UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

amok

Chronologizacja

1944, NKJP

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	amok	amoki
D.	amoku	amoków
C.	amokowi	amokom
B.	amok	amoki
N.	amokiem	amokami
Ms.	amoku	amokach
W.	amoku	amoki

Inne uwagi

Zwykle lp

Pochodzenie

ang.

z mal. amuk 'niekontrolowany napad morderczego szału'

1. zabójstwo w amoku

Definicja

psych.

gwałtowne zachowanie, którego jakaś osoba nie potrafi kontrolować, połączone z agresją i mogące być objawem różnych chorób psychicznych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

synonimy:

szał

Połączenia

stan amoku
amok ogarnął/ogarnia, opanował kogoś
dostać/dostawać amoku
popaść/popadać, wpaść/wpadać w amok
być, działać w amoku

Cytaty

Biegli sądowi uznali, że kobieta działała w warunkach ograniczonej poczytalności. [...] Maria J. przyznała się do zarzucanego czynu. Nie pamięta szczegółów wydarzeń, bo działała w amoku.

źródło: NKJP: Kazimierz Brzezicki: Lata udręki i... więzienie, Polska Głos Wielkopolski, 2004-12-16

Woo Bum-Kon ([...] był południowokoreańskim policjantem, sprawcą najkrwawszego znanego w historii świata masowego morderstwa popełnionego przez jedną osobę. W stanie amoku zabił 57 osób i popełnił samobójstwo [...]

źródło: NKJP: Internet

Podobne reakcje następują czasem w więzieniu: cztery kroki, w tył zwrot, znów cztery kroki - i tak godzinami, bez końca... Zamiast uspokajać, ładuje to człowieka jeszcze bardziej, a we współtowarzyszach budzi z czasem furię, mogącą zakończyć się atakiem amoku.

źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007

2. nienawiści

Definicja

stan psychiczny wywołany czymś, co silnie oddziałuje na jakąś osobę, charakteryzujący się niekontrolowanymi zachowaniami i przesadnymi reakcjami tej osoby

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

synonimy:

szał

Połączenia

alkoholowy, pijacki; miłosny amok
amok miłości, nienawiści
rodzaj amoku
amok ogarnął/ogarnia, opanował kogoś
dostać/dostawać amoku
ulec/ulegać amokowi
popaść/popadać, wpaść/wpadać w amok
biec; być, działać w amoku

Cytaty

	[...] przemoc to nie tylko bicie i niszczenie mebli w alkoholowym amoku. To także terror psychiczny polegający na częstym poniżaniu partnera, krytykowaniu, grożeniu, [...] źródło: NKJP: Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2004-09-16
	[...] byli narkomani mówili o swoich kolegach, którzy już nie żyją, o kradzieżach, prostytucji, o okrutnych zabójstwach dokonywanych w narkotycznym amoku. źródło: NKJP: Agata Wolna: Wychodzi się tylko cudem, Trybuna Śląska, 2001-04-27
	[...] Schindler był uznawany za Niemca, który nie był objęty amokiem nienawiści do Żydów. źródło: NKJP: Mieczysław Mołdawa: Listy, Gazeta Wyborcza, 1993-03-16
	Ujrzawszy ciała trzech ratowników, zrzucił z twarzy aparat tlenowy i klęknął. Dwaj ocaleli ratownicy mówią, że chcieli mu założyć aparat, ale nie dał. Rzucał się wymachując rękami. Mógł to być rodzaj amoku spowodowanego niedotlenieniem lub szokiem termicznym. źródło: NKJP: Tajemnica niespodziewanej śmierci, Dziennik Polski, 1998-03-02

Składnia

	+	amok	+	(CZEGO)
	+	amok	+	(JAKI)

3. zakupów

Definicja

kwestion.

gorączkowe podniecenie, któremu towarzyszy niepohamowane oddawanie się jakiejś czynności

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

synonimy:

szał

Połączenia

futbolowy, taneczny; zbiorowy amok
amok kupowania, pisania, zakupów
amok ogarnął/ogarnia, opanował kogoś
dostać/dostawać amoku
ulec/ulegać amokowi
wpaść/wpadać w amok

Cytaty

	Kiedy główna wygrana w styczniu 1996 r. urosła do 42 mln funtów, Brytyjczycy wpadli w hazardowy amok: dziewięciu na dziesięciu dorosłych Brytyjczyków - kupiło co najmniej jeden los. źródło: NKJP: Gazeta Wyborcza, 1997-07-07
	W Korei panuje wręcz futbolowy amok i nikt nie dopuszcza do siebie myśli, że Polanda, jak nas tu nazywają, może przeszkodzić w odniesieniu zwycięstwa ich ekipie. źródło: NKJP: Janusz Kozioł: Początek mistrzostw koniec sporów, Gazeta Krakowska, 2002-05-31
	Wiele osób boleje, że ma za mało pieniędzy na prezenty, inni w zakupowym amoku przekraczają - dzięki kredytom - swoje możliwości, co negatywnie odbija się na poświątecznym budżecie i niejednokrotnie powoduje popadnięcie w finansowe tarapaty [...] źródło: NKJP: Joanna Mroczkowska: Wesołe amerykańskie święta, Tygodnik Powszechny, 1994
	Kiedy się nie jest w amoku pisania, a ten amok, niestety, nie może trwać wiecznie, świat staje się beznadziejnie nudny. źródło: NKJP: Katarzyna Janowska: Lubię nieoczywiste, Polityka, 2008-02-09
	Gdy zbliżają się święta, panie domu, matki i żony ogarnia amok zakupów mięsa i wędlin. źródło: NKJP: Maria Grodecka: Wegetariańskie okruchy, 2007

Składnia

	+	amok	+	(CZEGO)
	+	amok	+	(JAKI)

Informacja normatywna

W tym znaczeniu uznawane za błędne.

Data ostatniej modyfikacji: 03.12.2015