UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

bęcwał

Chronologizacja

1 połowa XX w., Bańk

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1, m2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. bęcwał
bęcwałowie
bęcwały
ndepr
bęcwały
depr
D. bęcwała
bęcwałów
C. bęcwałowi
bęcwałom
B. bęcwała
bęcwałów
bęcwały
N. bęcwałem
bęcwałami
Ms. bęcwale
bęcwałach
W. bęcwale
bęcwałowie
bęcwały
ndepr
bęcwały
depr

Pochodzenie

Pochodzenie niejasne. Nie przekonują rozwiązania proponowane przez autorów słowników etymologicznych (powiązanie z wyrazem bucefał 'narowisty koń' - Brückner, zapożyczenie (pierwotnie na określenie zakutego w dyby) z niem. dial. *Bandspfahl 'dyby' - Bańkowski).

Definicja

pot.  pejorat. 
mężczyzna uważany za postępującego bezmyślnie

Noty o użyciu

Wyraz coraz rzadziej używany w języku potocznym w XXI wieku.

Wymowa

[bencfał]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka określenia człowieka ze względu na jego działalność intelektualną

Cytaty

Był on bowiem piramidalnym bęcwałem, który tak długo służył u Matejki za kapciowego, aż dochrapał się rangi oficjalnego komentatora jego dzieł, a nawet stanowiska Sekretarza Szkoły Sztuk Pięknych.

źródło: NKJP:Jaroslaw Krawczyk: Jak Matejko na mydle, Gazeta Wyborcza, 1998-07-10

Stare bęcwały wciskają zakłamane brednie! I po co ci to? Nie umiesz sama myśleć?

źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Dziewczyny z Portofino, 2005

Kolejna grupa bęcwałów z zadowolonymi minami przycinała sobie, przypalała, wypuszczała przed siebie kłęby dymu.

źródło: NKJP: Piotr Siemion: Finimondo: komedia romantyczna, 2004

Tych kilkanaście lat przed wojną musiało w sposób decydujący ukształtować jego osobowość i była to szkoła szczególna. Składała się, jak sądzę, z seansów kinowych w kinie „Palladium”, „Atlantic” czy „Apollo” (nazwy, które nie tak dawno jakiś bęcwał w felietonie telewizyjnym napiętnował jako wyraz „kosmopolityzmu”, nie zdając sobie sprawy, że są to jedne z nielicznych dziś pozostałości dawnej Warszawy)[...]

źródło: NKJP: Teodor Krzysztof Toeplitz: Mój wybór : rzeczy mniejsze, 1998

Data ostatniej modyfikacji: 07.04.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj