UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

straszydło

Chronologizacja

2 połowa XV w., SStp

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	straszydło	straszydła
D.	straszydła	straszydeł
C.	straszydłu	straszydłom
B.	straszydło	straszydła
N.	straszydłem	straszydłami
Ms.	straszydle	straszydłach
W.	straszydło	straszydła

Pochodzenie

Zob. straszyć

1. baśniowe

Definicja

występująca w bajkach i ludowych wierzeniach istota wywołująca strach i napawająca grozą

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka literatura

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy

Połączenia

duchy i straszydła, strachy i straszydła

Cytaty

	Świat żył swoim baśniowym porządkiem, zgodnie z którym wszystkie smoki i straszydła musiały zostać pokonane przez dzielnych rycerzy. źródło: NKJP: Monika Rakusa: Baśnie dla Antosia, 2010
	Mitologia białoruska pełna jest wiedźm, mar, strzyg, upiorów, widm, leśnych duchów, straszydeł, larw, diabłów i rusałek. źródło: NKJP: Jacek Hugo-Bader, Cezary Goliński (współpraca): Białoruskie upiory, Gazeta Wyborcza, 1996-08-30
	Fantazja ludu diabłami i całą czeredą nocnych straszydeł zaludniła zamczysko. źródło: NKJP: Lechosław Herz: Wardęga Opowieści z pobocza drogi, 2010
	Przedszkolaki spod znaku syrenki zasiadły na podłodze i z rozdziawionymi buziami wysłuchały opowieści o dawnych syrenich straszydłach, jak i przyjaznych, uśmiechniętych nimfach. źródło: NKJP: (JAGNA, KRA, SAD, MŚ): Inwazja syrenek, Super Express, 1998
	Zmora, czyli gniotka była szczególnie wrednym straszydłem, nawiedzającym naszych pradziadków. Przybierała postać chudej kobiety, która nocą kładła się na śpiącym człowieku i dusiła go albo wysysała krew. źródło: NKJP: Grażyna Kuźnik: Jak kochają zmory, Dziennik Zachodni, 2003-05-09

2. rozczochrane

Definicja

osoba, która budzi niechęć z powodu niestarannego lub dziwacznego wyglądu swojej fryzury, makijażu, ubioru lub z powodu ogólnego złego wrażenia wywołanego przez jej wygląd

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Relacje znaczeniowe

synonimy:

czupiradło

Cytaty

Spodziewałem się, że pojawi się straszydło, potwór podobny do reszty mojej rodziny, złożonej ze strasznych mieszczan (sales bourgeois), niegdyś panów i wojowników. Jakież było moje zdziwienie, kiedy stanął przede mną dziewiętnastoletni młodzieniec o miłym wyglądzie [...]

źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Ziemia Ulro, 1977

- Co, trzydzieści złoty szkoda? - wydarło się straszydło spod kapelutka, pokazując resztki uzębienia.

źródło: NKJP: Mariusz Cieślik: Śmieszni kochankowie, 2004

3. urbanistyczne

Definicja

coś, co w opinii mówiącego jest bardzo brzydkie i szpecące

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:

brzydactwo

Cytaty

	Słupskie straszydło - kotłownia przyszpitalna przy ul. Morcinka znalazła w końcu właściciela. źródło: NKJP: Izabela Heksel: Będą mieszkania, Dziennik Bałtycki, 2000-02-05
	Klasyczne straszydło dla bogatych Niemców. Ciekawe, bo będzie produkowane w Polsce, pod Wrocławiem. Ten efemeryczny motocykl ma kosztować blisko 200 tysięcy „dojcz marek”, a więc tyle, ile dwa Porsche 911. źródło: NKJP: (n): Speed King, CKM nr 05/05, 2001
	Ukazał się gmach ambasady francuskiej, pod który kamień węgielny kładł de Gaulle i pewnie nie przypuszczał, że takie wybudują straszydło jak fabryka puszek do sardynek, wisząca na linach. źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Obłęd, 1980
	- Nawet ładnego bałwanka nie umiecie zrobić, od razu musi być straszydło, kogoś mi przypomina, ale nie wiem kogo. źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Wióry, 1980
	Po ubrania do nowej szkoły wybrały się z matką pod koniec lipca. W Domach Centrum wisiały tylko nylonowe straszydła w jednym rozmiarze. źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Dziewczyny z Portofino, 2005

4. polityczne

Definicja

książk.

zjawisko wywołujące strach w określonych kręgach społecznych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Cytaty

Libertynizm bywał już straszydłem w poprzednich kampaniach.

źródło: NKJP: Ryszard Marek Groński: Spis kontrolny, Polityka, 2001-09-15

Efektem konferencji jest, że słowo „dekomunizacja” nie będzie już - jak można ufać - straszydłem w „polskim piekle”. Będzie wprawdzie problemem - jednak wymagającym od politycznych elit rzetelnej refleksji i namysłu.

źródło: NKJP: Między Robespierre'em a Monteskiuszem, Gazeta Wyborcza, 1992-03-06

„Zorganizowana przestępczość” stała się pewnego rodzaju straszydłem w polityce wewnętrznej niektórych krajów członkowskich odzwierciedlając raczej panujące w ich społeczeństwach poczucie braku bezpieczeństwa w obliczu zmian [...]

źródło: Internet: natolin.edu.pl

Data ostatniej modyfikacji: 12.03.2018