UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wstawka

Chronologizacja

1854, Nowiny, Tom I, books.google.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wstawka	wstawki
D.	wstawki	wstawek

C.	wstawce	wstawkom
B.	wstawkę	wstawki
N.	wstawką	wstawkami
Ms.	wstawce	wstawkach
W.	wstawko	wstawki

Pochodzenie

Od: przedrostkowego czasownika w-stawić; zob. stawić się

1. w ubraniu

Definicja

fragment wykonany z innego materiału, który ze względu na swe walory estetyczne lub funkcję dodany zostaje do czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie ozdoby i dodatki

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny budowa urządzeń i maszyn

Połączenia

aluminiowe, drewniane, koronkowe wstawki
wstawka z aluminium

Cytaty

	Wszyscy sprzedawcy [...] są ubrani w białe, mocno wykrochmalone fartuchy, a na głowie noszą wysokie, kucharskie czapki, często ozdobione ręcznym haftem lub wstawką z koronki. źródło: NKJP: Handel w Soczi, Poradnik Sprzedawcy Żywności nr 6, 1973
	Gdy Suszko przyszedł kiedyś na spotkanie z nim w czarnych półbutach z niewielką białą wstawką, Tyrmand nie powiedział ani słowa, ale roześmiał się tak ironicznie, że nowe buty natychmiast przestały się Suszce podobać. źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Zły Tyrmand, 1992
	Drewnopodobne wstawki we wnętrzu niektórych aut mogą denerwować, na nas jednak sprawiały bardzo przyjemne wrażenie, może nie luksusowe, ale przytulne. źródło: NKJP: Marcin Hadaj: Doskonały kompakt, Życie Warszawy nr 2/01, 2002
	- W miejscu narażonym na uderzenia [ochraniacze] wzmocnione elastyczną plastikową wstawką [...]. źródło: Internet: allegro.pl

Składnia

	+	wstawka	+	(JAKA)
	+	wstawka	+	(z CZEGO)

2. wierszowana w powieści

Definicja

krótki fragment czyjegoś wystąpienia lub jakiegoś utworu, wstawiony do większej całości w celu oddzielenia jej części i urozmaicenia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka literatura

Relacje znaczeniowe

synonimy:

przerywnik

Połączenia

animowane, elektroniczne; krótkie; poetyckie wstawki; wstawki baletowe, dokumentalne, filmowe, muzyczne

Cytaty

	Film jest dokumentem, aczkolwiek każdy odcinek zawiera wstawkę fabularną. źródło: NKJP: (ASz): Film zakończony, Gazeta Krakowska, 2004-06-16
	[...] przekład wiersza prozą to stały element tłumaczenia w przypadku wierszowanych wstawek pojawiających się w utworach prozatorskich. źródło: NKJP: Anna Bednarczyk: Wybory translatorskie: modyfikacje tekstu literackiego w przekładzie i kontekst asocjacyjny, 1999
	[...] z początkiem XVII w. generał jeszcze raz przypomniał prowincji polskiej o niestosowności przeplatania sztuk łacińskich tradycyjnymi wstawkami polskimi, rozweselającymi publiczność [...]. źródło: NKJP: Jerzy Ziomek: Renesans, 1973
	[...] widz nie jest w stanie zatrzymać się na czymś nie kojarzącym mu się z teledyskiem; kwestie dłuższe i zawiłe nudzą go natychmiast; zdobycie jego uwagi wymaga wstawek rockowych, dowcipów, konkursów [...]. źródło: NKJP: Teresa Bogucka: Żeby wszystko było proste, Gazeta Wyborcza, 1995-08-19
	W grze są przystojny James i jego piękne dziewczyny, wartka akcja, zasób broni i gadżety z laboratorium Q, szybkie samochody. Zobaczymy w niej również kilkanaście przerywników filmowych i usłyszymy znane wstawki muzyczne. źródło: NKJP: Michał Koralewski: James Bond w Polsce, Gazeta Poznańska, 2003-02-18

3. reklamowa

Definicja

fragment wstawiony do programu radiowego lub telewizyjnego, pełniący odmienną od niego funkcję

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Środki masowego przekazu radio

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Środki masowego przekazu telewizja

Cytaty

[...] transmisje za pośrednictwem telewizji przewodowej nie są przerywane wstawkami reklamowymi.

źródło: NKJP: Drobiazgi. Chińska Republika Ludowa, Antena nr 12, 1957

Sztab [...] opracowuje kampanię reklamową. W jej zakres wchodzą kilkusekundowe czy kilkuminutowe wstawki filmowe i filmy, wypowiedzi kandydata i jego zwolenników, czasami niezwykle pomysłowe reklamy telewizyjne, ogłoszenia prasowe, zdjęcia i setki innych form, jakimi może się posługiwać propaganda.

źródło: NKJP: Stanisław Głąbiński: Polityka po amerykańsku, 1996

[...] sielankę przerywają wstawki zawierające myśli seryjnego mordercy, te fragmenty kompletnie odbiegają od całości i tylko potęgują napięcie.

źródło: Internet: polonisty.blox.pl

4. dopisek

Definicja

krótka notatka dopisana do większego tekstu, będąca jego uzupełnieniem lub komentarzem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język pisanie

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	adnotacja, dopis, dopisek
	hiperonimy:	notatka

Połączenia

wstawka w nawiasie

Cytaty

	Sławny fragment Flawiusza Józefa o Jezusie uchodził zazwyczaj za późniejszą wstawkę chrześcijańskiego kopisty, jako że Żyd nie mógł tymi słowy o Jezusie pisać [...]. źródło: NKJP: Leszek Kołakowski, Jan Turnau: Nasza sprawa wieczna z Jezusem, Gazeta Wyborcza, 1996-08-24
	W chwili, kiedy zasiadał do pisania, tekst - jak sam mówił - wylewał się z niego w stanie niemal gotowym. Świadczą o tym jego rękopisy z bardzo małą ilością skreśleń, wstawek. źródło: NKJP: Maria Iwaszkiewicz: Z pamięci, 2006
	Powszechnie uznawana data założenia Gorlic w 1355 r., jest też datą umowną, bo jakąś należało przyjąć. Dowodem nie może być wstawka w „Kronice” M. Kromera w II i III wydaniu, której nie było w pierwszym wydaniu z 1555 r. i w czwartym wydaniu z 1582 r. źródło: NKJP: Powroty do korzeni, Gazeta Krakowska, 2003-04-29
	Prorok, a mógł być nim sam autor pierwszych przepowiedni, opracował na nowo dawne proroctwa w latach 597-547 p.n.e. Potem jakiś redaktor uzupełnił je wstawkami [...]. źródło: NKJP: Witold Tyloch: Dzieje ksiąg Starego Testamentu: szkice z krytyki biblijnej, 1981

Data ostatniej modyfikacji: 08.11.2018