Chronologizacja
XV w., Bor
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | proporzec |
proporce |
|
| D. | proporca |
proporców |
|
| C. | proporcowi |
proporcom |
|
| B. | proporzec |
proporce |
|
| N. | proporcem |
proporcami |
|
| Ms. | proporcu |
proporcach |
|
| W. | proporcu |
proporce |
Pochodzenie
psł. *porporьcь
Forma prasłowiańska jest zdrobnieniem od psł. *porporъ 'chorągiew, proporzec' (kontynuacja tego zdrobnienia występuje tylko w języku polskim), gdzie występuje podwojony rdzeń *por- od dawnego pierwiastka *per- 'lecieć' (pierwotne znaczenie formy prasłowiańskiej to prawdopodobnie 'to, co powiewa, lata w powietrzu') (Bor); zob. pióro
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | flaga |
Połączenia
- bojowy; nowy; pamiątkowy, specjalny; przechodni proporzec; barwne, czarne, czerwone, kolorowe proporce; proporzec klubowy; proporce husarskie
- proporzec drużyny, klubu, zastępu; oddziału, pułku; szkoły; marynarki wojennej; prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej
- proporzec z białym orłem, z emblematami czegoś, z herbem, z wizerunkiem kogoś
- proporzec na maszcie, na okręcie
- proporzec i puchar; proporce i flagi, proporce i sztandary; bandery i proporce
- lanca z proporcem
- proporce powiewały
- przekazanie; poświęcenie proporca
Cytaty
|
Rycerze walczyli w zbrojach i trudno było ich odróżnić. Najpierw pojawiło się więc godło na proporcach przy kopii, potem na tarczy i płaszczu. źródło: NKJP: RD SAJ: Powiat ziemski, Gazeta Poznańska, 2002-03-18 |
|
|
Na „polskiej” stronie, w środku dwustronnego prostokąta usytuowany jest biały orzeł. [...] Środek strony „ukraińskiej” zajmuje złoty trójząb [...]. Drzewce proporców zwieńczone są kulami z zarysami kontynentów. Proporce zostały wykonane w jednej z krakowskich pracowni hafciarskich. źródło: NKJP: Pod jednakowymi proporcami, Dziennik Polski, 1998-11-03 |
|
|
Z tego huczącego, falującego i kipiącego pozytywną energią gejzeru wystawały dumnie wzniesione setki pik. Powiewały na nich wielobarwne proporce, flagi narodowe i klubów piłkarskich oraz fantazyjne kukły. źródło: NKJP: Grzegorz Brzozowicz: Fotoreportaż, Gazeta Wyborcza, 1994-09-09 |
|
|
- Ten dzień różni się od innych naszym umundurowaniem - mówi por. Jarosław B., zastępca dowódcy okrętu. - Od rana chodzimy w mundurach wyjściowych. Tak jak w każdą niedzielę i święto państwowe podniesiony został proporzec okrętu. źródło: NKJP: Małgorzata Skibińska: Pierwsi w NATO, Dziennik Bałtycki, 1999-03-12 |
|
|
Był to długi, wąski, jedwabny proporzec barwy jaskrawoczerwonej, o dwóch trójkątnych ogonach ozdobionych złotymi gwiazdami, ozdobiony tej samej barwy napisem S. Denis. źródło: NKJP: Internet |