UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

służbowy

Chronologizacja

1915, SJPWar

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. służbowy
służbowy
służbowy
służbowe
służbowa
D. służbowego
służbowego
służbowego
służbowego
służbowej
C. służbowemu
służbowemu
służbowemu
służbowemu
służbowej
B. służbowego
służbowego
służbowy
służbowe
służbową
N. służbowym
służbowym
służbowym
służbowym
służbową
Ms. służbowym
służbowym
służbowym
służbowym
służbowej
W. służbowy
służbowy
służbowy
służbowe
służbowa
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. służbowi
służbowi
służbowe
służbowe
D. służbowych
służbowych
służbowych
służbowych
C. służbowym
służbowym
służbowym
służbowym
B. służbowych
służbowych
służbowych
służbowe
N. służbowymi
służbowymi
służbowymi
służbowymi
Ms. służbowych
służbowych
służbowych
służbowych
W. służbowi
służbowi
służbowe
służbowe

Pochodzenie

Zob. służba

1. wyjazd

Definicja

związany z wykonywaniem obowiązków zawodowych

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

Relacje znaczeniowe

antonimy:  prywatny

Połączenia

  • cel, dokument, kontakt, nadzór, notatnik, obowiązek, paszport, przydział, raport, stopień, stosunek; mundur, mundurek, strój, uniform; wyjazd służbowy; czapka, czynność, delegacja, dyscyplina, hierarchia, kolacja, konsekwencja, korespondencja, legitymacja, narada, notatka, odpowiedzialność, oznaka, podległość, podróż, relacja, sankcja, tajemnica służbowa; nadużycie, polecenie, spotkanie, stanowisko, ubranie, zadanie służbowe
  • służbowy i biznesowy, służbowy i osobisty, służbowy i prywatny, służbowy i towarzyski

Cytaty

W Jabłonnie, gdzie mieszkam, ochroniarze byli zszokowani, gdy zobaczyli mnie w stroju służbowym, kiedy przyjechałam na kontrolę budynku mieszkalnego.

źródło: NKJP: Rozmawiała Halina Czarnecka: W imię czego, kochana?, Mazowieckie To i Owo, 2009-05-07

To odszkodowanie za to, że urzędniczka była molestowana seksualnie przez byłego wicestarostę podczas wyjazdu służbowego do Niemiec w 2003 roku.

źródło: NKJP: Violetta Gradek: 30 tys. zł za molestowanie, Dziennik Zachodni, 2008-07-12

Mediolan jak Mediolan, obleciałam sklepy z ciuchami, zjadłam służbowy lunch, rozdałam parę wizytówek i przyleciałam dziś rano.

źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Pudełko ze szpilkami, 2002

To jest mój czas prywatny, niedziela, dzień świąteczny, o sprawach służbowych będziemy rozmawiać jutro, w dzień powszedni!

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Głowa Minotaura, 2009

Trzymany na dystans przez Wandę, zaczął baczniej przyglądać się dziewczynie z łączności i nachodził ją w przedziale radiotelegraficznym częściej, niż wynikało to z ich służbowych relacji.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006

2. lokal

Definicja

oddany nieodpłatnie do dyspozycji komuś, kto wykonuje obowiązki zawodowe

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

Relacje znaczeniowe

antonimy:  prywatny

Połączenia

  • komputer, laptop, lokal, motocykl, pistolet, pojazd, pokoik, rewolwer, ryczałt, samochód, telefon, wóz służbowy; broń, komórka, limuzyna, pałka, willa służbowa; auto, mieszkanie, pomieszczenie służbowe

Cytaty

Kiedyś robiłem aparatem służbowym zdjęcia do stron internetowych, potem zdjęcia produktów do sklepu internetowego.

źródło: NKJP: Halina Czarnecka: Polowanie na zdjęcie, Mazowieckie To i Owo, 2010-05-06

Gdy blokady nie pomogły, policjanci wyjęli broń służbową i oddali kilka strzałów w kierunku kół peugeota, którym uciekał przestępca.

źródło: NKJP: Łukasz Klimaniec: Pościg i strzały na ulicach miasta, Dziennik Zachodni, 2010-01-15

Dopiero gdy musiała się wynosić ze służbowego mieszkania, Izaura uświadomiła sobie, że niczego się nie dorobiła.

źródło: NKJP: Zbigniew Górniak: Siostra i byk, 2009

Szkot otworzył swego służbowego laptopa, zdobnego w herb Korony, i uruchomił plik audio.

źródło: NKJP: Tomasz Piątek: Błogosławiony wiek, 2006

Należało tylko zdobyć konia pod siodło, służbowe wałachy zupełnie się do tego nie nadawały.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy: zdrada, 1991

3. ton

Definicja

pozbawiony poufałości i bezpośredniości

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:  oficjalny, oschły, urzędowy

Cytaty

Owszem, gdy stanął wreszcie na nogi, podziękował jej służbowym tonem i to w obecności Sidorina.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006

Poznał nieśmiały i proszący głos Babki, służbowy baryton pana Maciejki i czyjś dyszkant na poły płaczliwy, na poły gniewny.

źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1959

Jak senior wchodzi, momentalnie przechodzę na ton służbowy, sprawiając nienaganne wrażenie: oczywiście, to da się załatwić, i mrugam okiem – mamy go na widelcu.

źródło: NKJP: Sławomir Shuty: Zwał, 20004

4. oficer

Definicja

wojsk. 
pełniący właśnie służbę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna osoby związane z wojskiem i wojną

Połączenia

  • adiutant, oficer służbowy

Cytaty

Poczęstował oficera służbowego papierosem i zszedł na dół, do pustego kasyna.

źródło: NKJP: Andrzej Zbych: Stawka większa niż życie, 1967

Natychmiast powiadomił o napadzie oficera służbowego i kilku członków załogi.

źródło: NKJP: Henryk Mąka: Piraci znów atakują, 1995

Kapral Ogrodnik jest podoficerem służbowym, a kanonier Antczak - zastępcą.

źródło: NKJP: Zygmunt Haupt: Baskijski diabel: opowiadania i reportaże, 2007

Frazeologizmy

pies służbowy
Data ostatniej modyfikacji: 22.05.2015
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj