UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pierwotniak

Chronologizacja

1838, Rocznik Wydziału Lekarskiego w Uniwersytecie Jagiellońskim, Tom I, books.google.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pierwotniak
pierwotniaki
D. pierwotniaka
pierwotniaków
C. pierwotniakowi
pierwotniakom
B. pierwotniaka
pierwotniaki
N. pierwotniakiem
pierwotniakami
Ms. pierwotniaku
pierwotniakach
W. pierwotniaku
pierwotniaki

Pochodzenie

Zob. pierwotny

Definicja

biol. 
prymitywny, drobny organizm zwierzęcy zbudowany z jednej komórki

Noty o użyciu

Wyraz używany jako termin biologiczny mający różne ściślejsze definicje w zależności od autora.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt mikroorganizmy

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  mikroorganizm

Połączenia

  • pierwotniak pantofelek
  • bakterie i pierwotniaki, grzyby i pierwotniaki, wirusy i pierwotniaki
  • pierwotniaki wywołują coś

Cytaty

Malaria, czyli zimnica, jest chorobą krwi. Pierwotniak, który ją wywołuje, stanowi samodzielny organizm zwierzęcy, umie oddychać, odżywia się i wydala resztki pokarmowe.

źródło: NKJP: Lucjan Wolanowski: Upał i gorączka, 1970

Ostatnio choroba zaczęła atakować ze zdwojoną siłą, pojawiły się nowe odmiany pierwotniaka oporne na leczenie.

źródło: NKJP: Sławomir Zagórski: Nauka/odkrycia, Gazeta Wyborcza, 1993-04-29

Ostatnie lata przynoszą doniesienia o nowych patogenach stwierdzanych u żubrów, a wykrywane wirusy i pierwotniaki mogą mieć wpływ na dalsze losy gatunku.

źródło: NKJP: Wojciech Sobociński: Drobnoustroje stają się największym zagrożeniem żubrów. Co dolega żubrom?, Las Polski, 2009-09-16

Przyczyną zapalenia pochwy może być pierwotniak, rzęsistek, ale także nadmierne namnażanie organizmów żyjących w pochwie lub przewodzie pokarmowym: bakterii lub grzybów drożdżakopodobnych.

źródło: NKJP: (MAD): Zapalenie pochwy, Dziennik Łódzki, 2001-08-04

Z jaj wykluwają się larwy, których pokarm stanowią butwiejące liście, bakterie i pierwotniaki. Właśnie z tym stadium wiąże się odkrycie broni biologicznej przeciwko komarom.

źródło: NKJP: Ryszard Socha: Zabójcza laseczka, Polityka, 2001-06-16

Data ostatniej modyfikacji: 19.04.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj