UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

sierotka

Chronologizacja

2 połowa XV w., SStp

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. sierotka
sierotki
D. sierotki
sierotek
C. sierotce
sierotkom
B. sierotkę
sierotki
N. sierotką
sierotkami
Ms. sierotce
sierotkach
W. sierotko
sierotki

Pochodzenie

Zob. sierota

1. ekspresywnie:

Cytaty

1.a dziecko bez rodziców

Definicja

ekspresywnie o sierocie - dziecku, które nie ma rodziców

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Rodzina członkowie rodziny

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

Relacje znaczeniowe

synonimy:  sierota

Połączenia

  • przygarnąć sierotkę

Cytaty

Oboje zapragnęli potomka: dla tych małych nóżek, rączek i gaworzenia. Dla... dla siebie samych. Jako jeszcze jeden miernik sukcesu. Zaczęli więc myśleć o adopcji sierotki z bidula.

źródło: NKJP: Paulina Grych: Numer zerowy, 2007

Kadra i pracownicy ufundowali książeczkę mieszkaniową dla wychowanka domu dziecka, by nie pozostać w tyle za kadrą i pracownikami pułku artyleryjskiego. W ten sposób każda z jednostek wojskowych wzięła pod swe skrzydła sierotkę.

źródło: NKJP: Leon Pawlik: Ankara, 1998

Nieomalże słyszał te słowa i miał ochotę się rozłączyć, żeby odwlec moment, kiedy stanie się pewne, że jego żona leży martwa na asfalcie praskiego podwórka, on jest wdowcem, a jego najukochańsza na świecie córka została sierotką.

źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Uwikłanie, 2007

Kiedy Michel i Marie-Pierre przyjechali do małego miasteczka na północny wschód od Warszawy, w tak zwanej placówce opiekuńczo-wychowawczej czekała na nich trójka wyrośniętych chłopców, wyglądających bardziej na przyszłych zawodników sumo niż na zabiedzone sierotki z ochronki.

źródło: NKJP: Marta Smyrska: Uproszczono, przyspieszono, Polityka, 2001-07-07

1.b fajtłapa

Definicja

ekspresywnie o sierocie - osobie niezdarnej i nieumiejącej sobie poradzić w różnych dziedzinach życia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka określenia człowieka ze względu na jego usposobienie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  sierota

Cytaty

Wanda Lubecka przycupnęła na brzegu krzesełka. Wyglądała trochę jak sierotka. Miała na sobie popielaty, zbyt ciasny kostium, na kolanach umieściła nieodłączną torbę z brązowej ekologicznej skóry.

źródło: NKJP: Irena Matuszkiewicz: Czarna wdowa atakuje, 2009

[...] ze sportowej sierotki stałam się osobą poprawiającą klasowe rekordy w biegach i innych konkurencjach.

źródło: NKJP: Monika Stępniak: Co to jest judo?, Czuwaj, 2007-03

[...] nie jest biedną niewidomą sierotką, nad którą chętnie rozczulają się starsze panie w tramwaju.

źródło: NKJP: Bieg z czarnymi opaskami, Dziennik Polski, 1999-03-12

Wbrew pana podejrzeniom nie jestem zadufany w sobie. Za to co innego mnie drażni: to wieczne ustawianie się pisarzy, na ogół podczas wywiadów i spotkań autorskich, w pozycji sierotek, które siedzą sobie cichutko i skromniutko, międląc coś niewyraźnie pod nosem, zastrzegając się co chwilę, że ich skromnym zdaniem...

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Historia i fantastyka, 2005

2. losująca

Definicja

żart. 
osoba, która losuje nazwiska nagrodzonych osób w jakimś konkursie lub loterii

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny gry i zabawy

Połączenia

  • redakcyjna sierotka
  • sierotka losuje coś

Cytaty

Nasza redakcyjna sierotka rozlosowała również specjalne nagrody wśród kilkuset kuponów, które nadeszły do redakcji [...].

źródło: NKJP: (r): Telewizor dla zwycięzcy, Dziennik Sławieński, 1999-12-03

W końcu najmłodsza uczestniczka spotkania - Justynka - wystąpiła w roli sierotki i wylosowała nagrody dla uczestników spotkania - żelazko i zestawy naszych „wieczorowych” upominków.

źródło: NKJP: Anna Kłos: Spotkaliśmy się z mieszkańcami Przymorza, Wieczór Trójmiasta,1999-04-20

Na sali zapanowała cisza. Sierotkami zostały ośmioletnie dziewczynki - Adrianna i Monika. Nazwiska i numery mieszkań losowano z dwóch przezroczystych mis. Kiedy dziewczynki zaczęły wyciągać karteczki, wszyscy zamarli.

źródło: NKJP: Iwona Rodziewicz: Wigilia w nowym domu, Dziennik Bałtycki, 1999-12-24

3. drukarska

Definicja

edytor.  pot. 
błąd składu drukarskiego polegający na pozostawieniu na końcu wersu jednoliterowego wyrazu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Środki masowego przekazu wydawnictwa

Cytaty

Autorzy poradni językowej PWN precyzują, że bezwarunkowe przenoszenie sierotek do następnego wiersza to zasada edytorska, a nie ortograficzna.

źródło: Internet: swiatczytnikow.pl

Czy da się automatycznie likwidować sierotki (sieroty) w dokumencie Word'a?

źródło: Internet: microsoft.public.pl.office.narkive.com

Data ostatniej modyfikacji: 25.03.2019
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj