Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | nieborak |
nieboracy |
ndepr |
nieboraki |
depr | ||
D. | nieboraka |
nieboraków |
|
C. | nieborakowi |
nieborakom |
|
B. | nieboraka |
nieboraków |
|
N. | nieborakiem |
nieborakami |
|
Ms. | nieboraku |
nieborakach |
|
W. | nieboraku |
nieboracy |
ndepr |
nieboraki |
depr |
Pochodzenie
Rzeczownik odczasownikowy od zaprzeczonego psł. *borti (sę), *boriti (sę) 'zmagać się, mocować się, walczyć'; postać z przeczeniem miała więc prawdopodobnie znaczenie 'ktoś bezsilny, słabeusz', skąd potem 'ktoś godny pożałowania, litości'; związek z bliskoznacznym niebożę mało prawdopodobny (Bor)
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt
Relacje znaczeniowe
synonimy: | biedak |
Cytaty
Radiowozy stoją godzinami, a w nich dżentelmeni czatujący na nieboraka, który zapomniał zapiąć pasów. źródło: NKJP: Listy, Gazeta Wyborcza, 1994-05-05 |
|
Nie obyło się i bez zabawnych sytuacji: po mszy zgubił się jeden z łódzkich pielgrzymów i autokar odjechał bez niego. - Znaleźliśmy nieboraka i zabraliśmy ze sobą [...]. źródło: NKJP: Magdalena Grochowalska: Cztery dni miłosierdzia, Express Ilustrowany, 2002-08-23 |
|
Kiedy w listopadzie 1997 r. w pobliskim Marwałdzie Lasy Państwowe oddały Markowi Kotańskiemu stary ośrodek szkoleniowy, aby osadził tam kolejną placówkę Markotu dla bezdomnych, ludność miała nadzieję, że problem sam się rozwiąże. Przyjdzie zima, nieboraki zmarzną i uciekną. źródło: NKJP: Piotr Pytlakowski: Odbudowani, Polityka nr 2463, 2004-07-31 |
|
Gospodarz znalazca przez pierwsze dwa dni był przekonany, że na wrzosowiskach przybłąkał się do niego dziwny prosiak. Trzymał nieboraka w oborze razem z lochą i jej młodymi, dopóki ten nie zaszczekał. źródło: NKJP: Waldemar Borzestowski: Bulterier Samson i ja, 2008 |