UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

chirurgiczny

Chronologizacja

1861, SJPWil

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. chirurgiczny
chirurgiczny
chirurgiczny
chirurgiczne
chirurgiczna
D. chirurgicznego
chirurgicznego
chirurgicznego
chirurgicznego
chirurgicznej
C. chirurgicznemu
chirurgicznemu
chirurgicznemu
chirurgicznemu
chirurgicznej
B. chirurgicznego
chirurgicznego
chirurgiczny
chirurgiczne
chirurgiczną
N. chirurgicznym
chirurgicznym
chirurgicznym
chirurgicznym
chirurgiczną
Ms. chirurgicznym
chirurgicznym
chirurgicznym
chirurgicznym
chirurgicznej
W. chirurgiczny
chirurgiczny
chirurgiczny
chirurgiczne
chirurgiczna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. chirurgiczni
chirurgiczni
chirurgiczne
chirurgiczne
D. chirurgicznych
chirurgicznych
chirurgicznych
chirurgicznych
C. chirurgicznym
chirurgicznym
chirurgicznym
chirurgicznym
B. chirurgicznych
chirurgicznych
chirurgicznych
chirurgiczne
N. chirurgicznymi
chirurgicznymi
chirurgicznymi
chirurgicznymi
Ms. chirurgicznych
chirurgicznych
chirurgicznych
chirurgicznych
W. chirurgiczni
chirurgiczni
chirurgiczne
chirurgiczne

Pochodzenie

internac.

ang. chirurgic(al)

fr. chirurgique

niem. chirurgisch

z łac. chīrurgicus

Zob. chirurgia

1. związany z chirurgią - działem medycyny

Definicja

związany z chirurgią - działem medycyny

Cytaty

1.a zabieg

Definicja

wykonywany w chirurgii

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

Połączenia

  • zabieg chirurgiczny; ingerencja, interwencja, operacja, robota; kastracja, korekcja, korekta, resekcja chirurgiczna; badanie, leczenie, postępowanie; cięcie, szycie chirurgiczne; działania, usługi chirurgiczne
  • chirurgiczny i farmakologiczny
  • chirurgiczne usunięcie czegoś, wycięcie czegoś

Cytaty

Niektórzy specjaliści zalecają też zabieg chirurgiczny. Polega on z reguły na usunięciu części przewodu pokarmowego, np. fragmentu jelit lub żołądka.

źródło: NKJP: Jerzy Duszyński: Pytajmy naukę a nie żurnale mody, czyli biochemik o odchudzaniu (3), Gazeta Wyborcza, 1997-12-12

Ofiarę wypadku przewieziono do szpitala w Zgierzu ze wstrząśnieniem mózgu i ogólnymi potłuczeniami. Potrzebna była interwencja chirurgiczna. Po operacji lekarz powiedział nam, że życiu pacjentki nie zagraża niebezpieczeństwo.

źródło: NKJP: (jaz): Centrum pod okiem kamer, Express Ilustrowany, 2002-10-26

Spadł z wysokiej przeszkody i poważnie się zranił. Konieczne było chirurgiczne szycie. Lekarz założył mu 28 szwów.

źródło: NKJP: (BK): Puchar nieszczęść, Dziennik Polski, 2008-11-06

1.b uraz

Definicja

leczony w chirurgii

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

Połączenia

  • choroba chirurgiczna; dolegliwości, schorzenia, urazy chirurgiczne

Cytaty

Choć oparzenie jest chorobą chirurgiczną i zasadniczo zajmuje się nim chirurg, to osiąga się znacznie lepsze efekty leczenia, gdy chorym dzieckiem opiekuje się zespół złożony z chirurgów, anestezjologów, pediatrów, żywieniowców, farmaceutów i pielęgniarek.

źródło: NKJP: Reguła Kraków, Dziennik Polski, 2001-04-21

W ambulatorium Pogotowia Ratunkowego w Kwidzynie jest udzielana pomoc tylko w przypadku urazów chirurgicznych.

źródło: NKJP: (ABS, gal, I.O., fox): Pogotowie dla powiatu, Dziennik Bałtycki, 2000-01-03

W ostatnim czasie w szpitalu zainstalowany został rezonans magnetyczny, jeden z najnowocześniejszych w Polsce i jedyny taki na Podkarpaciu. Można nim bezpiecznie diagnozować schorzenia neurologiczne, chirurgiczne i ortopedyczne.

źródło: NKJP: MG: Będzie rezonans!, Życie Podkarpackie, 2008-12-24

1.c sprzęt

Definicja

używany w chirurgii

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

Połączenia

  • sprzęt; fartuch, nóż, skalpel, stół chirurgiczny; aparatura; chusta, igła, maseczka, maska, wiertarka chirurgiczna; instrumenty, materiały, narzędzia, przyrządy; nici, nożyce, nożyczki, rękawice, rękawiczki, szczypce, szczypczyki chirurgiczne

Cytaty

Dla leworęcznych nie jest w zasadzie dostępny zawód między innymi chirurga, ponieważ nie ma narzędzi chirurgicznych skonstruowanych z myślą o nich.

źródło: NKJP: MÓZG / Międzynarodowy Dzień Leworęcznych Rola półkuli, Polska Głos Wielkopolski, 2006-08-10

Chirurdzy robią w brzuchu tylko kilka maleńkich nacięć, przez które wkładają do środka specjalne rurki. W jednej z nich umieszczona jest kamera, w drugiej – instrumenty chirurgiczne.

źródło: NKJP: Agnieszka Trojanowicz: Bez ostrego cięcia, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2004-10-22

Ostatnia propozycja oznacza, że jeśli chirurg źle przeprowadzi operację, to po udowodnieniu mu winy otrzyma czasowy zakaz pracy przy stole chirurgicznym, ale będzie mógł pracować w ambulatorium, opatrując skaleczenia [...].

źródło: NKJP: (NAT): Pacjent przeciw lekarzowi, Dziennik Polski, 2008-09-01

1.d szpital

Definicja

taki, w którym wykonuje się zabiegi związane z chirurgią

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie miejsca i instytucje związane z leczeniem

Połączenia

  • gabinet, oddział, ośrodek, pawilon, szpital chirurgiczny; klinika, poradnia, przychodnia; sala chirurgiczna; ambulatorium, centrum, pogotowie chirurgiczne
  • chirurgiczny i ginekologiczny, chirurgiczny i internistyczny, chirurgiczny i laryngologiczny, chirurgiczny i neurologiczny, chirurgiczny i okulistyczny, chirurgiczny i ortopedyczny, chirurgiczny i wewnętrzny

Cytaty

[...] chirurdzy dyżurowali całodobowo w ambulatorium chirurgicznym tuż obok izby przyjęć.

źródło: NKJP: Anna Rak: W nieludzkich warunkach, Gazeta Krakowska, 2004-03-03

Studia tatuażu zazwyczaj nie usuwają swoich dzieł. Zajmują się tym kliniki chirurgiczne.

źródło: NKJP: Michał Raińczuk: Skóra malowana, Gazeta Wrocławska, 2001-07-31

Jego o rok młodszy brat z raną głowy oraz urazem klatki piersiowej przebywa na oddziale chirurgicznym tczewskiego szpitala.

źródło: NKJP: Krystyna Paszkowska: Dach runął na ludzi, Dziennik Bałtycki, 2006-12-15

Na pewno trzeba będzie zwolnić dwóch chirurgów, bo poradnia chirurgiczna w przyszłym roku przestanie istnieć.

źródło: NKJP: Katarzyna Kroczak: Biskupin bez przychodni, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2005-12-10

1.e precyzja

Definicja

charakterystyczny dla chirurgii

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  lekarski

Połączenia

  • metoda, praktyka, procedura, technika, wiedza; dokładność, precyzja; specjalizacja, specjalność chirurgiczna; umiejętności chirurgiczne

Cytaty

Jego talent chirurgiczny i biegła znajomość anatomii pozwalały na przeprowadzanie najbardziej skomplikowanych operacji ginekologicznych, w tym także onkologicznych.

źródło: NKJP: Internet

Wyższa rozdzielczość obrazu uzyskiwanego z obecnego rezonansu [...] otworzy neurochirurgom pełniejszy wgląd w kanał kręgowy i rdzeń. To oznacza przede wszystkim poprawę bezpieczeństwa przy zabiegach wymagających niezwykłej precyzji chirurgicznej.

źródło: NKJP: Nowoczesny rezonans ograniczony kontraktem ZDROWIE, Polska Głos Wielkopolski, 2007-02-07

Miał usunięte genitalia, okolicę okołoodbytową wyciętą z chirurgiczną dokładnością aż po jelito grube.

źródło: Internet: innemedium.pl

Za dwa miesiące w najbardziej renomowanym na świecie amerykańskim czasopiśmie medycznym „Neurosurgery” ukaże się nasz materiał o nowych technikach chirurgicznych w operacjach kręgosłupa.

źródło: NKJP: Łukasz Winczura: Tarnów jest porządnym miastem, Gazeta Krakowska, 2007-02-16

Leczyć wadę wzroku można wyłącznie metodami chirurgicznymi. Okulary i soczewki kontaktowe usuwają ją tylko w momencie ich używania.

źródło: NKJP: Internet

Data ostatniej modyfikacji: 29.02.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj