UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

obłąkany

Chronologizacja

1579, SPXVI

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. obłąkany
obłąkany
obłąkany
obłąkane
obłąkana
D. obłąkanego
obłąkanego
obłąkanego
obłąkanego
obłąkanej
C. obłąkanemu
obłąkanemu
obłąkanemu
obłąkanemu
obłąkanej
B. obłąkanego
obłąkanego
obłąkany
obłąkane
obłąkaną
N. obłąkanym
obłąkanym
obłąkanym
obłąkanym
obłąkaną
Ms. obłąkanym
obłąkanym
obłąkanym
obłąkanym
obłąkanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. obłąkani
obłąkani
obłąkane
obłąkane
D. obłąkanych
obłąkanych
obłąkanych
obłąkanych
C. obłąkanym
obłąkanym
obłąkanym
obłąkanym
B. obłąkanych
obłąkanych
obłąkanych
obłąkane
N. obłąkanymi
obłąkanymi
obłąkanymi
obłąkanymi
Ms. obłąkanych
obłąkanych
obłąkanych
obłąkanych

Pochodzenie

Zob. błąkać się

Imiesłów bierny od przedrostkowego czasownika obłąkać

1.a człowiek

Definicja

książk. 
dotknięty chorobą psychiczną

Noty o użyciu

Imb używany również samodzielnie w funkcji rzeczownika, np. dom dla obłąkanych.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie rodzaje chorób

Relacje znaczeniowe

synonimy:  nienormalny, szalony I

Połączenia

  • obłąkany chłopak, człowiek, fanatyk, król, staruszek
  • dom, ośrodek, szpital zakład dla obłąkanych
  • wpół obłąkany

Cytaty

W wieku XIV powstał okazały, surowy zamek warowny w Kastelholm. Tutaj więziono Eryka XIV, obłąkanego króla Szwecji.

źródło: NKJP: Andrzej Osęka: Aland, wolny archipelag, Gazeta Wyborcza, 1997-08-29

No nie, ten chłopak chyba jest obłąkany. Co on tu robi o tej porze?

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Naznaczeni błękitem Kamień na szczycie Kroniki Drugiego Kręgu Księga I cz 2, 2005

[...] coraz bardziej przypominał mi jakiegoś obłąkanego wizjonera.

źródło: NKJP: Anna Bolecka: Uwiedzeni, 2009

W końcu, z kartami chorób w rękach, podzielili pacjentów na trzy grupy. Obłąkani nie wiedzieli nawet, że dokonano tego według narodowości – rozdzielono Inguszów, Osetyjczyków, Rosjan i innych Słowian.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Dobre miejsce do umierania, 2005

Gdy w 1861 r. wiedeński lekarz [...] napisał pracę o gorączce połogowej, w której namawiał lekarzy do mycia i dezynfekowania rąk przed wejściem na salę porodową, wywołał wielkie oburzenie. Musiał opuścić Wiedeń, zmarł w szpitalu dla obłąkanych.

źródło: NKJP: Joanna Podgórska: Betonowe położnictwo, Polityka, 2005-10-29

1.b pomysł

Definicja

książk. 
w opinii mówiącego znacznie odbiegający od normy i mogący być przejawem choroby psychicznej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  obłąkańczy, obłędny, szalony II

Połączenia

  • obłąkany kult, pomysł, sen, taniec

Cytaty

Żyjemy w epoce obłąkanego kultu inności i indywidualności jakiejkolwiek, czyli byle jakiej.

źródło: NKJP: Jacek Żakowski: Zatwardziałe sumienie Sławomira Mrożka, Gazeta Wyborcza, 1996-07-06

[...] przeniknął go dreszcz na wspomnienie obłąkanego zuchwalstwa, jakie popełnił.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966

[...] zatoczył się jakby w dalszym ciągu obłąkanego tańca i legł bez ruchu.

źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Wyspa Robinsona, 1954

Z filmu wyłania się obraz Ameryki jako obłąkanego supermocarstwa, świadomie budującego od zarania cywilizację strachu.

źródło: NKJP: Daniel Passent: Imperium Dobra, Polityka, 2003-04-19

[...] w końcu całkowicie doszli do równowagi po obłąkanym maju, straszliwym czerwcu, kiedy musieli brać udział w pogrzebie przyjaciółki, i nieszczególnie wesołych wakacjach, kiedy oboje miewali złe sny.

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Róża Selerbergu, 2006

Data ostatniej modyfikacji: 30.01.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj