UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

czatować

Chronologizacja

1625, Kart XVII-XVIII

1. na ofiarę

Definicja

czekać na kogoś w ukryciu

Pochodzenie

Zob. czata

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  czekać

Cytaty

W nocy nie mogła spać, obmyślając sposób, w jaki mogłaby się do Zuzi zbliżyć. [...] Mogła tylko czatować na nią pod szkołą muzyczną.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy. Zdrada, 1991

12-letnia Magda boi się przychodzić sama do „Dyliniarni”. Boi się namolnego sąsiada, który czatuje na nią przed blokiem.

źródło: NKJP: Tomasz Zieja: Republika marzeń, Gazeta Wyborcza, 1995-11-17

[...] właściciel sklepu w Luzinie przez tydzień czatował na zapleczu swojej placówki. Czekał na złodzieja, który dwa razy włamywał się do tego sklepu.

źródło: NKJP: (ALA): Do trzech razy sztuka, Dziennik Bałtycki, 2011

Kukabura [...] poluje w dzień, zazwyczaj siedząc wysoko na gałęzi drzewa i czatując na ofiarę.

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. czatuję
czatujemy
2 os. czatujesz
czatujecie
3 os. czatuje
czatują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. czatowałem
+(e)m czatował
czatowałam
+(e)m czatowała
czatowałom
+(e)m czatowało
czatowaliśmy
+(e)śmy czatowali
czatowałyśmy
+(e)śmy czatowały
2 os. czatowałeś
+(e)ś czatował
czatowałaś
+(e)ś czatowała
czatowałoś
+(e)ś czatowało
czatowaliście
+(e)ście czatowali
czatowałyście
+(e)ście czatowały
3 os. czatował
czatowała
czatowało
czatowali
czatowały

bezosobnik: czatowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę czatował
będę czatować
będę czatowała
będę czatować
będę czatowało
będę czatować
będziemy czatowali
będziemy czatować
będziemy czatowały
będziemy czatować
2 os. będziesz czatował
będziesz czatować
będziesz czatowała
będziesz czatować
będziesz czatowało
będziesz czatować
będziecie czatowali
będziecie czatować
będziecie czatowały
będziecie czatować
3 os. będzie czatował
będzie czatować
będzie czatowała
będzie czatować
będzie czatowało
będzie czatować
będą czatowali
będą czatować
będą czatowały
będą czatować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. czatujmy
2 os. czatuj
czatujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. czatowałbym
bym czatował
czatowałabym
bym czatowała
czatowałobym
bym czatowało
czatowalibyśmy
byśmy czatowali
czatowałybyśmy
byśmy czatowały
2 os. czatowałbyś
byś czatował
czatowałabyś
byś czatowała
czatowałobyś
byś czatowało
czatowalibyście
byście czatowali
czatowałybyście
byście czatowały
3 os. czatowałby
by czatował
czatowałaby
by czatowała
czatowałoby
by czatowało
czatowaliby
by czatowali
czatowałyby
by czatowały

bezosobnik: czatowano by

bezokolicznik: czatować

imiesłów przysłówkowy współczesny: czatując

gerundium: czatowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. czatowanie
czatowania
D. czatowania
czatowań
C. czatowaniu
czatowaniom
B. czatowanie
czatowania
N. czatowaniem
czatowaniami
Ms. czatowaniu
czatowaniach
W. czatowanie
czatowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: czatujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. czatujący
czatujący
czatujący
czatujące
czatująca
D. czatującego
czatującego
czatującego
czatującego
czatującej
C. czatującemu
czatującemu
czatującemu
czatującemu
czatującej
B. czatującego
czatującego
czatujący
czatujące
czatującą
N. czatującym
czatującym
czatującym
czatującym
czatującą
Ms. czatującym
czatującym
czatującym
czatującym
czatującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. czatujący
czatujący
czatujące
czatujące
D. czatujących
czatujących
czatujących
czatujących
C. czatującym
czatującym
czatującym
czatującym
B. czatujących
czatujących
czatujących
czatujące
N. czatującymi
czatującymi
czatującymi
czatującymi
Ms. czatujących
czatujących
czatujących
czatujących

Składnia

bez ograniczeń + czatować +
(na KOGO/CO) + (GDZIE)

2. na okazję

Definicja

czekać na coś z niecierpliwością

Pochodzenie

Zob. czata

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  czekać

Cytaty

Mam czatować na dogodną sytuację pod bramką rywala i strzelać do siatki bez chwili zastanowienia.

źródło: NKJP: (P): Szczęśliwy człowiek, Express Ilustrowany, 2004-04-13

Jeden z kelnerów prawie cały czas czatuje przy ogródkowych stolikach, nawet jeśli są puste.

źródło: NKJP: (MF): Cena jaka jest, każdy widzi, Gazeta Krakowska, 2003-07-15

Rolnik będzie mógł sprzedać zboże w czasie żniw za cenę podyktowana przez rynek albo poddać się grze rynkowej. W drugim przypadku złoży zboże w magazynie i będzie czatował na lepszą cenę na rynku.

źródło: NKJP: Barbara Kozłowska: Rolnik na rynku zbóż, Gazeta Poznańska, 2004-06-29

Błyszczące słońce, kępki mgły [...] - tego widoku nie zapomnę do końca życia, a w przyszłym roku będę tam czatował z aparatem!

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. czatuję
czatujemy
2 os. czatujesz
czatujecie
3 os. czatuje
czatują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. czatowałem
+(e)m czatował
czatowałam
+(e)m czatowała
czatowałom
+(e)m czatowało
czatowaliśmy
+(e)śmy czatowali
czatowałyśmy
+(e)śmy czatowały
2 os. czatowałeś
+(e)ś czatował
czatowałaś
+(e)ś czatowała
czatowałoś
+(e)ś czatowało
czatowaliście
+(e)ście czatowali
czatowałyście
+(e)ście czatowały
3 os. czatował
czatowała
czatowało
czatowali
czatowały

bezosobnik: czatowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę czatował
będę czatować
będę czatowała
będę czatować
będę czatowało
będę czatować
będziemy czatowali
będziemy czatować
będziemy czatowały
będziemy czatować
2 os. będziesz czatował
będziesz czatować
będziesz czatowała
będziesz czatować
będziesz czatowało
będziesz czatować
będziecie czatowali
będziecie czatować
będziecie czatowały
będziecie czatować
3 os. będzie czatował
będzie czatować
będzie czatowała
będzie czatować
będzie czatowało
będzie czatować
będą czatowali
będą czatować
będą czatowały
będą czatować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. czatujmy
2 os. czatuj
czatujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. czatowałbym
bym czatował
czatowałabym
bym czatowała
czatowałobym
bym czatowało
czatowalibyśmy
byśmy czatowali
czatowałybyśmy
byśmy czatowały
2 os. czatowałbyś
byś czatował
czatowałabyś
byś czatowała
czatowałobyś
byś czatowało
czatowalibyście
byście czatowali
czatowałybyście
byście czatowały
3 os. czatowałby
by czatował
czatowałaby
by czatowała
czatowałoby
by czatowało
czatowaliby
by czatowali
czatowałyby
by czatowały

bezosobnik: czatowano by

bezokolicznik: czatować

imiesłów przysłówkowy współczesny: czatując

gerundium: czatowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. czatowanie
czatowania
D. czatowania
czatowań
C. czatowaniu
czatowaniom
B. czatowanie
czatowania
N. czatowaniem
czatowaniami
Ms. czatowaniu
czatowaniach
W. czatowanie
czatowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: czatujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. czatujący
czatujący
czatujący
czatujące
czatująca
D. czatującego
czatującego
czatującego
czatującego
czatującej
C. czatującemu
czatującemu
czatującemu
czatującemu
czatującej
B. czatującego
czatującego
czatujący
czatujące
czatującą
N. czatującym
czatującym
czatującym
czatującym
czatującą
Ms. czatującym
czatującym
czatującym
czatującym
czatującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. czatujący
czatujący
czatujące
czatujące
D. czatujących
czatujących
czatujących
czatujących
C. czatującym
czatującym
czatującym
czatującym
B. czatujących
czatujących
czatujących
czatujące
N. czatującymi
czatującymi
czatującymi
czatującymi
Ms. czatujących
czatujących
czatujących
czatujących

Składnia

bez ograniczeń + czatować +
(na CO) + (GDZIE)

3. z kolegą

Definicja

prowadzić z kimś rozmowę na czacie lub przez komunikator internetowy

Warianty

  • rzadziej chatować

Pochodzenie

ang. chat

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Komunikacja na odległość Internet

Cytaty

Bay [...] słynie z tego, że spędza sporo czasu przy klawiaturze swego laptopa, czatując z potencjalnymi wyborcami.

źródło: NKJP: Jacek Kubiak: Czereśniak na prezydenta, Polityka, 2007-04-07

[...] małżonek za długo wertuje Playboya albo zamiast położyć się do łóżka, czatuje w Internecie.

źródło: NKJP: (MAL): Męskie hobby, Trybuna Śląska, 2002-11-22

Czy mamy narzędzia do szukania internetowych przestępców? [...] jak ktoś czatował w kawiarence internetowej to szukaj wiatru w polu. To tak jakby ktoś dzwonił z budki telefonicznej, nie z domu [...].

źródło: NKJP: Marlena Mokrzanowska: Brudny romans, Gazeta Wrocławska, 2002-11-15

Zamierzam czatować w internecie z rodzicami. Chciałabym wiedzieć, jakie mają problemy na co dzień.

źródło: NKJP: (ANA): Kto zostanie kuratorem?, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2006-02-14

[...] pracownicy naszego urzędu nie mogli chatować z ministrem i zadać mu jakieś niewygodne pytanie, co postawiłoby w „złym świetle” urząd [...].

źródło: NKJP: Przerwa na ministra, Dziennik Polski, 2003-10-21

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. czatuję
czatujemy
2 os. czatujesz
czatujecie
3 os. czatuje
czatują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. czatowałem
+(e)m czatował
czatowałam
+(e)m czatowała
czatowałom
+(e)m czatowało
czatowaliśmy
+(e)śmy czatowali
czatowałyśmy
+(e)śmy czatowały
2 os. czatowałeś
+(e)ś czatował
czatowałaś
+(e)ś czatowała
czatowałoś
+(e)ś czatowało
czatowaliście
+(e)ście czatowali
czatowałyście
+(e)ście czatowały
3 os. czatował
czatowała
czatowało
czatowali
czatowały

bezosobnik: czatowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę czatował
będę czatować
będę czatowała
będę czatować
będę czatowało
będę czatować
będziemy czatowali
będziemy czatować
będziemy czatowały
będziemy czatować
2 os. będziesz czatował
będziesz czatować
będziesz czatowała
będziesz czatować
będziesz czatowało
będziesz czatować
będziecie czatowali
będziecie czatować
będziecie czatowały
będziecie czatować
3 os. będzie czatował
będzie czatować
będzie czatowała
będzie czatować
będzie czatowało
będzie czatować
będą czatowali
będą czatować
będą czatowały
będą czatować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. czatujmy
2 os. czatuj
czatujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. czatowałbym
bym czatował
czatowałabym
bym czatowała
czatowałobym
bym czatowało
czatowalibyśmy
byśmy czatowali
czatowałybyśmy
byśmy czatowały
2 os. czatowałbyś
byś czatował
czatowałabyś
byś czatowała
czatowałobyś
byś czatowało
czatowalibyście
byście czatowali
czatowałybyście
byście czatowały
3 os. czatowałby
by czatował
czatowałaby
by czatowała
czatowałoby
by czatowało
czatowaliby
by czatowali
czatowałyby
by czatowały

bezosobnik: czatowano by

bezokolicznik: czatować

imiesłów przysłówkowy współczesny: czatując

gerundium: czatowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. czatowanie
czatowania
D. czatowania
czatowań
C. czatowaniu
czatowaniom
B. czatowanie
czatowania
N. czatowaniem
czatowaniami
Ms. czatowaniu
czatowaniach
W. czatowanie
czatowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: czatujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. czatujący
czatujący
czatujący
czatujące
czatująca
D. czatującego
czatującego
czatującego
czatującego
czatującej
C. czatującemu
czatującemu
czatującemu
czatującemu
czatującej
B. czatującego
czatującego
czatujący
czatujące
czatującą
N. czatującym
czatującym
czatującym
czatującym
czatującą
Ms. czatującym
czatującym
czatującym
czatującym
czatującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. czatujący
czatujący
czatujące
czatujące
D. czatujących
czatujących
czatujących
czatujących
C. czatującym
czatującym
czatującym
czatującym
B. czatujących
czatujących
czatujących
czatujące
N. czatującymi
czatującymi
czatującymi
czatującymi
Ms. czatujących
czatujących
czatujących
czatujących

Składnia

bez ograniczeń + czatować +
(z KIM) + (GDZIE)
Data ostatniej modyfikacji: 24.01.2019
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj