UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wskaźnik

Chronologizacja

SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Od: przedrostkowego czasownika wskazać ; zob. kazać

1. do mapy

Definicja

przedmiot służący do pokazywania pewnych elementów na rysunku lub ekranie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca materiały i narzędzia pracy

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny rodzaje urządzeń i maszyn

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

przyrząd

Połączenia

wskaźnik laserowy
wskaźnik myszy

Cytaty

	Policjant zbliżył się do ciał i zrobił użytek ze swej laski, która posłużyła mu za wskaźnik. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Widma w mieście Breslau, 2005
	Uczyła nas także manier i dobrego zachowania. Nieodłącznym jej elementem była linijka - wskaźnik... czasami musiała go użyć w innym celu. źródło: NKJP: Eugenia Czyż: Kącik wspomnień, Nakielski Czas, 2004-09-01
	Kapitan wycelował w podporucznika laserowy wskaźnik, jakiego używał czasem podczas odpraw; na czole Gromyka wyświetliła się czerwona kropka. źródło: NKJP: Zbigniew Górniak: Siostra i byk, 2009
	Wskaźnik myszy zmieni się na pędzelek, którym zaznacz tekst przeznaczony do formatowania - po puszczeniu przycisku myszy Word automatycznie zajmie się resztą. źródło: NKJP: Marek Bartosiewicz: Oswajanie Office'a, Enter, 2000

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wskaźnik	wskaźniki
D.	wskaźnika	wskaźników
C.	wskaźnikowi	wskaźnikom
B.	wskaźnik	wskaźniki
N.	wskaźnikiem	wskaźnikami
Ms.	wskaźniku	wskaźnikach
W.	wskaźniku	wskaźniki

Składnia

	+	wskaźnik	+	JAKI
	+	wskaźnik	+	CZEGO

2. matematyczny

Definicja

liczba wyrażająca wzajemny stosunek kilku wartości

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:

współczynnik

Połączenia

giełdowy, gospodarczy, rynkowy, sektorowy; procentowy, statystyczny; czuły, dobry, dopuszczalny, korzystny, przeciętny; istotny, miarodajny, orientacyjny, ważny, wymierny; maksymalny, niski, średni, wysoki; główny, ogólny, orientacyjny, podstawowy, prognozowany; miesięczny, roczny; europejski, oficjalny wskaźnik; wskaźnik demograficzny, dochodowy, ekonomiczny, finansowy, inwestycyjny, makroekonomiczny, zdrowotny; ilościowy, liczbowy, przeliczeniowy, techniczny
wskaźnik Dow Jones
wskaźnik aktywów, kapitału; giełdy, gospodarki, PKB; deficytu, dewaluacji, dochodów, inflacji, koniunktury, waloryzacji, wynagrodzeń; bezrobocia, biedy, dobrobytu, inwestycji, sprzedaży, zatrudnienia; bezpieczeństwa, dzietności, lesistości, oglądalności, popularności, przestępczości, śmiertelności, urodzeń, wykształcenia, zachorowań, zgonów; efektywności, wydajności; nastrojów, rentowności; wzrostu (cen, gospodarki, płac…), zadłużenia; inteligencji, masy, smukłości, wagi, zdrowia; nasycenia, obciążenia, przyrostu
poziom, wartość, wysokość; spadek, wzrost wskaźnika; zakres; analiza; pogorszenie, prognoza, wahania, zakres wskaźników
waloryzacja wskaźnikiem
wskaźnik charakteryzuje, ilustruje, informuje, mierzy, określa, przedstawia, świadczy, wskazuje; obniżył się, przekroczył, rośnie, sięgnął/sięga, spadł/spada, stracił, utrzymuje się, waha się, wynosi, wzrósł/wzrasta, zmalał, zmniejszył się, zmienił się
używać wskaźnika; przyjrzeć się wskaźnikom
obniżyć/obniżać, osiągnąć, podnosić, poprawić/poprawiać, przekroczyć/przekraczać, przewyższyć, zmienić; osiągnąć, przekroczyć/przekraczać, przewyższyć; stosować, ustalić/ustalać, wyznaczać, zastosować, zmienić; obliczyć/obliczać, porównać/porównywać, wyliczyć, wyznaczać, wskaźnik
operować wskaźnikiem
wynikać ze wskaźnika
przyjrzeć się wskaźnikom

Cytaty

	W roku 2001 na terenie powiatu legionowskiego wszczęto łącznie 3076 postępowań przygotowawczych [...] uzyskując wskaźnik wykrywalności 53,7%. źródło: NKJP: A.Karski: XI sesja zwyczajna rady powiatu w Legionowie: Pakt dla młodzieży, Tygodnik Ciechanowski, 2002-03-16
	Jest to także obraz mocno naciągany, bo wskaźnik dzietności, istotnie wyższy niż w Europie, Stany zawdzięczają w dużej mierze najnowszej masowej fali imigracji [...]. źródło: NKJP: Agnieszka Graff: Rykoszetem. Rzecz o płci, seksualności i narodzie, 2008
	Jednym z warunków udzielenia dotacji był wskaźnik dochodów podatkowych na 1 mieszkańca. źródło: NKJP: (lz):Plac mimo to będzie, Tygodnik Tucholski, 2007
	Gocha ma dodatni bilans energetyczny, a jej wskaźnik masy ciała BMI przekracza 25. źródło: NKJP: Sławomir Shuty: Zwał, 2004
	Oprócz często spotykanych wartości opisujących odporność [...] w bazie Euca-blight możemy znaleźć wskaźnik tempa postępu choroby (AIR - Apparent Infection Rate)[...]. źródło: NKJP: Jarosław Plich: Eucablight - źródło nowych informacji o odporności na zarazę ziemniaka, Ziemniak Polski, 2007

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wskaźnik	wskaźniki
D.	wskaźnika	wskaźników
C.	wskaźnikowi	wskaźnikom
B.	wskaźnik	wskaźniki
N.	wskaźnikiem	wskaźnikami
Ms.	wskaźniku	wskaźnikach
W.	wskaźniku	wskaźniki

Składnia

	+	wskaźnik	+	JAKI
	+	wskaźnik	+	CZEGO

3. oznaka

Definicja

książk.

to, co świadczy o czymś

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	barometr
	hiperonimy:	oznaka

Połączenia

czuły, dobry, istotny, miarodajny, obiektywny, typowy, ważny, wymierny wskaźnik; wskaźnik cywilizacyjny
wskaźnik dystansu, jakości, nastrojów, poparcia, postaw, skuteczności, sukcesu, zmian
funkcja, korelacja, wartość wskaźnika; analiza, zakres wskaźników
różnice we wskaźnikach
wskaźnik rośnie, wskazuje coś
podnosić, wyznaczać, wskaźnik

Cytaty

	Najlepszy wskaźnik to łamiący się głos przewodniczącego. źródło: NKJP: Łukasz Zep: Jerzy Bogusławski został sekretarzem Lubiewa, Tygodnik Tucholski, 2008
	Istotnym wskaźnikiem postaw odbiorców było dla badacza samo pragnienie posiadania tego obrazu, nie zaś rzeczywiste możliwości realizacji takiego zamiaru. źródło: NKJP: Anna Matuchniak-Krasuska: Publiczność wobec metafory plastycznej: o recepcji groteski Jerzego Dudy – Gracza, 1999
	Bo wszystkie wskaźniki nie pozwalają wątpić, że szerzą się wśród nas postawy autorytarne. źródło: NKJP: Martyna Bunda: Dialog gulgoczących indorów, Polityka, 2006-11-04
	Będzie to ważny wskaźnik w jakim stanie jest nasza demokracja i jak działa proporcjonalna ordynacja wyborcza podarowana nam już chyba na wieki wieków amen. źródło: NKJP: W.Hagedorny: Szast – prast: Nelly czyli amerykańskie kaczuszki, Tygodnik Ciechanowski, 2007-10-16
	Formalnie są jednak wyrażone takimi samymi środkami językowymi jak typowe wskaźniki nawiązania, a ich pojawieniem się w tekście, przy jednoczesnym braku identyfikacji wyrażeń wcześniejszych, sugeruje, że należy się spodziewać uzupełnienia w dalszym kontekście. źródło: NKJP: Ewa Szkudlarek: Wskaźniki nawiązania we współczesnych tekstach polskich (na materiale współczesnej nowelistyki polskiej), 2002

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wskaźnik	wskaźniki
D.	wskaźnika	wskaźników
C.	wskaźnikowi	wskaźnikom
B.	wskaźnik	wskaźniki
N.	wskaźnikiem	wskaźnikami
Ms.	wskaźniku	wskaźnikach
W.	wskaźniku	wskaźniki

Składnia

wskaźnik

CZEGO

4. paliwa

Definicja

przyrząd pomiarowy informujący o stanie ilościowym czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny rodzaje urządzeń i maszyn

Połączenia

wskaźnik cyfrowy
wskaźnik ciśnienia, mocy, odległości, paliwa, postępu, poziomu, temperatury, zużycia (oleju, paliwa, wody…)
ekran wskaźnika; zestaw wskaźników
wskaźnik informuje

Cytaty

	Należy także okresowo wymieniać zbiornik kurzu, nie czekając aż wskaźnik sygnalizujący konieczność wymiany zadziała, bo wówczas zużycie energii rośnie o ok.50%. źródło: NKJP: R.Nadaj: Można płacić niższe rachunki!, Tygodnik Ciechanowski, 2007-12-01
	Ale szybkość kosztuje i Darrell z niepokojem obserwował zespolony wskaźnik paliwa. źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Czerwony byk, 2007
	Nocne radiowe głosy skakały w ciemność pokoju, w miarę jak wskaźnik przesuwał się po skali. źródło: NKJP: Piotr Siemion: Niskie łąki, 2000
	Muszą zabezpieczać pojazdy w każdym przypadku, jeśli pijany kierowca spowodował wypadek, w którym jest ofiara śmiertelna lub ciężko ranny a także wówczas, jeśli wskaźnik alkomatu wskazał ponad jeden promil alkoholu we krwi. źródło: NKJP: (waw): Koniec żartów, Nowiny Raciborskie, 2006-08-15

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wskaźnik	wskaźniki
D.	wskaźnika	wskaźników
C.	wskaźnikowi	wskaźnikom
B.	wskaźnik	wskaźniki
N.	wskaźnikiem	wskaźnikami
Ms.	wskaźniku	wskaźnikach
W.	wskaźniku	wskaźniki

Składnia

wskaźnik

CZEGO

5. chemiczny

Definicja

organiczny związek chemiczny, pozwalający na określenie właściwości danej substancji lub wskazujący koniec określonej reakcji chemicznej

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:

znacznik

Połączenia

czuły, niski wskaźnik; wskaźnik biogeniczny, tlenowy
wskaźnik intensywności jakichś procesów
zmiana wskaźnika

Cytaty

	Jeżeli roztwór wodorotlenku sodowego zawiera węglany, należy stosować wskaźniki zmieniające barwę w kwaśnym zakresie pH. źródło: NKJP: Mirosława Deka, Maria Turowska: Laboratorium analizy ilościowej, 2004
	Do określania p. H używa się wskaźników kwasowości, czyli substancji, których kolor zależy od p. H roztworu. źródło: NKJP: Internet;
	Biomarkery ekspozycji ( wskaźniki, które określają ilościowo wchłonięty czynnik toksyczny, jego metabolity, względnie produkty jego interakcji z substancjami. źródło: NKJP: Teresa Bętkowska: W zatrutym kręgu, Przekrój, 1995
	W pobranych próbkach wody oznaczono związki azotu, fosforu i tak zwane wskaźniki tlenowe, które informują o zanieczyszczeniach typowo organicznych [...]. źródło: NKJP: (PB): Nie ustalono przyczyny śnięcia ryb, Dziennik Polski, 2001-07-19
	Stosunek stężeń dehydroaskorbinianu i askorbinianu jest czułym wskaźnikiem intensywności procesów indukowanych przez RFT w osoczu krwi. źródło: NKJP: Grzegorz Bartosz: Druga twarz tlenu, 1995

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wskaźnik	wskaźniki
D.	wskaźnika	wskaźników
C.	wskaźnikowi	wskaźnikom
B.	wskaźnik	wskaźniki
N.	wskaźnikiem	wskaźnikami
Ms.	wskaźniku	wskaźnikach
W.	wskaźniku	wskaźniki

Składnia

wskaźnik

JAKI

6. właściwość chemiczna

Definicja

określona właściwość chemiczna lub fizyczna substancji albo materiału

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii

Połączenia

czuły, miarodajny, średni, typowy, ważny wskaźnik; wskaźnik wodno-cementowy
wskaźnik emisji, jakości, lepkości, porowatości, przenikalności cieplnej, przepuszczalności zimna, wilgotności, zagęszczenia, zanieczyszczenia
oznaczenie, wzrost wskaźnika; pomiary, zakres wskaźników
wskaźnik waha się

Cytaty

	Preparaty z kwasami owocowymi są skuteczne, jeśli mają niski wskaźnik pH i duże stężenie kwasu. źródło: NKJP: Danuta Bybrowska: Wiosenne porządki oczyszczające kwasy, Dodatek do Gazety Wyborczej, 1999-04-17
	Wapnowanie poprawi wskaźnik kwasowości gleb, zapobiegnie przedostawaniu się metali ciężkich i innych zanieczyszczeń. źródło: NKJP: (w): Fundusz pomógł, Nowiny Raciborskie, 2002-08-14
	Keramzytowa ściana charakteryzuje się bardzo niskim wskaźnikiem przenikalności cieplnej. źródło: NKJP: Janusz Michalczak: Postawili na jakość, Dziennik Polski, 2001-10-24
	W środowisku zanieczyszczonym natomiast zdecydowanie przeważają jony ciężkie (wskaźnik – od 3 do 7), a wskaźnik q waha się w granicach od 2 do 10 i więcej. źródło: NKJP: Alicja Krzymowska-Kostrowicka: Geoekologia turystyki i wypoczynku, 1997
	Less charakteryzuje średni wskaźnik infiltracji efektywnej, średnio od 0,2 - 0,12. źródło: NKJP: Paweł Górski, Mariusz Kolber, Jan Lach Józef Zychowski: Właściwości fizyczno - chemiczne wód podziemnych nekropolii Polski południowo-wschodniej, 2000-11-01

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wskaźnik	wskaźniki
D.	wskaźnika	wskaźników
C.	wskaźnikowi	wskaźnikom
B.	wskaźnik	wskaźniki
N.	wskaźnikiem	wskaźnikami
Ms.	wskaźniku	wskaźnikach
W.	wskaźniku	wskaźniki

Składnia

wskaźnik

CZEGO

Data ostatniej modyfikacji: 27.03.2018