UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wkręcać

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wkręcam
wkręcamy
2 os. wkręcasz
wkręcacie
3 os. wkręca
wkręcają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wkręcałem
+(e)m wkręcał
wkręcałam
+(e)m wkręcała
wkręcałom
+(e)m wkręcało
wkręcaliśmy
+(e)śmy wkręcali
wkręcałyśmy
+(e)śmy wkręcały
2 os. wkręcałeś
+(e)ś wkręcał
wkręcałaś
+(e)ś wkręcała
wkręcałoś
+(e)ś wkręcało
wkręcaliście
+(e)ście wkręcali
wkręcałyście
+(e)ście wkręcały
3 os. wkręcał
wkręcała
wkręcało
wkręcali
wkręcały

bezosobnik: wkręcano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wkręcał
będę wkręcać
będę wkręcała
będę wkręcać
będę wkręcało
będę wkręcać
będziemy wkręcali
będziemy wkręcać
będziemy wkręcały
będziemy wkręcać
2 os. będziesz wkręcał
będziesz wkręcać
będziesz wkręcała
będziesz wkręcać
będziesz wkręcało
będziesz wkręcać
będziecie wkręcali
będziecie wkręcać
będziecie wkręcały
będziecie wkręcać
3 os. będzie wkręcał
będzie wkręcać
będzie wkręcała
będzie wkręcać
będzie wkręcało
będzie wkręcać
będą wkręcali
będą wkręcać
będą wkręcały
będą wkręcać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wkręcajmy
2 os. wkręcaj
wkręcajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wkręcałbym
bym wkręcał
wkręcałabym
bym wkręcała
wkręcałobym
bym wkręcało
wkręcalibyśmy
byśmy wkręcali
wkręcałybyśmy
byśmy wkręcały
2 os. wkręcałbyś
byś wkręcał
wkręcałabyś
byś wkręcała
wkręcałobyś
byś wkręcało
wkręcalibyście
byście wkręcali
wkręcałybyście
byście wkręcały
3 os. wkręcałby
by wkręcał
wkręcałaby
by wkręcała
wkręcałoby
by wkręcało
wkręcaliby
by wkręcali
wkręcałyby
by wkręcały

bezosobnik: wkręcano by

bezokolicznik: wkręcać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wkręcając

gerundium: wkręcanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wkręcanie
wkręcania
D. wkręcania
wkręcań
C. wkręcaniu
wkręcaniom
B. wkręcanie
wkręcania
N. wkręcaniem
wkręcaniami
Ms. wkręcaniu
wkręcaniach
W. wkręcanie
wkręcania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wkręcający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wkręcający
wkręcający
wkręcający
wkręcające
wkręcająca
D. wkręcającego
wkręcającego
wkręcającego
wkręcającego
wkręcającej
C. wkręcającemu
wkręcającemu
wkręcającemu
wkręcającemu
wkręcającej
B. wkręcającego
wkręcającego
wkręcający
wkręcające
wkręcającą
N. wkręcającym
wkręcającym
wkręcającym
wkręcającym
wkręcającą
Ms. wkręcającym
wkręcającym
wkręcającym
wkręcającym
wkręcającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wkręcający
wkręcający
wkręcające
wkręcające
D. wkręcających
wkręcających
wkręcających
wkręcających
C. wkręcającym
wkręcającym
wkręcającym
wkręcającym
B. wkręcających
wkręcających
wkręcających
wkręcające
N. wkręcającymi
wkręcającymi
wkręcającymi
wkręcającymi
Ms. wkręcających
wkręcających
wkręcających
wkręcających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wkręcany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wkręcany
wkręcany
wkręcany
wkręcane
wkręcana
D. wkręcanego
wkręcanego
wkręcanego
wkręcanego
wkręcanej
C. wkręcanemu
wkręcanemu
wkręcanemu
wkręcanemu
wkręcanej
B. wkręcanego
wkręcanego
wkręcany
wkręcane
wkręcaną
N. wkręcanym
wkręcanym
wkręcanym
wkręcanym
wkręcaną
Ms. wkręcanym
wkręcanym
wkręcanym
wkręcanym
wkręcanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wkręcani
wkręcani
wkręcane
wkręcane
D. wkręcanych
wkręcanych
wkręcanych
wkręcanych
C. wkręcanym
wkręcanym
wkręcanym
wkręcanym
B. wkręcanych
wkręcanych
wkręcanych
wkręcane
N. wkręcanymi
wkręcanymi
wkręcanymi
wkręcanymi
Ms. wkręcanych
wkręcanych
wkręcanych
wkręcanych

odpowiednik aspektowy: wkręcić

Pochodzenie

Zob. kręcić

1. żarówkę

Definicja

kręcąc, umieszczać w głębi czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową

Relacje znaczeniowe

antonimy:  wykręcać

Połączenia

  • wkręcać śrubę, żarówkę
  • wkręcać w beton, w drewno
  • wkręcać i wykręcać

Cytaty

[...] wyjmuje z torby zupełnie taką samą żarówkę i wkręca ją na miejsce poprzedniej.

źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998

Wycior jest to pręt drewniany lub metalowy na końcu gwintowany, co pozwala wkręcać do niego końcówkę do pakuł lub szczotkę.

źródło: NKJP: Stanisław Godlewski: Vademecum myśliwego, 1955

Irek czuł, że wplątuje się w coś niedobrego [...]. Na razie jednak bez słowa wkręcał korkociąg.

źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Bóg zapłacz!, 2000

Na rys. 3.116 przedstawiono część chwytową systemu narzędziowego [...], w którym mocowanie chwytu w gnieździe narzędziowym obrabiarki odbywa się za pośrednictwem dodatkowego elementu wkręcanego do chwytu narzędziowego.

źródło: NKJP: Jan Kosmol: Automatyzacja obrabiarek i obróbki skrawaniem, 1995

Składnia

bez ograniczeń + wkręcać +
CO

2. w maszynę

Definicja

wciągać pomiędzy obracające się części urządzenia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Połączenia

  • wkręcać kartkę, papier, tkaninę; palec
  • wkręcać w maszynę (do pisania), w maszynkę (do mięsa), w jakieś urządzenie

Cytaty

Trzydzieści lat wcześniej Joe Alex wkręca w maszynę kartkę papieru i rozstrzelonym drukiem pisze: Rozdział pierwszy.

źródło: NKJP: Krzysztof Varga: Chłopaki nie płaczą, 1996

Wzywał ją niby na przesłuchanie, zamykał drzwi na klucz, wkręcał do remingtona sześć cienkich przebitek przedzielonych arkuszami fioletowej kalki i jazda.

źródło: NKJP: Michał Komar: Wtajemniczenia, 2009

Wkręcałem w maszynę papier, dociskałem wykruszone wałeczki prowadnicy [...], odczepiałem zahaczoną o podawacz taśmę.

źródło: NKJP: Zbigniew Mentzel: Wszystkie języki świata, 2005

Wkręcając na wałki maszyny nową kartkę papieru, jej wyobraźnia ukazała opisywaną spokojnie płynącą rzekę, nad brzegiem której siedział stary, zamyślony człowiek.

źródło: NKJP: Wiesława Maria Korczyńska: Wróć..., 2001

Składnia

bez ograniczeń + wkręcać +
CO + (w CO)

3. na stanowisko

Definicja

pot. 
posługując się sprytem, protekcją lub jakimiś nieuczciwymi sposobami, umożliwiać komuś uzyskanie czegoś, co nie jest dostępne dla wszystkich

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

  • wkręcać rodzinę, znajomych
  • wkręcać do pracy, do zarządu
  • wkręcać na jakieś stanowisko

Cytaty

Pani Monika z racji wieku powinna być już na emeryturze, a tu nie dość że sama nie odchodzi, to jeszcze córkę wkręca na stanowisko.

źródło: Internet: forum.gazetalubuska.pl

Kasa klubowa pusta, a nowych darmozjadów wkręcają do zarządu.

źródło: Internet: 90minut.pl

Składnia

bez ograniczeń + wkręcać +
KOGO + GDZIE

4. nabierać

Definicja

pot. 
mówić komuś nieprawdę, żeby osoba ta zrobiła coś, co ją może ośmieszyć albo przynieść określone korzyści mówiącemu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny rozrywka

Relacje znaczeniowe

synonimy:  nabierać

Połączenia

  • wkręcać kolegę, kumpla

Cytaty

Teraz dręczą mnie jedynie myśli, czy to wszystko to jest zabawa mną? Czy ona wkręca mnie, zrani i zniknie?

źródło: NKJP: Czy grubasa można pokochać?, www.forumowisko.pl, 2006-06-20

Basia mnie wczoraj wkręcała, że jedzie do domu.

źródło: NKJP: Rozmowa przy kolacji

Jak to jest wkręcać gwiazdy? Czy oni się na serio na to nabierają? Bo ja myślę, że to jest tak specjalnie zrobione, ale faktycznie można się przy tym pośmiać..

źródło: NKJP: Rozmowa - Szymon Majewski, Onet.pl - Rozmowy, 2004-09-13

Istnieją różne rodzaje nieśmiałości - jedne są uwarunkowane społecznie, a inne genetycznie. Tych drugich nie da się na razie leczyć, ale wielu nieuczciwych terapeutów kosi kasę, wkręcając lamusów, że zrobi z nich debeściaków, wyleczy ich z wrodzonej nieśmiałości!!!

źródło: NKJP: Jak pokonać nieśmiałość, Onet.pl - Rozmowy, 2003-08-04

Składnia

bez ograniczeń + wkręcać +
KOGO + (że ZDANIE)
Data ostatniej modyfikacji: 26.08.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj