UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zrehabilitować

Chronologizacja

1916, SIJPArct
1927, SJPWar

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zrehabilituję
 zrehabilitujemy
2 os. zrehabilitujesz
 zrehabilitujecie
3 os. zrehabilituje
 zrehabilitują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zrehabilitowałem
+(e)m zrehabilitował
 zrehabilitowałam
+(e)m zrehabilitowała
 zrehabilitowałom
+(e)m zrehabilitowało
 zrehabilitowaliśmy
+(e)śmy zrehabilitowali
 zrehabilitowałyśmy
+(e)śmy zrehabilitowały
2 os. zrehabilitowałeś
+(e)ś zrehabilitował
 zrehabilitowałaś
+(e)ś zrehabilitowała
 zrehabilitowałoś
+(e)ś zrehabilitowało
 zrehabilitowaliście
+(e)ście zrehabilitowali
 zrehabilitowałyście
+(e)ście zrehabilitowały
3 os. zrehabilitował
 zrehabilitowała
 zrehabilitowało
 zrehabilitowali
 zrehabilitowały

bezosobnik: zrehabilitowano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zrehabilitujmy
2 os. zrehabilituj
 zrehabilitujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zrehabilitowałbym
bym zrehabilitował
 zrehabilitowałabym
bym zrehabilitowała
 zrehabilitowałobym
bym zrehabilitowało
 zrehabilitowalibyśmy
byśmy zrehabilitowali
 zrehabilitowałybyśmy
byśmy zrehabilitowały
2 os. zrehabilitowałbyś
byś zrehabilitował
 zrehabilitowałabyś
byś zrehabilitowała
 zrehabilitowałobyś
byś zrehabilitowało
 zrehabilitowalibyście
byście zrehabilitowali
 zrehabilitowałybyście
byście zrehabilitowały
3 os. zrehabilitowałby
by zrehabilitował
 zrehabilitowałaby
by zrehabilitowała
 zrehabilitowałoby
by zrehabilitowało
 zrehabilitowaliby
by zrehabilitowali
 zrehabilitowałyby
by zrehabilitowały

bezosobnik: zrehabilitowano by

bezokolicznik: zrehabilitować

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zrehabilitowawszy

gerundium: zrehabilitowanie

imiesłów przymiotnikowy bierny: zrehabilitowany

odpowiednik aspektowy: rehabilitować

Pochodzenie

Od:  rehabilitować 

1. chorego

Definicja

za pomocą ćwiczeń polepszyć stan zdrowia osoby niepełnosprawnej lub takiej, która doznała okresowej utraty zdrowia, przystosowując ją do normalnego życia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wyrehabilitować

Cytaty

Lekarz dał mu rok [...] - jeżeli nie zrehabilituje chorej nogi, prawdopodobnie będzie miał ją obciętą.

źródło: NKJP: I. Koba: Śladem naszych publikacji: „Smak dorosłości”, Tygodnik Ciechanowski, 2006-07-20

[...] cały system z lat osiemdziesiątych i początku dziewięćdziesiątych, w którym rolnik mógł przyjść z gospodarstwa, zrehabilitować swój kręgosłup i spracowane dłonie, tak naprawdę się zwinął. Dzisiaj ludziom na wsi jest znacznie trudniej znaleźć fachową pomoc.

źródło: NKJP: 7. posiedzenie Senatu RP, stenogram, wersja robocza

Chcąc w pełni zrehabilitować dziecko z uszkodzonym słuchem, trzeba mu się całkowicie poświęcić.

źródło: Internet: profesor.pl

Składnia

bez ograniczeń + zrehabilitować +
KOGO/CO

2. pisarza

Definicja

spowodować uznanie wartości czegoś lub czyichś zasług, wbrew wcześniej wyrażanym negatywnym ocenom tej osoby lub rzeczy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie

Cytaty

Homo sapiens zrehabilitowany. To nie my odpowiadamy za wyginięcie naszych kuzynów neandertalczyków. [...] Byli rdzennymi mieszkańcami Starego Kontynentu od co najmniej 200 tys. lat. My [...] przybyliśmy do Europy z Afryki - miejsca naszych narodzin - dopiero jakieś 40 tys. lat temu. Po około zaledwie 10 tys. lat wspólnej egzystencji nasi kuzyni całkowicie wyginęli.

źródło: NKJP: Marcin Rotkiewicz: Jak wyginęli neandertalczycy, Polityka, 2004

Krajową Szkołę Administracji Publicznej opuścił drugi rocznik absolwentów. Czy ci ludzie odbudują etos państwa, czy zrehabilitują pojęcie służby publicznej?

źródło: NKJP: Pieniądze warte grzechu?, Gazeta Wyborcza, 1994-11-12

– Zwolnić szkoleniowca jest najłatwiej, bo nie stać nas na odsuwanie piłkarzy od meczów – twierdzi prezes Odry, Janusz Wysocki. – Musimy jednak coś zrobić, aby odzyskać zaufanie sympatyków klubu.[...] Zapewne Franciszek Krótki otrzyma jeszcze nieco czasu, by zrehabilitować siebie i swoich podopiecznych.

źródło: NKJP: sem: Wsteczny bieg Odry, Trybuna Śląska, 2004-10-15

Składnia

bez ograniczeń + zrehabilitować +
KOGO/CO

3. skazanego

Definicja

książk. 
unieważnić wydany wcześniej wyrok niesłusznie skazujący kogoś i przywrócić tej osobie odebrane jej prawa

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa sąd

Połączenia

  • oficjalnie zrehabilitować

Cytaty

Niemiecki sąd zrehabilitował go w roku 1961. Uznał, że był niewinny, bo „jako urzędnik miał obowiązek bronić poczty”.

źródło: NKJP: Tomasz Ejtminowicz: Druga obrona Poczty Gdańskiej, Gazeta Wyborcza, 1997-06-20

Szczególnie rażące są liczne wypadki bezzasadnego skazania na kary śmierci, orzeczone na oficerach Wojska Polskiego, Marynarki Wojennej i Lotnictwa (37 - z czego 20 wyroków wykonano), których całkowicie zrehabilitowano pośmiertnie, jako skazanych i straconych niewinnie.

źródło: NKJP: Cezary Łazarewicz: Raport komisji Mazura, Gazeta Wyborcza, 1999-01-22

W 1937 r. Władysław Leder - podobnie jak wielu innych działaczy komunistycznych - został aresztowany i zesłany. W drodze do łagru, za kołem polarnym, zmarł na zapalenie płuc. Został oficjalnie zrehabilitowany w 1956 r.

źródło: NKJP: Stefan Leder, Witold Leder: Czerwona nić: ze wspomnień i prac rodziny Lederów, 2005

Składnia

bez ograniczeń + zrehabilitować +
KOGO
Data ostatniej modyfikacji: 15.10.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN