym, w obyczaju i w chciwym materializmie wykazuje wszystkie cechy dorobkiewiczowskiego małomieszczaństwa. źródło: NKJP: Juliusz Mieroszewski: Finał klasycznej Europy, 1997 |
|
[...] w swym negatywnym znaczeniu klejnoty symbolizują materializm, traktowanie bogactwa materialnego jako nadrzędnego celu [...]. źródło: NKJP: Katarzyna Ostrowska: Sny – klucz, 2000 |