Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *propastь, dial. *perpastь 'przepadnięcie, upadek, zagłada; to, w czym się przepada, znika, w co się zapada'
1. w górach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia ukształtowanie terenu
Połączenia
- bezdenna, głęboka; dwudziestometrowa przepaść
- brzeg, krawędź przepaści
- runąć, spaść w przepaść
Cytaty
|
Tu już naprawdę można mówić o przepaści. Z urwiska okrężne zejście, długie, po drewnianych schodach, nawet z ławkami dla tych, którzy mają nieszczęście iść pod górę. źródło: NKJP: Anna Strońska: Dopóki milczy Ukraina, 1998 |
|
|
Tamtego popołudnia miałem szczęście, była mgła i ta przepaść nie ciągnęła mnie w dół jak magnes, co dzieje się zawsze ze mną, gdy spojrzę z wysokości. źródło: NKJP: Czesław Kuriata: Spowiedź pamięci, Próba światła, 1985 |
|
|
Pod jego nogami otwierała się dwudziestometrowa źródło: NKJP: Wiesław Dymny: Opowiadania zwykłe, 1997 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | przepaść |
przepaści rzadziej przepaście |
|
| D. | przepaści |
przepaści |
|
| C. | przepaści |
przepaściom |
|
| B. | przepaść |
przepaści rzadziej przepaście |
|
| N. | przepaścią |
przepaściami |
|
| Ms. | przepaści |
przepaściach |
|
| W. | przepaści |
przepaści rzadziej przepaście |
2. różnica
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | różnica |
Połączenia
- dzieląca przepaść; przepaść cywilizacyjna; gospodarcza; intelektualna; kulturowa; pokoleniowa; technologiczna
- przepaść między pokoleniami
- przepaść oddziela; rośnie
- pogłębiać; tworzyć; znieść przepaść
Cytaty
|
Jeżeli rozwija się zjawisko narastania przepaści między bogatymi a biedotą, której skala rośnie w bardzo szybkim tempie, to tak pojętej globalizacji Kościół nie może zaakceptować. źródło: NKJP: W.Dziczkiewicz: Kościół globalny, Tygodnik Ciechanowski, 2002-08-26 |
|
|
Autor rzuca uwagę, że rysem znamiennym współczesności jest zniesienie przepaści między pracą naukowca a pracą robotnika. źródło: NKJP: Józef Tischner: Świat ludzkiej nadziei: wybór szkiców filozoficznych 1966-1975, 1992 |
|
|
W czasach karolińskich, w miarę zasypywania kulturowej przepaści między światem sądu a światem pisma, glosy malberskie stawały się poza terenem Austrazji niezrozumiałe i bywały coraz częściej pomijane. źródło: NKJP: Karol Modzelewski: Barbarzyńska Europa, 2004 |
|
|
Co więcej, jeżeli Jan Paweł II nie pogłębiał przepaści i eliminował nienawiść z myślenia o przeciwnikach, a nawet zmuszał, by dostrzec w nich naszych bliźnich, to tym bardziej pogłębiał wrażliwość na los ludzi krzywdzonych i słabych, umacniał etos solidarności. źródło: NKJP: Maciej Zięba: Niezwykły pontyfikat, 1997 |
|
|
Przekonanie, że dzisiejsze dzieci interesują się życiem innych zwierząt, należy do anachronicznych przesądów, które świadczą o pogłębiającej się przepaści pomiędzy pokoleniami. źródło: NKJP: Teodor Krzysztof Toeplitz: Mój wybór: rzeczy mniejsze, 1998 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | przepaść |
przepaści rzadziej przepaście |
|
| D. | przepaści |
przepaści |
|
| C. | przepaści |
przepaściom |
|
| B. | przepaść |
przepaści rzadziej przepaście |
|
| N. | przepaścią |
przepaściami |
|
| Ms. | przepaści |
przepaściach |
|
| W. | przepaści |
przepaści rzadziej przepaście |
3. stopień
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia
Połączenia
- przepaść cierpienia, nienawiści, rozpaczy
Cytaty
|
Ceną za owe dni szczęścia będzie strącenie pięknej Gentille w przepaść cierpienia i poniżenia, gdy ewakuowani biali zostaną zatrzymani przez milicję Hutu i Gentille jako Tutsi zostanie oddzielona od reszty. źródło: NKJP: Marek Oramus: Miłość podczas rzezi, Dziennik Polski, 2005-11-24 |
|
|
Hymny, które dusza śpiewała o radości życia - i przepaść rozpaczy czarnej na myśl, że Cię nie zobaczę - że Ciebie stracić mogę. źródło: NKJP: Stefan Leder, Witold Leder: Czerwona nić: ze wspomnień i prac rodziny Lederów, 2005 |
|
|
Dzieliły je nie kilometry kiepskiej drogi, ale przepaść nienawiści, coraz większe poczucie zagrożenia i osamotnienia, lęk przed wrogiem i lęk przed sojusznikiem, w którego szczerość nikt nie ufa. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Dobre miejsce do umierania, 2005 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | przepaść |
przepaści rzadziej przepaście |
|
| D. | przepaści |
przepaści |
|
| C. | przepaści |
przepaściom |
|
| B. | przepaść |
przepaści rzadziej przepaście |
|
| N. | przepaścią |
przepaściami |
|
| Ms. | przepaści |
przepaściach |
|
| W. | przepaści |
przepaści rzadziej przepaście |