UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

okucie

Chronologizacja

1749, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. okucie
okucia
D. okucia
okuć
C. okuciu
okuciom
B. okucie
okucia
N. okuciem
okuciami
Ms. okuciu
okuciach
W. okucie
okucia

Pochodzenie

Zob. kuć

1. laski

Definicja

element metalowy mocowany na czymś, służący wzmocnieniu lub ozdobie

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

  • metalowe, mosiężne, srebrne, żelazne; oryginalne, ozdobne, zabytkowe okucie
  • okucia pasa, pochwy
  • okucia do pasa
  • fragment okucia
  • wyposażony w okucie

Cytaty

Laski były robione z jesionowego lub dębowego drewna, a rączki - toporki ze stali lub mosiądzu. U dołu każda miała metalowe okucie ze szpikulcem.

źródło: NKJP: Ryszard Sługocki: Na przekór i na bakier, 2008

Z jednego z dwóch kadłubów jachtu wyrwała się podwięź wantowa, która jest okuciem mocującym liny boczne, utrzymujące maszt w pionie.

źródło: NKJP: Jacek Sieński: Maszt za burtą, Dziennik Bałtycki, 2000-02-28

Każdy z rycerzy dawał z siebie wszystko, aby pokonać przeciwnika. Miecze iskrzyły na ciężkich hełmach, a okucia na nogach i rękach chroniły rycerzy przed zadawanymi razami.

źródło: NKJP: Stanisław Zachwieja: Lekcja historii, Gazeta Krakowska, 2007-07-19

Całość okuć szabli bywa prawie zawsze z żelaza lub stali, z tym że często pręty stalowe są okryte blachą srebrną lub złotą, niklowaną lub zdobną w wytłaczane ornamenty.

źródło: NKJP: Włodzimierz Kwaśniewicz: Dzieje szabli w Polsce, 1993

By chronić przewożoną księgę, oprawiano ją w specyficzny sposób. Na zwykłą oprawę nakładano obszerny płat skóry lub sukna i przytwierdzano okuciami do książki.

źródło: NKJP: Życiorysy książek: Dziennik Polski, 1999-10-25

Składnia

bez ograniczeń + okucie +
(CZEGO)

2. drzwi

Definicja

bud. 
metalowy element stolarki mocujący części ruchome

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca materiały i narzędzia pracy

Połączenia

  • nowe, odpowiednie, oryginalne, specjalne okucia; okucia antywłamaniowe, obwiedniowe, obwodowe; okienne
  • okucia drzwi
  • okucia do drzwi, do mebli
  • okucia i antaby, okucia i szyby, okucia i zamki; klamki i okucia
  • drzwi z okuciem

Cytaty

Warto też wyposażyć nasze okna w okucie przeciwwłamaniowe.

źródło: NKJP: Agnieszka Szpila: Modny dom, Trybuna Śląska, 2003-10-01

Schody mogą być ciekawym elementem architektonicznym. Nieodzowna tu balustrada może być wykonana z różnych rodzajów metalu lub drewna. [...] Jej wykończenie można zsynchronizować z oprawą lustra lub okuciem drzwi.

źródło: NKJP: Wizytówka mieszkania, Dziennik Polski, 2000-10-11

Większość ludzi kupując zamki, okucia, drzwi czy okna w dalszym ciągu kieruje się przede wszystkim ceną, a nie klasą urządzenia.

źródło: NKJP: Karolina Sternal: Postaw na lepsze, Gazeta Poznańska, 2005-06-13

Prawie wszystkie drzwi posiadają oryginalne okucia i mosiężne klamki, często z dekoracją o roślinnych motywach.

źródło: NKJP: (fox): Zabytkowe dekoracje w internacie, Dziennik Bałtycki, 2001-02-23

Podobnie jest z okuciami antywyważeniowymi. Dobrze jest, jeśli odległość pomiędzy tym elementem skrzydła, w którym montowane jest okucie, a ościeżnicą była stosunkowo duża (np. 13 mm).

źródło: NKJP: X: Okucia. Klamka w nieodpowiednim miejscu. Detal w oknie, Polska Głos Wielkopolski, 2005-08-30

Składnia

bez ograniczeń + okucie +
(do CZEGO)
Data ostatniej modyfikacji: 09.10.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj