UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ropucha

Chronologizacja

XVI w., Bor

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ropucha
ropuchy
D. ropuchy
ropuch
C. ropusze
ropuchom
B. ropuchę
ropuchy
N. ropuchą
ropuchami
Ms. ropusze
ropuchach
W. ropucho
ropuchy

Pochodzenie

psł. *chorpucha / *korpucha 'ropucha'

Rzeczownik z przyrostkiem *-ucha od psł. *chorpa / *skorpa / *korpa ‘nierówna, chropowata, szorstka powierzchnia’. Por. notowane w dialektach synonimiczne określenie żaba chropawa.
Por. chropawy.

1. płaz

Definicja

zwierzę podobne do żaby, o krępej budowie ciała i krótkich kończynach, pokryte chropowatą skórą, która wyposażona jest w gruczoły jadowe

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwierzęta wodne

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwierzęta leśne i polne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  zwierzę

Połączenia

  • wielka; jadowita ropucha
  • ropuchy i żaby, ropuchy i węże
  • przypominać ropuchę

Cytaty

Jeże polują również na ropuchy, które wprawdzie mają na skórze gruczoły z jadem, ale kolczasty dreptuś jest na te trucizny niewrażliwy.

źródło: NKJP: Kazimierz Netka: Kolczaste dreptusie, Dziennik Bałtycki, 1999-08-13

Gdy temperatura powietrza przekracza 10 stopni C, płazy budzą się do życia. Salamandry, ropuchy rozpoczynają gody i wędrują do zbiorników wodnych, by tam złożyć skrzek.

źródło: NKJP: (mokr): Jak kochają się żabki, Dziennik Zachodni, 2005-03-21

Jak się okazuje, z bezpiecznym pokonaniem ulicy więcej problemów może mieć ropucha. - Ta nie skacze, lecz pełznie przez drogę. Czasami samiec siedzi już na samicy. To ropuchy właśnie najczęściej giną pod kołami.

źródło: NKJP: Niebezpieczne wędrówki, Dziennik Polski, 1999-03-30

Jeżeli na zewnątrz jest jeszcze ciepło, można ją po prostu wynieść, ale jeżeli zrobiło się zimno i już jest po pierwszych przymrozkach, to najlepiej w dużym wiadrze przygotować dla niej zimowisko. Warto ropusze pomóc, bo zjada ona całą masę nieprzyjemnych dla nas owadów.

źródło: NKJP: Adam Wajrak: Płazom zimą zimno, Gazeta Wyborcza, 1996-10-17

2. kobieta

Definicja

pot. 
kobieta, która postrzegana jest przez mówiącego jako osoba przykra i złośliwa

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka określenia człowieka ze względu na jego usposobienie

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka płeć

Połączenia

  • stara ropucha

Cytaty

- No, chyba pan przesadza, panie Euzebiuszu - odezwie się ta stara ropucha. - Wyniki wcale nie są takie złe.
Nie są złe! Mam ochotę babie łeb ukręcić.

źródło: NKJP: Dawid Bieńkowski: Nic, 2005

Lekarka, bardzo nieprzyjemna, po prostu stara ropucha, powiedziała ot tak sobie, że macica [...] jest za twarda i prawdopodobnie płód się nie rozwija.

źródło: Internet: dziecko-info.rodzice.pl

Jak zwykle nic ciekawego się nie wydarzyło oprócz nagany, którą dostałam od tej głupiej ropuchy od hiszpańskiego za notoryczne spóźnianie się.

źródło: Internet: kill-or-die.forumpolish.com

Szły przez Polskę listy i dzwoniły (coraz łatwiej podłączalne) telefony, i fermentowały rozmowy przy gdańskich stołach Felicyty i Todka: że Tośka to stara ropucha, co na forsie siedzi, że ze skąpstwa tyle czasu ziemię trzymała i tylko przypadkiem jej się trafiła [...].

źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Balzakiana, 2008

Frazeologizmy

ropucha szara
ropucha zielona
Data ostatniej modyfikacji: 03.01.2015
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj